یکی از ابزارهای تحلیلی در بورس شاخص نام دارد، شاخص نمودار یا نماگری برای نشان دادن تغییرات قیمت سهام شرکت های بورسی در یک زمان مشخص است؛ شاخص انواع مختلفی دارد که بر اساس متغییرهای آن دسته بندی میشود و هرکدام نشانگر متغییر خاصی هستند.
انواع شاخص در بورس
یکی از ابزارهای تحلیلی در بورس شاخص نام دارد، شاخص نمودار یا نماگری برای نشان دادن تغییرات قیمت سهام شرکت های بورسی در یک زمان مشخص است؛ شاخص انواع مختلفی دارد که بر اساس متغییرهای آن دسته بندی میشود و هرکدام نشانگر متغییر خاصی هستند.
یک سرمایه گذار برای سرمایه گذاری یا تحقیق و تحلیل نیاز به بررسی قیمت یا بازدهی سهام یک شرکت یا حوزه مشخص دارد و برای دستیابی به این اطلاعات باید قیمت سهام شرکت مورد نظر را در زمان های مختلف بررسی کند، اما زمانی که این بررسی ابعاد بیشتری را در بر بگیرد، نیاز به یک نماگر یا نمودار مشخص دارد که وضعیت عمومی قیمت یا بازدهی در میان شرکتهای مورد بررسی را نشان خواهد داد. به نماگری که چنین اطلاعاتی را در اختیار فرد می گذارد شاخص می گویند. ، شاخص نوعی داده آماری است که به سرمایه گذار یا تحلیلگر اطلاعاتی از تغییرات انجام شده در متغییرهای مختلف در یک زمان معین را می دهد در واقع شاخص نوعی نمودار است که وضعیت متغییر ها را در یک زمان مشخص به صورت جامع نمایش می دهد. شاخص ها به ۵ دسته زیر تقسیم می شوند که هر کدام نشان دهنده تغییرات متغییر خاصی هستند:
شاخص کل قیمت تپیکس
شاخص بازده نقدی تپیکس
شاخص قیمت ۵۰ شرکت فعالتر
همه چیز درباره شاخص کل قیمت تپیکس
شاخص کل قیمت که در بازار سرمایه tipex نامیده می شود نوعی داده اطلاعاتی است که بازدهی سطح قیمتی کل سهام موجود در بازار را نشان می دهد. درواقع شاخص شرایط عمومی شرکتهای مورد بررسی را نشان می دهد و معیاری برای سنجش وضعیت کلی بازار اوراق بهادار است. شاخص کل به دو دسته شاخص کل قیمت و شاخص کل هم وزن تقسیم می شود.
شاخص کل قیمت (tipex) یک عدد است و تغییرات آن را با واحد بیان می کنند. شاخص کل قیمت سطح قیمت را در مقایسه با تاریخ مشخصی که تاریخ مبداء نام دارد نشان می دهند یعنی یک سال معین را به عنوان سال پایه تعیین می کنند و تمامی ارقام شرکتها در آن سال را به عنوان ارقام مبدا در سال پایه معفی می کنند و بعد از آن هرگونه تغییری در ارقام نسبت به سال و قیمت مبدا سنجید می شود. بر همین اساس سرمایه گذار یا تحلیل گر می تواند روند صعود و نزول کل بازار را در مدت زمان مشخصی مورد بررسی قرار دهد و این داده آماری قابلیت تفسیر پیدا می کند. در بازار سرمایه ایران سال مبدا در بورس اوراق بهادار سال ۱۳۶۹ تعیین شده است. در شاخص قیمت کل تعداد سهام یک شرکت به عنوان وزن قیمتها در چگونگی تغییرات آن دارد. یعنی بر اساس بزرگی و کوچکی شرکت ها تغییرات شاخص قیمت کل تغییر می کند.
شاخص کل هم وزن بخشی از شاخص کل تیپکس است که در این شاخص همه شرکت ها در یک سطح قرار گرفته و بزرگی و کوچکی شرکت در چگونگی تغییرات آن نقشی ندارد و همه شرکت ها در یک سطح قرار میگیرند و بر اساس خرید و فروش ها انجام شده در طول روز شاخص کل هم وزن تغییر می کند.
تغییرات شاخص کل و هم وزن چه چیزهایی را نشان می دهند؟
تغییرات شاخص قییمت کل و هم وزن در کنار یکدیگر تفسیرهای مختلفی دارند به طور مثال زمانی که شاخص قیت کل مثبت است اما شاخص هم وزن منفی بیانگر این است که سهام بیشتر شرکت ها کاهش قیمت داشته است و تنها شرکت های شاخص ساز یا بزرگ هستند که معاملات مثبتی داشته و بر این اساس توانسته اند شاخص را مثبت نگه دارند. بالعکس آن هم امکان دارد یعنی شاخص قیمت کل منفی است اما شاخص هم وزن مثبت که این نشان می دهد که اکثر سهام شرکت ها با رشد قیمت همراه بوده اند اما شرکت های شاخص ساز به دلیل معملات منفی که داشته اند روی شاخص قیمت کل تاثیر گذاشته و آن را منفی کرده است.
شاخص قیمت و بازده نقدی (tidpix)
شاخص قیمت و بازده نقدی که در بازار سرمایه tidpix نامیده می شود یک داده آماری است که نماگر بازدهی کل بورس اوراق بهادار است. تغییرات این شاخص نشانگر بازدة کل بورس است و از تغییرات قیمت و بازدة نقدی پرداختی، متأثر میشود. این شاخص کلیۀ شرکتهای پذیرفته شده در بورس را دربردارد و شیوة وزندهی و محاسبۀ آن همانند شاخص کل قیمت (TEPIX (است و تنها تفاوت میان آن دو در شیوة تعدیل آنها است. در این شاخص سود به دو روش به سرمایه گذار داده می شود. یکی از روش ها سود تقسیمی سالیانه است که در مجامع شرکت ها تقسیم خواهد شد و دیگر سودی است که از افزایش قیمت روش های محاسبه بازده بورس سهام سرمایه گذار کسب سود می کند.
شاخص بازده نقدی بخشی از شاخص بازده است که تنها متغییر آن سود تقسیم شده در مجامع است.شاخص بازده نقدی بازدهی شرکت سودهای پرداختی توسط شرکتهای بورسی را محاسبه می کند.
شاخص صنعت و مالی
شاخص کل از شرکت های مختلف در صنایع مختلف تشکیل شده است، در سال ۱۳۸۴ شرکت های پذیرفته شده در بورس بر اساس صنایعی که در آن فعال هستند طبقه بندی شده و به ۳۶ صنعت تقسیم شدند. شرکت های پذیرفته شده در بورس به دو دسته صنعتی و مالی تقسیم بندی شدند و برای هر کدام از این دسته ها یک شاخص تعریف شد که این شاخص نمایانگر شاخص قیمت سهام شرکت های آن حوزه است.
شاخص صنعت شامل شاخص قیمت سهام کلیۀ شرکتهای بورس به جز واسطه گری های مالی است که در محاسبه و تعدیل از نحوه محاسبه و قوانین شاخص کل قیمت الگو برداری می کنند.
شاخص مالی در برگیرنده شاخص قیمت سهام شرکتهای واسطه گری های مالی است که نوع محاسبه متغییرهای آن بر اساس محاسبه شاخص قیت کل انجام می شود.
شاخص ۵۰ شرکت برتر
شاخص ۵۰ شرکت فعال نمایان گر تغییرات قیمت سهام ۵۰ شرکت برتر بورس در مدت زمان مشخص است و لیست ۵۰ شرکت فعال در بورس هر ۳ ماه یکبار توسط سازمان بورس اوراق بهادار منتشر می شود. شاخص ۵۰ شرکت برتر در واقع نشان دهنده تغییرات میانگین وزنی ۵۰ شرکت است
بازده سرمایهگذاری را چگونه محاسبه کنیم؟
در دنیای سرمایهگذاری همه به دنبال سود هستند. پس میتوان سود یا بازده را مهمترین بخشهر سرمایهگذاری دانست. درآمدی که افراد از طریق سرمایهگذاری در مدت زمانی مشخص کسب میکنند، بازده سرمایه گذاری نامیده میشود. میزان بازده میتواند بیشتر یا کمتر از انتظارات سرمایهگذار باشد. پس ابتدا باید با مفهوم بازده آشنا شویم، سپس انواع آن و همچنین روشهای محاسبه هر یک را یاد بگیریم.
تعریف بازده سرمایهگذاری
بازده سرمایهگذاری همان سود یا زیانی است که از طریق سرمایهگذاری حاصل میشود. افراد برای کسب سود سرمایهگذاری و افزایش دارایی خود، وارد بسترهای مالی میشوند. آنها با خرید داراییهای متنوع اقدام به سرمایهگذاری میکنند. اما برخی از شیوههای سرمایهگذاری سود مشخصی دارند. یعنی یک سود تضمینی برای این روش های محاسبه بازده بورس سرمایهگذاریها وجود دارد. این در حالی است که در گزینههای دیگر سرمایهگذاری، هیچ سودی تضمین نمیشود. افراد مختلف با توجه به انتظارات و اهداف متفاوت خود اقدام به سرمایهگذاری میکنند.
اما در مقابل بازده سرمایهگذاری، مفهومی به نام ریسک نیز وجود دارد. میتوان چنین گفت که ریسک و بازده دو عنصر همیشگی و جداییناپذیر در بازارهای مالی هستند. هر چه میزان بازدهی که از دارایی انتظار داریم بیشتر باشد، سرمایهگذاری در آن نیز ریسک بیشتری خواهد داشت. اما همیشه اینطور نیست و موارد استثنا نیز وجود دارد.
بیشتر بخوانید
انواع بازده سرمایهگذاری
بازده سرمایه گذاری در گرو عوامل متعددی است. در میان این عوامل میتوان به نسبتهای مختلف اشاره کرد. منظور مواردی مانند نسبتهای نقدینگی، اهرمی، سودآوری و فعالیت و همچنین انواع ریسک و نوسانهای قیمتی است. در مجموع دو نوع بازده در بازارهای مالی وجود دارد که ماهیت متفاوتی با یکدیگر دارند. این دو بازده عبارتاند از:
- بازده تحقق یافته
- بازده مورد انتظار
بازده تحقق یافته در مقابل بازده مورد انتظار
بازده تحققیافته که از آن با نام Realized Return یاد میشود، به بازدهی گفته میشود که به دست آمده است. یعنی همان سود سرمایهگذاری که به واقعیت پیوسته است.
اما بازده مورد انتظار یا Expected Return بازدهی است که افراد سرمایهگذار انتظار دارند که آن را به دست آورند و هنوز محقق نشده است. سرمایهگذاران با توجه به چنین بازدهی روی یک دارایی سرمایهگذاری میکنند. اما هیچ اطمینان و تضمینی پشت این بازده وجود ندارد. چرا که ممکن است هیچگاه تحقق پیدا نکند.
البته بازه زمانی سرمایهگذاری نیز در تحقق بازده مورد انتظار موثر است. یعنی اگر بازه سرمایهگذاری بلندمدت باشد، احتمال تحقق بازده مورد انتظار بیشتر خواهد شد. مثلا شاید بازده سرمایهگذاری در یک دارایی خاص در یک ماه برابر یک درصد و در یک سال برابر ۳۵ درصد باشد.
اجزای بازده سرمایهگذاری
بازده را میتوان به دو بخش سود دریافتی و سود (زیان) سرمایه تقسیم کرد.
سود دریافتی
سودی که از محل جریانهای نقدی دورهای سرمایهگذاری به دست میآید را میتوان مهمترین بخش بازده سرمایهگذاری قلمداد کرد. این سود به شکل بهره یا سود تقسیمی در اختیار سرمایهگذاران قرار میگیرد. باید این امر را در نظر گرفت که میان جریانهای نقدی و قیمت اوراق بهادار ارتباطی وجود دارد. همچنین میزان این سود نیز منفی نخواهد شد.
لازم به ذکر است که میزان سود دریافتی در مجمع عمومی عادی و توسط هیات مدیره تعیین میشود و سهامداران نیز باید آن را تایید کنند. این بازده سرمایهگذاری به سود نقدی سهام یا Dividend Yield معروف است. میزان سود پرداختی هر شرکت به ازای هر سهم، توسط این بازده مشخص میشود.
سود یا زیان سرمایه
اما دومین بخش بازده سرمایهگذاری سود یا زیان سرمایه است که با سهام عادی، اوراق مشارکت و یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت هم مرتبط است. این بخش از بازده در پی افزایش یا کاهش قیمت دارایی و اختلاف میان قیمت خرید و قیمت فعلی پدید میآید.
با توجه به اینکه قیمت فعلی دارایی چقدر است، اختلاف حاصل میتواند مثبت یا منفی باشد. اختلاف مثبت، به سود سرمایهگذاری و اختلاف منفی به زیان منجر خواهد شد. بازده سرمایهگذاری در اوراق بهادار از مجموع این دو بخش حاصل میشود
فرمول بازده کل
بازده کل اوراق بهادار = سود دریافتی + سود یا زیان سرمایه
بازده کل
همانطور که در بخش قبلی گفتیم، بازده کل یا همان Total Return متشکل از سود دریافتی و تغییرات قیمتی است. یعنی برای محاسبه بازده کل در یک دوره زمانی باید مجموع هر گونه وجوه نقدی دریافتی و تغییرات قیمت دارایی در طول دوره مذکور را به دست بیاوریم. سپس عدد حاصل را بر قیمت دارایی در زمان خرید تقسیم کنیم.
اما فرمول اصلی بازده کل به این شکل است:
متغیرهای این معادله عبارتاند از:
CFt:جریانهای نقدی در طی دوره t
PE: قیمت در پایان دوره t (قیمت فروش)
PB:قیمت در ابتدای دوره t (قیمت خرید)
PC: تغییر قیمت در طول دور که از طریق تفاضل PE و PB حاصل میشود.
جریانهای نقدی در اوراق مشارکت و همچنین اوراق بدهی از طریق پرداخت بهره حاصل میشوند. این جریانها در سهام عادی به کمک سود تقسیمی نقدی یا سهام جایزه، حق تقدم ناشی از افزایش سرمایه و یا تجزیه سهام ایجاد میشوند. مفهوم بازده سرمایهگذاری کل معیاری برای محاسبه سود سرمایهگذاری است و از این رو حائز اهمیت است.
به عنوان مثال اینطور در نظر بگیرید که سهامداری ۱۰۰۰ برگه سهم یک شرکت را با قیمت ۵۰۰۰ ریال خریداری میکند. فرض کنید سال آینده کل سهام را به قیمت ۱۰ هزار ریال بفروشد. سود تقسیمی سهم مذکور در این بازه یکساله برابر با ۵۰ ریال است. طبق فرمول بالا کل بازده سهام برابر با ۱۰۱ درصد خواهد بود.
بازده نسبی
برخی از مواقع پیش میآید که نیاز به بازده مثبت داریم؛ به همین دلیل از بازده نسبی استفاده میکنیم. این بازده همیشه عددی بزرگتر از یک را نشان میدهد و از اعداد منفی در معادله چشمپوشی میکند. در فرمول این بازده، مجموع جریانهای نقدی و قیمت فروش بر قیمت خرید تقسیم میشوند.
PE: قیمت در پایان دوره t (قیمت فروش)
PB:قیمت در ابتدای دوره t (قیمت خرید)
CFt:جریانهای نقدی در طی دوره t
اگر بخواهیم بازده نسبی مثال قبل را به کمک این فرمول محاسبه کنیم، حاصل برابر با ۲۰۱ درصد خواهد بود.
جمعبندی
تمام افراد با هدف کسب سود در داراییهای روش های محاسبه بازده بورس مختلف سرمایهگذاری میکنند. بهرهای که از این عمل حاصل میشود، بازده سرمایهگذاری نام دارد. بازده معمولا دو بخش دارد. بخش اول آن، شامل وجه نقدی است. این وجه درآمد مستقیم حاصل از سرمایه گذاری است. بخش دوم مربوط به سود یا زیانی است که سرمایهگذار در پی تغییر قیمت فروش یا خرید، آن را کسب میکند.
در مورد سهام، سود سرمایهگذاری به قیمت روزانه دارایی بستگی دارد. هرچه بازده یک سهم بیشتر باشد، سرمایه گذاری با ریسک بالاتری همراه خواهد بود. به همین دلیل است که پیش از ورود به هر سهمی به منظور سرمایهگذاری، ابتدا لازم است که میزان پذیرش ریسک و انتظار خود از سرمایهگذاری را مشخص کنیم.
آموزش بورس بازده سهام از ۳ منبع
یک نکته بسیار مهم را امروز در سایت آموزش بورس بررسی خواهیم نمود.
در چند مطلب قبلی ۳ منبع تولید سود در بازار سهام را، بصورت تک تک معرفی کردیم. این منابع عبارتند از:
حال میخواهیم مهمترین موضوع را راجع به بازده سهام بیان کنیم، وقتی هر ۳ منبع سود کنند!
در موارد بسیار زیادی اتفاق افتاده که طی یک دوره زمانی خاص، سهم از چند منبع سود ساخته است و نه تنها یک منبع.
برای بیان این حالت از یک مثال روش های محاسبه بازده بورس کمک میگیریم. لطفا مفروضات زیر را در نظر بگیرید:
- قیمت سهم در ابتدای دوره ۱۵۰ تومان
- قیمت سهم در انتهای دوره ۲۵۰ تومان
- افزایش سرمایه طی دوره ۲۰۰ درصد، از محل آورده
- سود دریافتی مجامع طی دوره ۷۵ تومان
- حال پس از اعمال افزایش سرمایه ۲۰۰ درصدی، تعداد سهام ما ۳ برابر شده است.
آموزش بورس و محاسبه بازده
برای محاسبه بازده سهام به ترتیب زیر عمل میکنیم؛
مبلغ اولیه خرید هر سهم ۱۵۰ تومان بوده و طی دوره نیز ۲۰۰ تومان بابت افزایش سرمایه پرداختهایم.
بدین ترتیب با ۳۵۰ تومان پرداختی، تعداد ۳ سهم خریدهایم. این کل پرداختی ما برای سرمایه گذاری در این سهام میباشد.
حال درآمدهایمان را از این سرمایه گذاری محاسبه میکنیم.
در حال حاضر قیمت هر سهم ۲۵۰ تومان است که ما با دارا بودن ۳ سهم، صاحب ۷۵۰ تومان دارایی هستیم.
از طرفی طی دوره نیز مبلغ ۷۵ تومان سود DPS دریافت نمودهایم که ارزش دارایی ما را جمعا به ۸۲۵ تومان میرساند.
اختلاف ۸۲۵ تومان انتهای دوره و ۳۵۰ تومان کل پرداختی ما، همان بازده سهام و مبلغی معادل ۴۶۵ تومان است.
مبلغ ۴۶۵ تومان سود و بازدهی سهام ما در یک سرمایه گذاری ۳۵۰ تومانی، برابر با ۱۳۵ درصد بازدهی میباشد.
چنانچه فرض کنیم روش های محاسبه بازده بورس این اتفاق طی ۳ سال برای داراییهای یک سهامدار روی داده باشد، وی سالانه ۴۵ درصد بازدهی داشته است.
همانطورکه ملاحظه میکنید بازدهی ۴۵ درصدی بسیار بیشتر از بازدهی بانکی و یا متوسط تورم سالانه میباشد.
بازده ۴۵ درصدی سالانه ، خبر خیلی خوبی است، اما بازهم یک خبر بسیار خوب برای شما سهامدار محترم دارم.
تمامی سودهای سهام این سرمایه گذار طی سالهای آتی، کاملا مجانی خواهند بود و بدون ۱ ریال سرمایه گذاری قبلی.
البته دقیقا از زمانی که ارزش دارایی وی برابر با ۳۵۰ تومان شده بود، مبلغ سرمایه گذاری وی صفر بوده است!
این یک راز بسیار بزرگ در بازار بورس است و با آموزش بورس خواهیم توانست به چنین سهام پربازده دست پیدا کنیم.
روش محاسبه سود و زیان سرمایه گذاری
مقدار سود و زیان در سرمایه گذاری اطلاعات بسیار مهمی است که هر سرمایه گذار باید بداند و او باید بتواند مقدار سود و زیان خود را به دست آورد تا بهتر در سهام مورد نظر خود سرمایه گذاری کند و از بابت آن اطمینان خاطر داشته باشد.
کارگزاری های بورس تهران نرم افزارهای تحت وبی در اختیار مشتریان خود قرار می دهند که در آن ها محاسبه سود و زیان به شکل خودکار انجام شده و نشان داده می شود.
اما شاید سوال کنید چطور می توانید سود و زیان را در سرمایه گذاری محاسبه کنید؟ پاسخ این سوال را در مطلب پیش رو بررسی خواهیم کرد.
محاسبه سود و زیان در سرمایه گذاری
ابتدا هر فرد باید دقیقا بتواند با محاسبه مقدار قیمت خرید یا به عبارتی پول لازم برای سرمایه گذاری را به دست آورد.
برای محاسبه سود و زیان باید با کم کردن قیمت فروش از قیمت خرید اولیه عددی را به دست آورید که مقدار سود یا ضرر شما در سرمایه گذاری است.
می توانید این عدد را بر مبلغ اصلی یا قیمت سرمایه گذاری تقسیم کنید و با ضرب نتیجه در 100، درصد تغییر در مقدار سرمایه گذاری اولیه تان را مشخص کنید.
دو حالت پیش می آید:
- اگر عددی که به دست میآورید مثبت باشد نشان می دهد که ارزش بازار افزایش یافته است و سود در سرمایه گذاری حاصل شده است.
- اگر منفی باشد مشخص می کند که ارزش بازار کاهش یافته است و در نتیجه سرمایه گذار در این مورد زیان کرده است.
آشنایی با معاملات دو طرفه در بازارهای مالی
دلیل اهمیت مشخص کردن سود یا ضرر
محاسبه مقدار سود یا ضرر کمک خیلی زیادی می تواند به سرمایه گذار کند، به این دلیل که او می تواند پول خود را بهتر مدیریت کند و با مقدار سرمایه کمتر پول بیشتری را به دست آورد.
به عنوان مثال، اگر دو نفر وجود داشته باشند که مقدار یکسانی سود کسب کرده باشند اما نفر اول نسبت به نفر دوم پول کمتری را وارد بازار کرده باشد، نشان می دهد که نفر اول نسبت به نفر دوم توانسته بهتر پول خود را مدیریت کند و فرد دوم می توانست با باقی مانده پول خود در سهم دیگری سرمایه گذاری کند و به سود برسد.
همچنین باید به این نکته دقت کنید که برای نتیجه گیری از سرمایه گذاری باید صبر کنید.
چون تا زمانی که شما سهم خود را نفروخته اید اگر در ضرر باشید پس هنوز امکان بازگشت پول شما وجود دارد و حتی اگر در سود باشید چون هنوز فروش اتفاق نیافتاده است نمی توانید بگویید که سود قطعی است.
مثالی از بازدهی یک سهم در بورس
یک سرمایه گذار 10 هزار سهم از یک کارخانه را با قیمت اولیه 1000 تومان خریداری می کند، یعنی سرمایه گذاری اولیه این فرد 10 میلیون تومان است.
بعد از مدتی هنگامی که قیمت سهم به 3000 تومان می رسد، سرمایه گذار بر اساس استراتژی معاملاتی تصمیم به فروش سهام خود می گیرد.
ارزش سودی که این سهامدار توانسته است از این معامله کسب کند 20 میلیون تومان است.
درصد سود از طریق فرمول زیر محاسبه خواهد شد:
از طرف دیگر سود هر سهم:
سرمایه گذاری هایی که در بازار سرمایه انجام می شود بدون کارمزد نیست و این کارمزد را کارگزاری ها کسب می کنند، در محاسبه بالا کارمزد کارگزاری، مالیات و کمیسیون در نظر گرفته نشده است.
برای اینکه هزینه این تراکنش ها نیز انجام شود، کارمزد را از سود حاصل کم می کنند.
اگر فرض کنیم که فرد 500 هزار تومان روش های محاسبه بازده بورس را به عنوان کارمزد معاملات پرداخت کرده باشد با در نظر گرفتن این موارد مقدار سودی را که به دست آوردید به شکل زیر می توانید محاسبه کنید:
می توان دید که کارمزد معاملات مقدار درصد سود کسب شده را از 200 درصد به 195 درصد کاهش داده است.
EPS چیست؟
Earning Per Share به معنای پیش بینی درآمد از هر سود است که برای سال مالی گزارش میشود. هنگامی که سود کل شرکت را از مالیات کم کرده و بر تعداد سهام تقسیم کنیم، سود هر سهم به دست می آید.
تمامی شرکت های بورس و فرابورس موظف هستند که این پیش بینی درآمد را که با توجه به شرایط عملکرد شرکت در سال قبل، برنامه های سال بعد و چشم انداز اقتصادی مشخص می شود، در سامانه کدال ثبت کنند.
DPS چیست؟
Divided Per Share به معنای مقدار سودی است که سهامداران به ازای هر سهم دریافت می کنند، سود تقسیمی هر سهم براساس سیستم هیئت مدیره و آرای سهامداران حاضر در مجمع عمومی سالانه مشخص می شود.
علاوه بر این، باید دقت کرد که DPS نباید کمتر از 10% سود تحقق یافته (EPS تحقق یافته) باشد و شرکت ها وظیفه دارند که سود تقسیمی مشخص شده را حداکثر تا 8 ماه بعد از برگزاری مجمع عمومی سالانه به سهامداران پرداخت نمایند.
سود نقدی سهام
اگر سرمایه گذاری که انجام شد به نوعی یک پرداخت نقدی مانند سود سهام (DPS) دارد، این مبلغ را نیز باید به سود اضافه کنید.
سود سهام، مبلغ نقدی است که به سهامداران پرداخت شده و براساس هر سهم تنظیم می شود.
به عنوان مثال، اگر در نظر بگیریم که DPS یک شرکت، 200 تومان باشد و سرمایه گذار نیز مشمول دریافت این سود نقدی باشد، با توجه به این که سرمایه گذار 10 هزار سهم را خریداری کرده است، مقدار سود نقدی که به دست می آورد 2 میلیون تومان است.
درصد سود را باید به روش زیر محاسبه کنید:
((30،000،000-10،000،000)+2،000،000) / 10،000،000=2.2 ×100=200
اگر فرض کنیم که کارگزاری هیچ کارمزدی دریافت نکند و سهام نیز به مدت یک سال نگهداری شود می بینیم که سود سرمایه گذاری از 200 درصد به 220 درصد افزایش یافته است.
اگر هزینه های معامله، کارمزد و همچنین سود سهام را نیز در نظر بگیریم سرمایه گذاران می توانند سود یا ضرر سرمایه گذاری خود را دقیق تر محاسبه کنند.
بهتر است در نظر داشته باشید که کارگزاری ها به عنوان کارمزد بیش از 1.5 درصد از بازده سرمایه گذاری را به خود اختصاص می دهند.
تعیین سود و زیان توسط کارگزاری
اگر مدتی در این بازار فعالیت کرده باشید حتما می دانید که تعداد کارگزاری ها در بازار بورس اوراق بهادار تهران بسیار زیاد است.
اغلب این کارگزاری ها برای ارائه خدمات بهتر به مشتریان خود از نرم افزارهای تحت وب و موبایل استفاده می کنند.
معمولا در کارگزاری ها، سود و زیان به شکل خودکار مشخص شده است و دیگر نیازی نیست که سرمایه گذار محاسبات بالا را انجام دهد.
اگر پنل معاملاتی خود را باز کنید، می توانید سود و زیان تحقق نیافته هر سهم را به صورت جداگانه مشاهده کنید، البته این قسمت در کارگزاری های مختلف متفاوت است و کافی است کمی بگردید تا این قسمت را پیدا کنید.
بازده سرمایه گذاری و بازده کل چیست؟
به طور کلی بازده نیروی محرکه ای است که سرمایه گذار را می تواند به حرکت در بیاورد و در واقع نوعی پاداش برای سرمایه گذار محسوب می شود.
بازده کل، نسبت کل عاید (ضرر) به دست آمده از سرمایه گذاری در یک دوره معین به مقدار سرمایه ای است که برای کسب این عایدی در اول همان دوره استفاده شده است.
اما پولی که سهامداران می توانند به دست بیاورند از روش های محاسبه بازده بورس دو طریق است:
- تغییر در ارزش و قیمت اصل سرمایه
- سودهایی که به سهم تعلق می گیرد مانند EPS و غیره.
اجزای راندمان در سرمایه گذاری
اجزای راندمان از سود کسب شده، سود (زیان) سرمایه ای و راندمان سرمایه گذاری تشکیل شده است که در ادامه مطلب هر کدام از این روش های محاسبه بازده بورس موارد را به طور کامل توضیح می دهیم.
سود کسب شده
همه افراد در بازار سرمایه به دنبال کسب سود هستند و هر اندازه این مقدار سود بیشتر باشد، مطمئنا سرمایه گذار از این موضوع راضی تر است.
سود کسب شده می تواند به صورت بهره یا سود تقسیمی باشد و ویژگی که این نوع از سود را از بقیه سود ها متمایز می کند این است که سرمایه گذار سود کسب شده را به صورت نقدی دریافت می کند.
سود (زیان) سرمایه ای
این سود یا زیان سرمایه گذاری مخصوص سهام عادی، اوراق قرضه بلند مدت و اوراق بهادار با درآمد ثابت است.
در واقع اختلاف بین قیمت خرید و قیمت فروش همان سود یا زیان سرمایه گذاری است.
به عنوان مثال، شما یک سهم خریده اید و حالا به هر دلیلی می خواهید این سهم را بفروشید. هنگامی که پنل معاملاتی خود را بررسی می کنید، متوجه می شوید که بازار ریزش کرده است و شما در ضرر هستید.
این همان زیان در سرمایه گذاری است که با رنگ قرمز به شما نشان داده می شود اما توجه داشته باشید که این ضرر تحقق پیدا نمی کند مگر این که سهم را بفروشید.
در مقابل زیان در سرمایه گذاری موضوع سود مطرح می شود که کاملا برعکس موضوع بالا است، حال قیمت فروش از قیمت خرید بالاتر رفته است و شما در سود خوبی هستید و بازار برای شما سبز است و اگر سهم را بفروشید این سود قطعی می شود.
راندمان سرمایه گذاری
راندمان در واقع به این علت محاسبه می شود که عملکرد یک سهام را در طول یک دوره ارزیابی کند که آن را با تقسیم سود خالص به ارزش خالص می توان به دست آورد.
همان طور که می دانید قطعا این راندمان همیشه برای سود نیست، چه بسا یک سهام عملکرد خوبی نداشته باشد و راندمان آن منفی شود.
در واقع راندمان سرمایه گذاری با مقدار پولی که شما در آن سهام گذاشته اید و بازدهی که بر حسب سود خالص سهام کسب می کنید، در ارتباط است.
از عوامل موثر روی راندمان سرمایه گذاری می توان موارد زیر را نام برد:
- تغییرات اجتماعی
- درصد ظرفیت مورد استفاده
- طرح های توسعه
- حمایت های دولتی
- تغییرات سیاسی
- حد دخالت دولت
- مدیریت دارایی ها
- تورم مورد انتظار
- مدیریت
- طرح های بهره وری و بهبود روش ها
هر سرمایه گذاری ابتدا می خواهد بداند که اگر پول خود را در سهام مورد نظر خود بگذارد چه اندازه ریسک یا بازده دارد و این موضوع به ویژه در بازار بورس اوراق بهادار تهران خیلی مهم است که بتوان درصد ریسک و بازده را مشخص کرد.
مطمئنا محاسبه راندمانی که از سهم انتظار می رود می تواند خیلی روی سرمایه گذاری تاثیر خوبی داشته باشد و علاوه بر راندمان مورد انتظار، رشد شاخص بازار و میزان راندمانی که تحقق می یابد نیز در این تصمیم گیری روی سرمایه گذاری موثر است.
راندمان صندوقهای سرمایه گذاری باید مشخص باشد
هر صندوقی در بازار سرمایه باید راندمان در طول دوره های مشخصی محاسبه کند و روی وب سایت منتشر کند تا سرمایه گذار بتواند اطلاعات دقیقی از این صندوق به دست آورد و عملکرد آن را بررسی کند. این اطلاعات باید تا ساعت 14 روز کاری، بعد از اتمام معاملات روی وب سایت منتشر شود.
در این گزارش یک سال مالی و یک سال شمسی داریم که سال شمسی منظور همان سال عادی است که روی تقویم مشخص می شود.
اما منظور از سال مالی هر صندوق، تاریخ تاسیس آن صندوق است که سر می رسد.
در پنل معاملاتی سرمایه گذاران، محاسبه بازده به صورت مشخص وجود دارد و شما در قسمت پورتفو لحظه ای می توانید درصد سود و زیان را می بینید و با توجه به استراتژی خود تصمیم بگیرید.
علاوه بر این گزارش ها، سرمایه گذاران می توانند در وب سایت Fipiran.com اطلاعات کامل همه صندوق ها را به دست آورند و تصمیم درست را با مقایسه سهام های مختلف و دیدن نمودارهایشان بگیرند.
در این سایت همه صندوق ها به تفکیک مشخص شده است و همچنین راندمان هر دوره را نشان می دهد، تعداد فراوانی از افراد ماهر در این حوزه اطلاعات خوبی از این سایت به دست می آورند و بهترین گزینه را برای سرمایه گذاری انتخاب می کنند.
سخن پایانی
بنابراین برای تعیین سود و زیان در سرمایه گذاری روش های مختلفی وجود دارد که می توانید از آن ها برای مدیریت سرمایه خود استفاده کنید.
می توان قیمت فروش را از قیمت خرید کم کرد و بر قیمت خرید اولیه تقسیم کرد و عدد به دست آمده را در 100 ضرب کرد تا درصد سود یا زیان را به دست آورد یا از نرم افزار هایی که کارگزاری های مختلف ارائه می دهند برای تعیین سود یا زیان استفاده کرد.
نکته قابل توجهی که وجود دارد زمان است، شما باید حتما در معاملات خود نسبت به زمانی که در آن سهم می گذارید سود خوبی نیز کسب کنید اما تمام این موارد باز هم به استراتژی معاملاتی خودتان بستگی دارد.
در این بازار شما باید سود و زیان را با هم بپذیرید و اگر سود کردید سعی کنید همین استراتژی را دنبال کنید تا در آینده نیز سود کسب کنید اما اگر ضرر کردید بهتر است بررسی کنید تا اشتباهتان را متوجه شوید.
بازار بورس قابل پیش بینی نیست اما با مطالعه و استفاده از تحلیل های مختلف می توانید نسبت به بقیه کمتر ضرر کنید و از این بازار درس بگیرید.
در بازارهای سرمایه صبر کردن به همراه مدیریت سرمایه پاداش خوبی را برای سهامداران به همراه خواهد داشت.
روش های محاسبه بازده بورس
گروه ارج
با نسبت بازده ارزش ویژه میتوان بررسی کرد که هر یک ریال حقوق صاحبان سهام چه میزان سود خالص برای شرکت تولید میکند.
این نسبت به مدیریت مالی شرکت نیز وابسته است.
هرچه مدیریت مالی شرکت وابسته به سهامداران باشد، میزان سوداوری از حقوق صاحبان سهام نیز به مراتب بیشتر می شود.
فرمول نسبت بازده ارزش ویژه چیست؟؟؟
فروش خالص/ (سود سهام ممتاز)-سود خالص =بازده ارزش ویژه
این نسبت بیانکننده میزان موفقیت شرکت در حداکثر نمودن بازده سهامداران عادی است.
به معنای دیگر بازدهی متعلق به صاحبان سهام را نمایش میدهد.
گاهی ممکن است شرکتی سهام ممتاز نداشته باشد، لذا در فرمول از این موضوع چشم پوشی می شود.
حقوق صاحبان سهام چیست؟
حقوق صاحبان سهام مجموع سرمایهای است که در اختیار شرکت قرار دارد.
هرچه این نسبت بزرگ تر باشد برای سهامداران سودسازی بیشتر و بهتری در شرکت وجود دارد.
در واقع منظور از ارزش ویژه همان حقوق صاحبان سهام است.
سهام ممتاز چیست؟
نوع خاصی از واگذاری سهام به برخی از سهامداران شرکت است که حقوقی خاص را برای دارندگان آن محفوظ می دارد.
این دسته از سهام داران در دریافت بخشی از سود های شرکت یا مسائل مربوط به آن حق تقدم دارند.
مثال برای محاسبه نسبت بازده ارزش روش های محاسبه بازده بورس ویژه
در عکس بالا از سود خالص استفاده می گردد
از تفاضل فروش و بهای تمام شده، میزان فروش خالص بدست می اید.
با استفاده از دو داده ی مالی در دو عکس بالا به راحتی نسبت بازده ارزش ویژه شرکت محاسبه می گردد:
*برای راحتی در محاسبات میتوانید 4 رقم سمت راست اعداد را در نظر نگیرید تا اعداد بر اساس میلیارد تومان خوانده شود.
میزان سودخالص شرکت 4900 میلیارد تومان و میزان فروش خالص 14000 هزار میلیارد تومان است که از تقسیم این اعداد نسبت مورد نظر محاسبه می گردد:
عدد حاصل برابر است با 2.85 که برای شرکت عالی است و نشان از موفقیت شرکت می باشد.
آیا راه آسان تری برای تحلیل بنیادی است؟؟؟
اپلیکیشن بنیادی بورس را نصب کنید. به راحتی می توانید با هوش مصنوعی آن بنیاد تمامی شرکت های بورسی را به راحتی و خودکار بدست بیاورید. برای دانلود کافی است از لینک های زیر استفاده کنید
دیدگاه شما