“در حالی که فارکس در ظاهر قانونی است، بازیگران بد زیادی در این فضا وجود دارد و فضا برای جعل و کلاهبرداری فراهم است.”
انتخاب الگو و راهكار بهينه پوشش ريسك در الگوهاي عملياتي اوراق استصناع
مقالة پژوهشي:
* سيدجواد عمادي / دکتري اقتصاد مالي، مؤسسه آموزش عالي راهبرد شمال [email protected]
مهدي جعفري / استاديار گروه مديريت حسابداري مؤسسه آموزش عالي طلوع مهر [email protected]
روحالله عبادي / دانشجوي دکتري علوم اقتصادي پژوهشگاه پوشش ریسک چیست؟ حوزه و دانشگاه [email protected]
فرناز فلاحتي / کارشناسي ارشد مهندسي مالي مؤسسة آموزش عالي راهبرد شمال [email protected]
دريافت: 1400/2/2 ـ پذيرش: 1400/6/25
چكيده
توسعه اوراق استصناع بهعنوان يكي از ابزارهاي مالي اسلامي، نيازمند شناسايي و تجزيه و تحليل ريسک آن ميباشد. در اين مقاله به دنبال انتخاب مدل و راهكار بهينه پوشش ريسك در مدلهاي عملياتي اوراق استصناع ميباشيم. بنا به يافتههاي مقاله، انتخاب مدل بهينه در پوشش ريسك اوراق استصناع منجر به جذب نقدینگی طیفهای ریسکگریز سرمایهگذاران شده و منابع مالی موردنیاز مؤسسههای اقتصادی در جامعه را فراهم خواهد آورد. در اين مقاله با استفاده از روش توصيفي- تحليلي با استفاده از ابزار پرسشنامه و توزيع آن در جامعه آماري نخبگان علمي و كارشناسان و متخصصان بازارهاي مالي و با بهره گيري از طيف ليكرد پنج گزينه اي سوال اصلي « بهترين مدل و بهترين راهكار براي پوشش ريسك مدلهاي عملياتي اوراق استصناع چيست » بررسي شده است. نتايج بررسي نشان ميدهد كه از بين مدلهاي عملياتي اوراق استصناع، مدل بورس اوراق بهادار اسلامي بهترين مدل است. از بين راهكارهاي پوشش ريسك، راهكار پوشش ريسك معرفي شده از سوي بانك مركزي و وجه التزام بهعنوان بهترين راهكارها قابل توصيه است.
کلیدواژهها: اوراق استصناع، پوشش ريسك، راهکارهای پوشش ریسک.
طبقهبندي JEL: G10,E44 ,G24.
جزئیات خبر
تعریف
اختیار معامله قراردادي دوطرفه بین خریدار و فروشنده است که براساس آن خریدار قرارداد حق (نه الزام و تعهد) دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد.
چنانکه از تعریف قرارداد اختیار معامله پیداست، دارنده قرارداد (خریدار) در اعمال حق خود مختار است و به عبارت دیگر هیچ تعهد و الزامی ندارد و در صورت صرف نظر وي از اجراي قرارداد، مبلغی را که در ازاي این حق، پرداخته است از دست میدهد. از طرف دیگر فروشنده در صورت خواست خریدار، مجبور به اجراي قرارداد است .برای جلوگيری از امتناع فروشنده اوراق از انجام قرارداد، فروشنده ضمن قرارداد متعهد مي شود مبلغي را به عنوان وجه تضمين نزد كارگزار بورس يا اتاق پاياپای قرار دهد و متناسب با تغييرات قيمت اوراق اختيار معامله، آن را تعديل كند.
قراردادهاي اختیار معامله از نظر سررسید به دو نوع آمریکایی و اروپایی تقسیم میشوند. اختیار معاملۀ آمریکایی قراردادي است که از هنگام عقد قرارداد تا سررسید آن، قابل اجراست. یعنی در طول دوره قرارداد هر وقت که خریدار بخواهد میتواند آن را به اجرا بگذارد. حال آنکه اختیار معاملۀ اروپـایی فقـط در سررسید یا دوره کوتاهی که به مثابه دوره سررسید در نظر گرفته میشود قابل اجراست و خریدار فقط در دوره سررسید میتواند آن را به اجرا بگذارد.
فروشنده قرارداد اختیار معامله (از نوع خرید یا فروش) : متعهد به خرید یا فروش قرار داد اختیار معامله
خریدارقرارداد اختیار معامله ( از نوع خرید یا فروش) : پرداخت وجه توسط خریدار به فروشنده قرارداد اختیار معامله
مشخصات قرارداد
دارایی پایه | واحد پولی قیمت |
نماد معاملاتی | سقف موقعیت های باز و هم جهت |
اندازه قرارداد | خسارت ها |
فاصله قیمت اعمال | سقف وثایق قابل دریافت از مشتری |
سررسید | نحوه تعیین قیمت مبنای دارایی پایه |
سبک اعمال | وجه تضمین اولیه، تضمین لازم و حداقل وجه تضمین |
زمان بندی فرآیند اعمال | نحوه اعمال |
روش تخصیص | ساعات و روزهای معاملاتی |
محدودیت های معاملاتی | نوع تسویه در سررسید |
ماه قراداد | نحوه درج قرارداد معامله |
دوره معاملاتی | کارمزدها |
امکان اعمال با تسویه نقدی به کسری از اندازه قرارداد |
- اهرم مالی : می توان با سرمایه اندک سود به نسبت بیشتری کسب کرد.
- کاهش ریسک : با خرید قرارداد اختیار معامله یک دارایی پایه به جای دارایی ، ریسک کاهش می یابد و زیان شخص خریداربرابر با میزان مبلغی است که برای خرید اختیار معامله پرداخت می کند . در واقع از قراردادهای اختیار معامله به عنوان ابزاری برای پوشش ریسک استفاده می شود که به سرمایه گذار اجازه می دهد تا ریسک خود را در مقابل نوسانات نامطلوب قیمت پوشش دهد .
- کسب درآمد : با فروش اختیار معامله سودی متفاوت از دیگران می توان کسب کرد یعنی سود خود را محدود به روند قیمت ها و سود هر سهم نمی کنیم. این سود همان مبلغ فروش اختیار در تاریخ معامله می باشد.
- کسب سود از نوسانات قیمت بدون نیاز به داشتن دارایی پایه
- به دست آوردن فرصت جهت تصمیم گیری مناسب
ریسک ها
نقدشوندگی بازار : بهترین راه خروج از موقعیت فعلی ، مقصود این است که نماد مربوطه از حجم عرضه و تقاضای بالای برخوردار باشد تا راحت تر بتوانیم موقعیت های خود را تعدیل کنیم.
زیان موقعیت فروش اختیار خرید و یا فروش ممکن است بیشتر از سرمایه اولیه آن باشد .
در اختیار معامله چهار موقعیت وجود دارد :
۱- خرید اختیار خرید
دارنده این موقعیت حق دارد مقدار مشخصی از دارایی مبنا را به قیمت مشخص در تاریخ سررسید که در مشخصات قرارداد می باشد ، خرید نماید.دارنده این موقعیت از افزایش قیمت ها تا تاریخ سررسید سود خواهد برد.یعنی زمانی که خریدار پیش بینی می کند قیمت دارایی پایه نسبت به قیمت اعمال در تاریخ سررسید بیشتر باشد.
۲- فروش اختیار خرید
فروشنده این اختیار متعهد است به فروش تعداد معینی از دارایی پایه در تاریخ سررسید و به قیمت مشخص به خریدار . دارندگان این موقعیت از کاهش قیمت ها سود خواهند برد . آن ها پیش بینی می کنند که قیمت سهام تا سررسید روند نزولی داشته و پوشش ریسک چیست؟ یا به قیمت اعمال برسد .یعنی قیمت دارایی در زمان سررسید به گونه ای باشد که احتمال رود خریدار اختیار خرید از اعمال اختیار خود صرف نظر کند. در این صورت سود آن به میزان فروش قرارداد اختیار معامله در تاریخ معامله اختیار می باشد.
۳-خرید اختیار فروش
خریدار این قرارداد حق دارد که تعداد مشخصی از دارایی را به قیمت مشخص در تاریخ سررسید به فروشنده اختیار ، بفروشد. در این حالت خریدار در صورتی سود خواهد برد که پیش بینی نماید ، قیمت دارایی پایه درتاریخ سررسید کمتر از قیمت اعمال باشد.
۴-فروش اختیار فروش
دارنده آن تعهد میکند که تعداد مشخصی از دارایی را در تاریخ سررسید و به مبلغ معین از خریدار این اختیار ، بخرد .سود دارنده این موقعیت زمانی است که پیش بینی نماید قیمت ها در تاریخ سررسید به حدی بالا رود و یا با قیمت اعمال مساوی شود که خریدار این موقعیت از اعمال اختیار خود صرف نظر نماید. در این صورت سود آن به میزان فروش قرارداد اختیار معامله در تاریخ معامله اختیار می باشد.
مدارک مورد نیاز و نحوه انجام معامله
جهت انجام معامله اختیار (خرید یا فروش) ابتدا نیاز هست که از طریق سامانه های آنلاین کارگزاری اقدام به تایید توافق نامه، قرارداد و نیز بیانیه ریسک انجام معاملات اختیار نمایید. سپس با احراز هردوشرط زیر معاملات اختیار برای شما فعال میگردد :
- ارزش پرتفوی حداقل مبلغ 500میلیون تومان
- چک یا سفته 500 میلیون تومانی جهت تضمین
راهنمای انجام معامله پوشش ریسک چیست؟ اختیار در صفحه ورود (لاگین) آنلاین کارگزاری نیز جهت استفاده کاربران در دسترس میباشد .
در صورت نیاز به هرگونه راهنمایی میتوانید با شماره 35220458-035 داخلی 127 تماس حاصل نمایید .
آیا بروکر و صندوق پوشش ریسک میتواند بازار فارکس دستکاری کند؟
بسیاری از مردم برای بهبود شرایط زندگی خود در بازار ارز سرمایه گذاری میکنند. در این بازار، یعنی بازار فارکس، روزانه بیش از میلیاردها دلار معامله انجام میشود و از همین رو یکی از بزرگ ترین بازارهای جهان است. در ادامه با مطلب “آیا بروکر و صندوق پوشش ریسک میتواند بازار فارکس دستکاری کند؟” همراه ما باشید.
بین المللی بودن، بهترین ویژگی این بازار است؛ هیچ مرزی ندارد و از هر کجای دنیا میتوان در آن حساب باز کرده و معامله کرد. تمامی این موارد باعث شده تا کلاهبرداریهای زیادی در این بازار رخ دهد.
وقتی در یک بروکر حساب باز میکنید، متوجه کلاهبرداران زیادی میشوید که ادعا میکنند بهترین استراتژی را دارند و از این طریق به دنبال کسب درآمد هستند. برخی تریدرها معتقدند که بروکرها و صندوق های پوشش ریسک قارد به دستکاری و تقلب در بازار فارکس هستند. دلیل اصلی این باور ناتوانی این تریدرها در کسب درآمد از این بازار است. این افراد معاملات زیادی انجام دادند و با وجود اینکه صندوق پوشش ریسک روزانه حجم زیادی پول بدست میآورد، این تریدرها سودی دریافت نکردند.
ترید کردن یکی از پیچیدهترین حرفهها در دنیای سرمایه گذاری است. شما میتوانید در بهترین بروکر حساب بسازید؛ اما این موضوع به تنهایی شما را ثروتمند نخواهد کرد. پارامترهای مختلف تحلیلی بازار را بیاموزید و از سیگنال های فارکس استفاده کنید و صبر خود را افزایش دهید تا بتوانید بهترین معاملات را انجام دهید.
تقلب و دستکاری فارکس به چه معناست؟
برادن پری (Braden Perry)، وکیل تحقیقات دولتی و نظارتی، میگوید:
“در حالی که فارکس در ظاهر قانونی است، بازیگران بد زیادی در این فضا وجود دارد و فضا برای جعل و کلاهبرداری فراهم است.”
تقلب در قیمت ارز، تثبیت قیمت، تبانی یا دستکاری بازار ارز، از جمله اقدامات غیرقانونی است که طرفین برای تثبیت یا افزایش قیمت ارز برای دستیابی به سود بالاتر به ضرر مصرف کننده، انجام میدهند. از آنجایی که نرخ ارز دائما در حال نوسان است، بیشتر معاملات در بازار فارکس سفته بازی هستند. همین موضوع باعث شده تا موسسات مالی مثل صندوقهای پوشش ریسک که به مقادیر زیادی پول دسترسی دارند، برای کسب سود سریع از طریق سفته بازی بسیار مناسب باشد. با وجود اینکه تصور میشد بازار عظیم فارکس به سادگی قابل دستکاری نباشد؛ اما همچنان این امکان برای تریدرها وجود دارد که ارزش یک ارز را برای کسب سود تغییر دهند. از آنجایی که این بازار 24 ساعته است، به راحتی نمیتوان فهمید که در یک روز معین ارزش بازار چه مقدار است.
مشکل اصلی در معاملات فارکس عدم شفافیت و ساختارهای نظارتی نامشخص با نظارت ناکافی است. با این حال، ارزهایی هستند که در صرافیها لیست شده و تحت نظارت قرار دارند و به همین ترتیب، بروکرهای قانونی نیز در بازار فارکس درحال معامله هستند.
بازار فارکس را نمیتوان به سادگی دستکاری کرد
با وجود اینکه بسیاری تصور میکنند بروکرها و صندوقهای مالی در بازار فعالیت ندارند؛ اما باید بدانید که آنها نیز در بازار معامله میکنند و تریدرهای فعالی هستند. آنها با میلیونها دلار معامله میکنند و اگر امکان تقلب در بازار وجود داشته باشد برای آنها سود بسیاری خواهد داشت.
این بازار جهانی است و در سطح جهانی تحت نظارت مقامات فارکس است. آنها از میزان پول در گردش و تمامی معاملات اطلاع دارند. اگر یک بروکر یا صندوق پوشش ریسک به هر روشی سعی در دستکاری بازار داشته باشد، دستگیر خواهد شد. همه کشورها در حال معامله هستند و شانس کمی برای تقلب وجود دارد. علاوه بر این، آنها پول زیادی در حساب خود دارند و نیازی به تقلب در بازار نیست.
چطور تریدر قیمت را دستکاری میکند؟
تریدر میتواند با ارسال حجم بالای سفارش در یک بازه زمانی تنظیم شده، بر روی قیمتهای بازار فارکس تاثیر بگذارد. از آنجایی که این موضوع بر تصور بازار از عرضه و تقاضا تاثیر خواهد گذاشت، بنابراین قیمت را نیز تغییر میدهد.
این اتفاق ممکن است زمانی رخ دهد که تریدر اطلاعات خاصی درباره رویداد در شرف وقوعی دارد که احتمال دارد در تغییرات قیمتی موثر باشد.
برای مثال، برخی از بروکرها یا پلتفرمهای معاملاتی اطلاعاتی درباره سفارشات و پوزیشنهای معاملاتی کاربران خود را به اشتراک میگذارند. سپس تریدرها میتوانند سفارشات خود را به منظور کسب سود از حرکت بعدی تنظیم کنند.
اگر چند فعال بازار با یکدیگر همکاری کنند، دستکاری قیمت آسانتر خواهد بود. این افراد با ثبت سفارش در زمان خاص یا به اشتراک گذاشتن اطلاعات محرمانه، میتوانند تا حد زیادی بازار را دستکاری کنند.
دستکاری بازار با استفاده از پیام
در یکی از بزرگترین تقلبهایی که در بازار فارکس انجام شد، تریدرها با به اشتراک گذاشتن اطلاعات محرمانه، مثل سفارشات در حال انتظار مشتریان، بازار فارکس را دستکاری کردند. این اطلاعات از طریق گروههای پیام فوری یا اتاقهای گفتگو درنرم افزارهای پیام رسانی، که برای به اشتراک گذاشتن این اطلاعات شکل گرفته بود، در اختیار کاربران قرار گرفت. البته لازم به ذکر است که دسترسی به این گروهها برای عموم افراد ممکن نبود و تنها تعداد کمی تریدر بزرگ به آن دسترسی داشتند.
این روشهای دستکاری شبیه به دستکاری قیمت بسته شدن یک سهم به قیمت بالاتر است. از آنجایی که این اقدامات در بازار سهام ممنوع است، تریدر در صورت اثبات، مجرم شناخته شده و جریمه خواهد شد. با این حال، بازار نقدی فارکس که گردش مالی روزانه آن حدود دو تریلیون دلار است و بازار اسپات فارکس عمدتاً تحت نظارت نیستند.
جمع بندی: آیا بروکر و صندوق پوشش ریسک میتواند بازار فارکس دستکاری کند؟
تغییرات قیمت ناشی از دستکاری قیمت و تقلب آنقدر کوچک است که تریدرها اغلب متوجه تفاوت بزرگی در هنگام معاملات خود نمیشوند.
بسیاری معتقدند تقلبهایی که در بازار فارکس اتفاق افتاده به این معناست که تقریبا هیچ مقررات و شفافیتی برای محافظت این بازار در برابر تقلب یا کلاهبرداری وجود ندارد. یکی از موضوعاتی که ذهن سرمایه گذاران را درگیر کرده است، خطرات ناشی از دادن اختیارات بزرگ به گروه کوچکی از افراد نزدیک به هم برای کنترل نرخ ارز است. زیرا تبانی این افراد برای تغییر قیمت، تریدهای بسیاری از کاربران را تحت تاثیر قرار میدهد.
پوشش ریسک تغییرات نرخ ارز از طریق صندوق های طلایی
از مزایای سرمایهگذاری در صندوق طلا میتوان به پوشش ریسک تغییرات نرخ ارز، پوشش اثرات تورمی، برخورداری از معافیت مالیاتی، نقدشوندگی مناسب باتوجه به وجود بازارگردان و تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاریها اشاره کرد.
به گزارش ایسکانیوز به نقل از پایگاه خبری بورس کالای ایران، شرکتهای تأمین سرمایه همواره بهدنبال نیازسنجی سرمایهگذاری بازار هستند تا با ارائه ابزارهای جدید، شرایط سرمایهگذاری در ایران را به حداکثر برسانند و یکی از این ابزارها که متقاضیان زیادی در بازارسرمایه دارد طلا است.
در همین راستا، اولین صندوق سرمایهگذاری کالایی در حوزه سرمایهگذاری بر روی طلا با نام صندوق پشتوانه طلای لوتوس توسط شرکت تأمین سرمایه لوتوس پارسیان تأسیس شده است. به بهانه تأسیس این صندوق مصاحبهای با علی تیموری شندی مدیرعامل شرکت تأمین سرمایه لوتوس پارسیان انجام داده ایم که در ادامه مشروح مصاحبه را ملاحظه خواهید کرد.
۱ -صندوق طلا چیست؟ و مزایای سرمایهگذاری در حوزه طلا چه مواردی را شامل میشود؟
صندوق طلا نوعی از صندوقهای کالایی قابل معامله در بورس کالا است که سرمایههای جمعآوری شده مشتریان را در گواهی سپرده سکه طلا و اوراق مشتقه مبتنی بر طلا سرمایهگذاری میکند.
بهطور کلی، سرمایهگذاری در کالاها بهعنوان جایگزینی برای سرمایهگذاریهای دیگر شناخته میشود. عموماً زمانی که سرمایهگذاری در سایر پوشش ریسک چیست؟ داراییها بهدلایل مختلف اقتصادی یا سیاسی خطرناک باشد، سرمایهگذاران بهسمت سرمایهگذاری در طلا حرکت میکنند. بههمین دلیل برای پوشش ریسکهای سیستماتیک و کاهش ریسک سبد سرمایهگذاری، اختصاص بخشی از ثروت و سرمایه توسط سرمایهگذاران به اینگونه داراییها مناسب است. در پوشش ریسک چیست؟ کنار آن معمولاً طلا همبستگی بالایی با تورم و نرخ ارز دارد و سرمایهگذاری در آن پوشش تورمی برای سرمایهگذاران ایجاد میکند. بههمین دلیل، از مزایای سرمایهگذاری در صندوق طلا میتوان به پوشش ریسک تغییرات نرخ ارز، پوشش اثرات تورمی، برخورداری از معافیت مالیاتی، نقدشوندگی مناسب باتوجه به وجود بازارگردان و تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاریها اشاره کرد.
۲-صندوق سرمایهگذاری کالایی پشتوانه طلای لوتوس چیست؟ و ارکان این صندوق چه شرکتهایی را دربَر میگیرد؟
این صندوق از نوع صندوق سرمایهگذاری قابل معامله در بورس کالا بوده و اولین صندوق کالایی بازارسرمایه است که در اوراق بهادار مبتنی بر طلا شامل گواهی سپرده سکه طلا و اوراق مشتقه مبتنی بر سکه طلا سرمایهگذاری میکند.
ارکان این صندوق نیز همانند سایر صندوقهای سرمایهگذاری شامل مدیر، متولی، بازارگردان، حسابرس و مجمع صندوق میشود. شرکت تأمین سرمایه لوتوس پارسیان مدیر و بازارگردان این صندوق است. مؤسسه حسابرسی بهراد مشار و بیات رایان بهترتیب متولی و حسابرس صندوق خواهند بود و مجمع صندوق نیز متشکل از دارندگان واحدهای سرمایهگذاری ممتاز میشود و میتواند اساسنامه، امیدنامه، مدیر، متولی، بازگردان و حسابرس را تغییر دهد.
۳- ترکیب داراییهای صندوق بهچه صورت است؟
صندوق فقط میتواند در گواهی سپرده سکه طلا، اوراق مشتقه سکه طلا، اوراق بهادار با درآمد ثابت، گواهی سپرده بانکها و مؤسسات مالی و داراییهای ریالی داخل کشور سرمایهگذاری کند و سرمایهگذاری خارجی (ارزی) به هر نوع و شکل غیرمجاز است.
۴ -برای افرادی که تمایل به سرمایهگذاری دارند بفرمایید، حداقل و حداکثر تعداد واحدهای سرمایهگذاری نزد سرمایهگذاران (ممتاز و عادی) برای پذیرهنویسی چه میزان است؟
واحدهای سرمایهگذاری این صندوق به دو نوع ممتاز و عادی تقسیم میشود. حداقل تعداد واحدها که برای شروع دوره فعالیت ضرورت دارد برابر ۱۰میلیون واحد سرمایهگذاری است. که صندوق در طول دوره فعالیت خود ملزم به رعایت حداقل مذکور نیست. درخصوص حداکثر، صندوق در هر زمان تا ۱۰۰ میلیون واحد سرمایهگذاری (ممتاز و عادی) خواهد داشت. باتوجه به آنکه تعداد واحدهای سرمایهگذاری ممتاز یک میلیون واحد ثابت است، بنابراین صندوق در هر زمان حداکثر ۹۹میلیون واحد سرمایهگذاری عادی نزد سرمایهگذاران خواهد داشت.
تفاوت دارندگان واحدهای سرمایهگذاری عادی و ممتاز در این است که دارندگان واحدهای سرمایهگذاری ممتاز حق حضور در مجامع صندوق و حق رأی دارند. واحدهای سرمایهگذاری ممتاز در ابتدای تأسیس صندوق و قبل از پذیرهنویسی اولیه واحدهای عادی، تماماً بهصورت نقد توسط مؤسسان خریداری میشود و واحدهای سرمایهگذاری عادی از طریق بورس کالا قابل معامله است.
برای شرکت در پذیرهنویسی نیز خرید حداقل ۱۰ واحد سرمایهگذاری لازم است و باتوجه به اینکه قیمت هر واحد ۱۰هزار ریال است، حداقل سرمایه لازم برای شرکت در پذیرهنویسی ده هزار تومان میباشد. لازم است سرمایهگذاران برای معامله این صندوق، کد معاملاتی داشته و از طریق سیستم معاملات کارگزاری اقدام به خرید و فروش واحدهای سرمایهگذاری کنند.
۵ -باتوجه به اینکه این صندوق سود تقسیمی ندارد؛ سؤالی که برای متقاضیان سرمایهگذاری در این صندوق مطرح میشود این است که سود واحدهای صندوق به چه صورتی است؟
سود سرمایهگذار ناشی از افزایش ارزش واحدها در طول زمان است. باتوجه به مدیریت فعال صندوق، بازدهی واحدها بهنسبت طلای فیزیکی بهمراتب بالاتر خواهد بود.
۶ -بهعنوان سوال پایانی بفرمایید کارکردها و مزایای صندوق پشتوانه طلای لوتوس چه مواردی را در بر میگیرد؟
صندوق پشتوانه طلای لوتوس علاوهبر مزیتهای سرمایهگذاری مستقیم در طلا، ارزشهای متعدد دیگری نیز برای سرمایهگذاران خود ایجاد میکند. از جمله این ارزشها، میتوان موارد زیر را نام برد:
پوشش ریسک ساخت مسکن در بورس کالا
با توجه به نهایی شدن طرح جهش تولید مسکن از سوی شورای نگهبان، وزارت اقتصاد باید برای پوشش ریسک ساخت مسکن، امکان پیش خرید و سایر ابزارهای پوشش ریسک خرید مصالح ساختمانی در بورس کالا را فراهم کند.
به گزارش نبض بورس، سخنگوی شورای نگهبان به تازگی از تصویب نهایی طرح جهش تولید مسکن از سوی شورای نگهبان خبر داده است که با توجه به تبصره ماده (۱۴) این قانون، باید وزارت امور اقتصادی و دارایی به منظور پوشش ریسک ساخت مسکن امکان پیش خرید و سایر ابزارهای پوشش ریسک خرید مصالح ساختمانی (صرفاً فولاد و سیمان) را در بورس کالای ایران فراهم کند؛ این رویداد به معنای ورود گام به گام فولاد و سیمان کشور به بازار ابزارهای مالی بورس کالا است.
هادی طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان به تازگی اعلام کرده است: «طرح جهش تولید مسکن که در مراحل قبل با ابهامات و اشکالاتی از سوی شورای نگهبان مواجه شده بود، پس از انجام اصلاحات در مجلس و بررسی مجدد در شورا مغایر شرع و قانون اساسی شناخته نشد. امیدوارم اجرای این قانون به ایجاد رونق و جهش در این صنعت پیشران و رفع یکی از دغدغههای مردم منجر شود. »
همچنین سید نظام الدین موسوی سخنگوی هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به تأیید طرح جهش تولید مسکن از سوی شورای نگهبان و تبدیل شدن این طرح به قانون اعلام کرد که برای تأمین مصالح ساختمانی مانند سیمان و فولاد قرار است این محصولات از طریق بورس کالا تأمین شود و افراد میتوانند آن را پیشخرید کنند.
تبصره ماده ۱۴ چه میگوید؟
اعلام خبر تبدیل شدن طرح جهش تولید مسکن به قانون، نگاه اهالی بازار سرمایه را بیشتر به تبصره ماده (۱۴) طرح جهش تولید مسکن معطوف میکند چراکه در این ماده آمده است: وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است به منظور پوشش ریسک ساخت مسکن، امکان پیش خرید و سایر ابزارهای پوشش ریسک خرید مصالح ساختمانی (صرفاً فولاد و سیمان) را در بورس کالا فراهم کند.
در این زمینه نمایندگان مجلس در نشست علنی روز چهارشنبه ۱۸ فروردین ماه در جریان بررسی طرح جهش تولید و تأمین مسکن، با ماده (۱۴) و تبصره آن با ۱۷۱ رأی موافق، ۲ رأی مخالف و یک رأی ممتنع از مجموع ۲۱۶ نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند. اما با توجه به تأیید شورای نگهبان و تبدیل شدن این طرح به قانون، نسخه اجرایی بورس کالا برای پوشش ریسک ساخت مسکن چیست؟
ریسک ساخت مسکن چگونه پوشش داده میشود؟
جواد فلاح مدیر توسعه بازار فیزیکی بورس کالای ایران در این باره به خبرنگار مهر گفت: تغییرات قیمتی مصالح ساختمانی در دوره چند ساله ساخت یک پروژه، از چالشهای انبوهسازان و سازندگان به شمار میرود به طوری که سرمایهگذار در ابتدای ورود به یک پروژه، هزینه ساخت را برآورد و براساس آن اقدام به شروع کار میکند.
او افزود: «اما در چند سال اخیر به دلیل نوسانی بودن قیمتها، سازندگان با افزایشی فراتر از حد انتظار خود در طول دوره ساخت مواجه شده اند و این موضوع علاوه بر ایجاد مشکلات مالی حتی در برخی موارد باعث توقف کار و نیمه کاره ماندن روند ساخت شده است. »
فلاح با بیان اینکه عوامل فوق در نهایت بر افزایش قیمت تمام شده مسکن پوشش ریسک چیست؟ اثر میگذارد، اظهار داشت: «در این زمینه، بورسهای کالایی راهکاری برای پوشش ریسک افزایش قیمت دارند و دهههاست که در کشورهای توسعهیافته و سالهاست که در کشورهای در حال توسعه از قراردادهای مشتقه برای پوشش چنین ریسکهایی استفاده میشود. »پوشش ریسک چیست؟
مدیر توسعه بازار فیزیکی بورس کالا گفت: «تجربه راهاندازی قراردادهای مشتقه شامل قرارداد آتی و اختیار معامله و همچنین معاملات کشف پریمیوم در بورس کالای ایران وجود دارد البته تاکنون سیمان و فولاد وارد قرارداد کشف پریمیوم، آتی و اختیار پوشش ریسک چیست؟ معامله نشده اند، اما زیر ساخت سامانهای، فنی و مقرراتی آن آماده است. »
او ادامه داد: «بنابراین با توجه تأیید طرح جهش تولید مسکن در شورای نگهبان و تکلیف مجلس شورای اسلامی و همچنین اراده صنایع تولیدکننده مصالح ساختمانی و سازندگان ساختمان، میتوان انتظار داشت که این نوع معاملات برای این دو محصول به سرعت راهاندازی شده و طرفین معامله از مزایای پوشش ریسک قراردادهای مشتقه بهرهمند شوند. »
کارکرد ابزارهای مالی بورس کالا
فلاح در ادامه به کارکرد قراردادهایی که امکان پیش خرید مصالح ساختمانی در بورس کالا را فراهم میکنند، اشاره کرد و گفت: «در این نوع قراردادها طرفین معامله متعهد به انجام خرید و فروش در آینده با قیمت مشخص یا با فرمول قیمتی معین میشوند. به عبارتی مشخص میشود که در زمان سررسید قرارداد (برای مثال ۶ ماه آینده) باید محصول با قیمت تعیین شده در قرارداد مورد معامله قرار گیرد. همچنین اگر در قرارداد فرمول قیمتی تعیین شده باشد در زمان سررسید قرارداد، نرخ محصول براساس فرمول تعیین شده در قرارداد محاسبه شده و معامله براساس آن نرخ انجام میشود. »
مدیر توسعه بازار فیزیکی بورس کالا در خصوص قراردادهای اختیار معامله نیز گفت: «این نوع قراردادها به نوعی بیمه قیمت هستند؛ در این نوع قراردادها برای پوشش ریسک تغییرات قیمت، خریدار کالا میتواند از اختیار معامله خرید استفاده کند و فروشنده نیز از اختیار فروش. به عنوان مثال سازنده یک واحد مسکونی براساس نرخ روز میلگرد، قرارداد اختیار معامله خرید میلگرد با قیمت ۱۲ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم را خریداری میکند. اگر در سررسید، قیمت میلگرد بیش از ۱۲ هزار تومان بود، خریدار از اختیار خود استفاده میکند و کسی که این اختیار را فروخته متعهد است که در زمان سررسید میلگرد را با نرخ ۱۲ هزار تومان بفروشد، اما اگر در زمان سررسید، قیمت کمتر از ۱۲ هزار تومان بود نیازی به استفاده از اختیار خرید نیست. »
او در پایان اظهار داشت: «استفاده از ابزار مالی بورس کالا برای مبادله محصولات ساختمانی و پوشش ریسک قیمت در آینده به خریداران مصالح ساختمانی و سازندگان و انبوهسازان کمک شایانی در اطمینان بخشی از بازگشت مطلوب سرمایه و مصون ماندن از نوسانات قیمتی میکند و در نهایت به رونق تولید مسکن منجر شود. »
دیدگاه شما