نوسان قیمت سهام

نوسان قیمت: چرا قیمت‌ها بالا و پایین می‌روند؟

اقتصاد خرد بر پایه دو اصل عرضه و تقاضا شکل گرفته است و این دو اصل هستند که باعث نوسان قیمت می شوند. ما در این درس نشان خواهیم داد که کم یا زیادشدن تعداد یک نوع کالا در بازار یا تعداد مشتریان آن کالا می‌تواند بر قیمت آن اثر بگذارید؛ یعنی با افزایش عرضه یک محصول (میزان در دسترس بودن هر چیزی) قیمت آن کاهش می‌یابد و با بالا رفتن تقاضا برای یک محصول (تعداد افرادی که چیزی را می‌خواهند)، قیمت آن افزایش می‌یابد.

برای مثال بیایید آدامس خرسی را در نظر بگیریم. حتماً شما هم در کودکی طرفدار آن بوده‌اید! اگر یک‌باره تقاضا برای آدامس خرسی افزایش پیدا کند و بین مردم محبوب شود، فروشندگان آدامس خرسی خوشحال‌ترین مردمان روی کره زمین خواهند بود، چراکه می‌توانند پول بیشتری از شما بگیرند. از طرف دیگر، اگر هیچ‌کسی آدامس خرسی نخواهد، آن‌ها باید قیمت‌هایشان را پایین بیاورند تا مردم تمایل به خرید پیدا کند.

خوب حالا به پرتقال فکر کنید. فرض کنید در فصل برداشت پرتقال در شمال ایران هوا به ناگهان سرد می‌شود و این سرما آسیب بسیاری به محصولات کشاورزان این منطقه وارد می‌کند. در این شرایط عرضه پرتقال در کشور کاهش می‌یابد. طبیعتاً پرتقال کمیاب‌تر و درنتیجه ارزشمندتر می‌شود. به‌این‌ترتیب میوه‌فروشی‌ها و میدان‌های میوه و تره‌بار از شما پول بیشتری بابت هر کیلو پرتقال خواهند گرفت.

حالا بیایید سری به بازار بورس و خریدوفروش سهام بزنیم. دقیقاً روند بالا برای قیمت سهام شرکت‌های بورسی هم تکرار می‌شود. سهام شرکت فرضی به‌اندیش را در نظر بگیرید. اگر افراد بیشتری به دنبال خرید سهام به‌اندیش باشند (تقاضای زیاد) و به نسبت افراد کمتری فروشنده باشند (عرضه کم)، سهام به‌اندیش ارزشمندتر می‌شود و قیمت آن افزایش می‌یابد (دقیقاً مانند آدامس‌های خرسی و پرتقال‌ها). حالا اگر افراد بیشتری در تلاش برای فروش سهام به‌اندیش باشند، ارزش سهام این شرکت کاهش می‌یابد و به دنبال آن قیمت سهام نیز سقوط می‌کند.

تا الآن که گیج نشده‌اید؟ فقط به یاد داشته باشید: هر افزایش در قیمتی به معنای آن است که افراد بیشتری به دنبال خرید هستند و هر کاهش قیمتی به معنای آن است که افراد بیشتری متقاضی فروش‌اند.

علت اصلی نوسان قیمت سهام در بازار بورس همین است. هزاران معامله‌گر روزانه مشغول به خریدوفروش هستند و بر تقاضا و عرضه بازار بورس تأثیر می‌گذارند. زمانی که عرضه و تقاضا برابر می‌شود، ما به نقطه‌ای می‌رسیم که آن را با نام تعادل بازار می‌شناسیم. به این نقطه قیمت حقیقی می‌گویند، زیرا در این شرایط هم خریدار و هم فروشنده راضی هستند و حاضر به معامله با یکدیگرند.

(پایان درس پنجم دوره آموزشی اقتصاد چیست)

اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش نظرات مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این مقاله در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.

دامنه نوسان قیمت سهام چیست و چه تاثیری در معاملات بازار بورس دارد؟

بورس در هر کشوری نماد یک بازار رقابتی کامل است. زیرا تعداد خریداران و فروشندگان در آن بسیار زیاد است، اطلاعات به طور کامل در دسترس همگان قرار دارد و مهم‌تر از همه، قیمت توسط افراد فعال بازار بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا تعیین‌ شده و نتیجه دیکته قیمت‌ها از جایی خارج از بازار نیست. یکی از مهم‌ترین وظایف نهادهای ناظر بازار سرمایه، کنترل نوسان‌ها و موج‌های پر تلاطم بازار است. این کنترل با استفاده از ابزارها و قوانین مختلف انجام می‌شود. یکی از مهم‌ترین ابزارهای مورد استفاده در بورس اوراق بهادار تهران، «دامنه نوسان» است.

دامنه نوسان بورس چیست؟

اکنون در بسیاری از بورس‌های جهان به دلیل کاهش نوسان‌های بازار از دامنه مجاز نوسان استفاده می‌کنند. دامنه مجاز نوسان به حدود سقف و کف قیمتی گفته می‌شود که هر سهم در هر روز معاملاتی می‌تواند داشته باشد. در حال حاضر محدودیت نوسان قیمت شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای سهام مثبت 7 درصد تا منفی 7 درصد است و برای حق تقدم سهام از مثبت ۱۰ درصد تا منفی ۱۰ درصد در نظر گرفته می‌شود. مثلا برای سهمی که دیروز قیمت آن ۲۰۰۰ ریال بود، طی معاملات روز بعد، قیمت می‌تواند تا ۲۱4۰ ریال افزایش و تا ۱86۰ ریال کاهش داشته باشد. اما بر اساس مقررات بازار سرمایه روزهای خاصی وجود دارد که سهم از این محدودیت تبعیت نمی‌کند؛ (البته نظر ناظر بازار ارجحیت دارد!)

1. بازگشایی سهام پس از مجمع عمومی عادی سالانه برای تقسیم سود
2. بازگشایی سهام پس از مجمع فوق‌العاده برای کاهش یا افزایش سرمایه
3. بازگشایی پس از اعلام افزایش یا کاهش سود هر سهم یا EPS به ‌شرط آنکه از ۲۰ درصد بیشتر باشد.

به عبارت دیگر، در این ۳ روز، سهم بدون نوسان قیمت، داد و ستد می‌شود. ماجرا در مورد بازار فرابورس کمی متفاوت است. سهام بازار پایه زیر ۳ تابلو پایه زرد، پایه نارنجی و پایه قرمز تقسیم‌ بندی می‌شود. در بازار زرد دامنه نوسان معاملات مثبت و منفی ۳ درصد است. در تابلوی نارنجی دامنه نوسان انجام معاملات مثبت و منفی ۲ درصد و در تابلوی قرمز، مثبت و منفی ۱ درصد است. در صورت وجود صف‌های خرید یا فروش در هر یک از سهام بازار پایه به مدت ۳ روز متوالی، در جلسه معاملاتی بعد نوسان هر یک از تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز به ترتیب ۵، ۴ و ۲ درصد خواهد بود. همچنین باید به این نکته اشاره کرد که شرکت‌هایی که نماد آن‌ها مدتی متوقف‌ شده است پس از بازگشایی نماد، مشمول دامنه نوسان نمی‌شوند. زیرا اطلاعات با اهمیتی که نماد شرکت به خاطر آن متوقف‌ شده، ممکن است تأثیری بیش از دامنه نوسان تعیین‌ شده بر قیمت سهام داشته باشد. در این صورت، طبیعی است که بر اساس حراج، باید اجازه داده شود تا اطلاعات، تأثیر واقعی خود را بر میزان عرضه و تقاضا و در نتیجه قیمت سهم بگذارد؛ هرچند این تأثیر بیشتر نوسان قیمت سهام از دامنه مجاز نوسان روزانه باشد.

حجم مبنا چیست؟

حجم مبنا، حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید در طول روز معامله شود تا قیمت پایانی آن سهم بتواند بر اساس سقف دامنه نوسان، افزایش یا کاهش یابد. بنابراین در صورتی که تعداد سهام معامله شده یک شرکت در طول روز، کمتر از حجم مبنا باشد به همان نسبت درصد نوسان قیمت آن سهم نیز کاهش خواهد یافت. هدف از تعیین حجم مبنا این است که سرمایه‌گذاران اطمینان داشته باشند نوسانات قیمت سهام، در نتیجه خرید و فروش تعداد مشخص و قابل‌ توجهی از سهام صورت گرفته است. چون در غیر این صورت، معامله حتی چند عدد سهم یک شرکت، می‌تواند قیمت سهام این شرکت را تحت تأثیر قرار دهد و باعث ایجاد حباب قیمت‌های غیر واقعی و کاذب در بورس شود.

نگاهی بر فواید و مضرات دامنه نوسان

باید توجه داشت که چالش‌های بسیار زیادی در حوزه سیاست‌گذاری دامنه نوسان وجود دارند. چون برخی پژوهشگران بر اجرای حد نوسان سهام تأکید دارند، در حالی که برخی به آثار منفی آن اشاره می‌کنند. با این وجود، در اغلب کشورها در طول زمان و با رشد بازارهای مالی دامنه نوسان قیمت سهام افزایش‌ یافته است. به طور کلی، اعمال دامنه مجاز نوسان روزانه، فواید و مضراتی دارد. از فواید آن می‌توان به کاهش تلاطم بازار، محافظت از سرمایه‌گذاران، جلوگیری از بروز بحران‌های مالی، حفظ بازار و کاهش دست‌کاری قیمت اشاره کرد. همچنین تأخیر در کشف قیمت، عکس‌العمل بیش از اندازه، دخالت در معاملات، کاهش نوسان‌ها و اثر ربایشی از مضرات اعمال دامنه نوسان مجاز نرمال به شمار می‌روند.

سلام در جایی خواندم که صنایع بزرگ که مقدار وسیعی زمین دارند هر دو سه سال قیمت این زمین ها را چند برابر محاسبه می کنند و بعنوان افزایش سرمایه تعداد سهام را به همان نسبت افزایش میدهند و در بورس می فروشند لطفا بفرمایید اصولا این مطلب درست است یا خیر و آیا ارتباط دادن تعداد سهام و قیمت آن به زمین در یک واحد صنعتی قانونی است ؟

باسلام دوست عزيز
تجدید ارزیابی به بیان ساده به معنای به‌روز کردن ارزش دارایی‌های شرکت‌ است. درواقع افزایش مبلغ دفتری یک دارایی درنتیجه تجدید ارزیابی آن مستقیماً تحت عنوان مازاد تجدید ارزیابی ثبت و در ترازنامه به‌عنوان بخشی از حقوق صاحبان نمایش داده می‌شود.
منظور از دارایی، دارایی‌هایی است که مطابق استاندارد حسابداری قابل‌تجدید ارزیابی است و شامل مواردی از قبیل دارایی‌های ثابت مشهود، سرمایه‌گذاری بلندمدت و دارایی زیستی مولد است.
استاندارد حسابداری شماره ۱۱ (دارایی‌های ثابت مشهود) بند ۳۳ عنوان می‌دارد دوره تجدید ارزیابی دارایی‌های ثابت مشهود وابسته به تغییرات ارزش منصفانه دارایی‌هاست (۳ الی ۵ سال) و دوره تجدید ارزیابی سرمایه‌گذاری‌ها یک‌ساله است.
بند ۴۲ همین استاندارد بیان می‌دارد که مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌ها به‌عنوان درآمد تحقق‌نیافته شناسایی می‌شود و افزایش سرمایه از آن محل مجاز نیست مگر در مواردی که به‌موجب قانون تجویزشده باشد. این همان بخشی است که دولت در بودجه خود پذیرفته و درآمد حاصل از افزایش ارزش دارایی‌ها را معاف مالیات کرده است، به شرطی که هزینه استهلاک مازاد تجدید ارزیابی دارایی هزینه قابل‌قبول مالیاتی نیست.
در بند ۷۸ قانون بودجه سال ۱۳۹۰، بند ۳۹ قانون بودجه سال ۱۳۹۱، بند ۴۸ قانون بودجه سال ۱۳۹۲ و ماده ۱۷ قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی (مجوز ۵ ساله از ۲۵/۰۶/۱۳۹۱ تا ۲۴/۰۶/۱۳۹۶) به شرکت‌ها اختیار داده‌شده که دارایی‌های خود را تجدید ارزیابی کنند به این شرط که مازاد حتماً به سرمایه منتقل شود.
از سال ۱۳۹۰ تا سال ۱۳۹۴ بنگاه‌های عظیمی ازجمله بانک‌ها با ارزیابی املاک و سرقفلی، سرمایه خود را از مبلغ ۱۰۰ یا ۲۰۰ میلیارد ریال به چند هزار میلیارد ریال افزایش دادند (شرکت‌هایی که تا پایان سال ۱۳۹۴ مازاد را شناسایی کنند، فرصت دارند طبق مصوبه هیئت‌وزیران تا پایان سال ۱۳۹۵ نسبت به ثبت سرمایه در اداره ثبت شرکت‌ها اقدام نمایند).
ازآن‌پس، تبصره یک ماده ۱۴۹ قانون مالیات‌های مستقیم (اصلاحی ۳۱/۰۴/۱۳۹۴) با این مضمون که “شرکت‌ها می‌توانند طبق استانداردهای حسابداری، دارایی‌های خود را تجدید ارزیابی کنند و از معافیت مالیاتی بهره‌مند شوند” تصویب شد که درواقع یعنی حق انتقال به سرمایه را ندارند.
بنابراین تا پایان سال ۱۳۹۴، باید مازاد تجدید ارزیابی به سرمایه منتقل شود تا شرکت مشمول معافیت مالیاتی شود. ولی از ۰۱/۰۱/۱۳۹۵ به بعد شرکت نباید مازاد تجدید ارزیابی را به سرمایه منتقل کند تا از معافیت مالیاتی بهره‌مند شود. از طرفی در اصلاحیه ۳۱/۰۴/۱۳۹۴، ماده ۱۷ قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی که تا ۲۴/۰۶/۱۳۹۶ اعتبار داشت، بر اساس ماده ۲۸۲ لغو شد.
درنتیجه شرکت‌هایی که در سال ۱۳۹۵ تجدید ارزیابی انجام می‌دهند باید:
مازاد را هرساله در حقوق صاحبان سهام نمایش دهند. (درآمد تحقق‌نیافته را هرساله مستهلک کنند)
صورت سود و زیان جامع را ارائه کنند.
معادل تفاوت استهلاک دو روش، عامل کاهش مازاد بوده و معادل همین رقم هرساله به گردش سود انباشته اضافه ‌شود (به عبارتی می‌تواند بین صاحبان سهام تقسیم شود که مشمول مالیات نیست)
در صورت فروش یا برکناری دارایی، مازاد مربوطه مستقیماً به سود انباشته منتقل ‌شود.
تجدید ارزیابی موضوع این آیین‌نامه حسب مورد توسط کارشناسی رسمی دادگستری، با معرفی کانون کارشناسان رسمی دادگستری، یا کارشناسی قوه قضاییه معرفی‌شده توسط امور مشاوران حقوقی، وکلا و کارشناسان قوه قضاییه صورت می‌گیرد.

سلام و عرض خسته نباشید
با توجه به اینکه دامنه ی نوسان در آینده ی نزدیک به منفی 2و مثبت 6تغییر پیدا میکند، اولا این تغییرات آیا فقط شامل دامنه نوسان های مثبت 5و منفی 5میشه یا شامل دامنه های دیگه هم مثلا منفی 10و مثبت 10سهمی مثل پالایش و یا سهام فرابورس هم میشع، بعدشم فرمول جدید تعیین دامنه ی سهام فردای روز معاملاتی چطور تعیین میشه مثلا یک سهمی امروز قیمت پایانی 1820ریال داشته بر اساس فرمول جدید دامنه نوسان دامنه نوسان این سهم فردا چطوری محاسبه میشع ممنون میشم. یه فرمول کلی بفرمایید که بشه تمام دامنه ی نوسان هارو بر اساس بازه ی جدید بدست آورد،اجرتون با خدا

باسلام دوست عزيز
نمادها تا منفی 2 درصد مجاز به کاهش و به میزان مثبت 6 درصد مجاز به افزایش می باشند و دامنه نوسان صندوق ها به منفی 4 درصد و مثبت 10درصد و دامنه نوسان پایه زرد از منفی 2 تا مثبت 3 درصد تغییر کند.

سلام خسته نباشید.میخاستم بدونم سهمی که افزایش سرمایه داره چجور حساب میشه.کلا افزایش سرمایه سهمی چقد سود داره ؟

باسلام دوست عزیز
با توجه به روش های مختلف افزایش سرمایه مشخص کنید کدام روش مد نظر شما می باشد

سلام
سهم آگاس که یک صندوق هست از نوع فرابورسیه و تو سایت tsetms هم نوشته فرابورسی ولی دامنه نوسانش خیلی بالاتر هست حالا سوال دارم
۱- مگه طبق جدول شما فرابورسی ها نهایتا سه حالت نداشتن؟ خب الان آگاس من دیدم با ۱۰% هم نوسان می گیرن ایا فرابورسی هها تقسیم بندی دیگه ای دارن که شما اشاره نکردید یا شما فقط مهمترین هاش را گفتید یا ….؟

۲- تو قیمت مجاز اگاس تو سایت بورس نوشته از ۱ ریال تا دوبرابر قیمت سهم هم نوشته . این الکیه یا واقعا میشه تو یه روز قیمت سهم مثلا ۸ هزارتومنیش بشه ۱ ریال؟ یعنی ۸۰هزار برابر کمتر!!

باسلام دوست عزیز
دامنه نوسان روزانه صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله سهامی و مختلط در بورس اوراق بهادار تهران از روز دوشنبه مورخ ۱۶ تیرماه ۹۹ به ۱۰ (ده) درصد کاهش یافته است.

سلام من تازه کار و مبتدی هستم.میخواستم بدونم یه دوستی که تو این برهه داره سرمایه گذاری میکنه گفته کمکت میکنم و تورو ب اون هدفت میرسونمت طی چند ماه اما من باید یه نوسان ۳۰درصدی انجام بدم بعد پولتو برداری این یعنی چی یعنی ضرر من یا هیچ مشکلی نداره لطفا راهنمایی کنید ممنون میشم.

باسلام دوست عزیز
با توجه به وضعیت فعلی بازار نوسانگیری کمی مشکل و زمان بر است و باید به دید میان مدت و یا بلند مدت به سرمایه گذاری نگاه کنید.امکان دارد که دوست شما بخواهد با پول شما میانگین کم کند و ضرر خود را جبران کند سپس برای شما کاری انجام دهد.در این بازار بیشتر بررسی کنید

سلام. در قسمت قیمت های سهام دو قیمت سبز و قرمز برای هر سهم در نظر گرفته شده است؟ قیمت های قرمز رو برای خرید در نظر بگیریم یا قیمت های سبز رو؟ سهام رو با کدوم قیمت بخریم؟

با سلام و احترام
قیمت‌های مذکور، بازه مجاز نوسانات روزانه سهم هستند.
به طور کلی هر چه با قیمت ارزان‌تری سهام را خریداری کنید، در صورت درست بودن تحلیل، حاشیه سود بیشتری خواهید نوسان قیمت سهام داشت، اما این بسته به شرایط عرصه و تقاضای بازار و هم‌چنین رویکرد معاملاتی شما متفاوت است. در واقع برخی معامله‌گران ترجیح می‌دهند، که در هر قیمت ممکن سهام را خریداری کنند. در طرف مقابل معامله‌گرانی هستند، که صرفاً در اعداد خاصی تمایل به خرید دارند و در صورت افزایش قیمت، از ورود به بازار منصرف می‌شوند. به عبارت دیگر هیچ معیار مشخصی جز رویکرد معاملاتی شما وجود ندارد.

سلام.من سهام شرکت ثبهساز را از طریق کاگزاری اگاه دو روز قبل از عرضه اون ثبت سفارش کردم به بالاترین قیمت اون که ۲۲۰ تومان بود.و مبلغ هم از حساب بورسی من کم شد. اما دو روز بعد درخواست من رد شد و وجه برگشت داده شد. میخواستم علت را بپرسم.
تشکر

دامنه نوسان قیمت سهام در بورس و تاثیر آن بر معاملات بازار

دامنه نوسان قیمت سهام ابزاری است که حد بالا و پایین معامله یک سهم را مشخص و نوسانات قیمت آن را کنترل می‌کند. تاثیر دامنه نوسان قیمت سهام در بورس را در کارگزاری سرمایه و دانش بخوانید.

دامنه نوسان قیمت سهام چیست ؟ این دامنه نوسان قیمت سهام چه اهمیتی برای کاربران در بازار بورس دارد؟ در این مقاله با شما همراه هستیم تا یکی از مهم‌ترین فاکتورهای مربوط به بازار یعنی دامنه نوسان بورس را با شما مرور کنیم. همان طور که می‌دانید معاملات در بازار بورس تهران با محدودیت نوسان در طول روز همراه است. اما بسیاری از کاربران اطلاعات کافی درباره این دامنه نوسان نداشته و به همین دلیل در هنگام شروع معاملات خود در بازار با چالش‌هایی روبرو می‌شوند.

در ادامه سری تا پیاز دامنه نوسان قیمت سهام را بررسی کرده و تأثیر آن بر معاملات را نیز ارزیابی خواهیم نمود.

دامنه نوسان قیمت سهام چیست

دامنه نوسان بورس چیست و آیا فقط مختص بازار بورس ایران است؟ قیمت هر سهم در بازار بورس ایران در طول هر روز کاری می‌تواند مقدار مشخصی از قیمت روز قبل جابه‌جا شود. به این معنی که امکان افزایش و یا کاهش قیمت یک سهم در یک روز بیشتر از این محدوده نوسان وجود نداشته و در صورت ارائه پیشنهادات قیمتی کمتر یا بیشتر از محدوده مجاز در نظر گرفته شده، عملاً امکان معامله برای کاربر وجود نخواهد داشت.

دامنه نوسان قیمت سهام تنها مختص بورس ایران نبوده و همه کشورهای بزرگ نیز از این مهم استفاده می‌کنند. با توجه به مزیت‌هایی که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت، این ابزار در بزرگترین بازارهای بورس جهانی نیز کاربرد دارد. البته مقدار این محدوده در هر بازار متفاوت است. برخی از کشورها 10 درصد از قیمت نهایی روز گذشته، در برخی کشورها 20 درصد و در ایران به صورت معمول 5 درصد تعیین شده و کاربرد دارد.

دامنه نوسان قیمت سهام در بورس چقدر است؟

اکنون درک کردید که دامنه نوسان قیمت سهام چیست و فقط مختص بازار بورس تهران هم نبوده و در همه کشورها از مزیت‌های آن استفاده می‌شود. اما دامنه نوسان قیمت سهام در بورس تهران چقدر است؟ دامنه نوسان بورس تهران در هر روز برای هر بازار متفاوت است.

دامنه نوسان سهام در بازار بورس تابلو اصلی و فرعی 5 درصد است. به این معنی که قیمت یک سهم در هر روز نسبت به قیمت روز قبل حداکثر می‌تواند 5 درصد افزایش یا 5 درصد کاهش پیدا کند.

دامنه نوسان قیمت حق تقدم سهام مثبت و منفی 10 درصد است.

دامنه نوسان قیمت در بازار اول و دوم فرابورس 5 درصد است.

در بازار پایه فرابورس نیز سهام در سه تابلو مختلف دسته‌بندی می‌شوند که دامنه نوسان قیمت هر یک از این تابلوها با هم متفاوت است.

دامنه نوسان قیمت سهام در تابلو زرد فرابورس مثبت و منفی 3 درصد است. در صورتی که در این سهم‌ها شاهد صفر خرید و یا فروش به مدت سه روز متوالی باشیم، دامنه نوسان به مثبت و منفی 5 درصد تغییر خواهد کرد.

دامنه نوسان قیمت سهام در تابلو نارنجی 2 درصد است و در صورت وجود صف خرید یا فروش به مدت سه روز متوالی در این سهم‌ها، دامنه نوسان آن‌ها به 4 درصد تغییر پیدا خواهد کرد.

دامنه نوسان قیمت سهام در تابلو قرمز 1 درصد است و در صورت وجود صف خرید یا فروش به مدت سه روز متوالی در این سهم‌ها، دامنه نوسان آن‌ها به 3 درصد تغییر خواهد یافت.

معیار تعیین دامنه نوسان قیمت سهام چیست

دقت داشته باشید که دامنه نوسان بورس بر اساس قیمت نهایی روز قبل تعیین می‌شود نه سایر قیمت‌ها. اگر به تابلو بورس نگاه کرده باشید در پایان هر روز قیمت‌های مختلفی برای یک سهم اعلام می‌شود.

قیمت آغازین اولین قیمتی است که هر روز سهم مورد نظر اولین معامله را با آن شروع کرده است.

قیمت پایانی قیمت آخرین معامله صورت گرفته در آن سهم در انتهای روز است.

پایین‌ترین و بیشترین قیمت نیز قیمت‌های حداقلی و حداکثری مربوط به یک سهم هستند.

در نهایت قیمت نهایی یک سهم از میانگین وزنی معاملات صورت گرفته در طول روز به دست می‌آید که معیار تعیین دامنه نوسان قیمت سهام در روز بعد خواهد بود.

در واقع صفر دامنه نوسان در هر روز کاری همان قیمت نهایی روز قبل است و 5 درصد کاهش یا افزایش از این قیمت محاسبه می‌شود.

تاریخچه و آینده دامنه نوسان قیمت سهام چیست

لازم به توضیح است که هر چند دامنه نوسان بورس در شرایط فعلی حداکثر 5 درصد است، اما این محدوده در طول تاریخچه بورس متفاوت بوده و ممکن است در آینده نیز دستخوش تغییراتی شود. سازمان بورس بر اساس شرایط موجود و پیشرفت بازار اقدام به ایجاد تغییر در این دامنه کرده است. دامنه‌ای که در سال‌های گذشته ابتدا 3 درصد بود و سپس به 5 درصد افزایش پیدا کرد. از این رو تغییر کردن آن در آینده نیز خیلی دور از ذهن نخواهد بود.

تأثیر دامنه نوسان قیمت سهام در بورس و معاملات چیست؟

با تعریف دامنه نوسان در بورس آشنا شدید و اکنون می‌دانید که دامنه نوسان قیمت سهام چیست . اما لازم است تا تأثیر دامنه نوسان بر معاملات کاربران را نیز بررسی کنیم. دقت کنید که تأثیر این دامنه ممکن است شرایط معاملات شما را با چالش‌هایی روبه‌رو سازد. از این رو دقت به این نکات اهمیت بسیار زیادی برای افراد فعال در بازار بورس دارد.

به عنوان اولین تأثیر باید در نظر بگیرید که امکان افت قیمت یک سهم در هر روز بیش از 5 درصد نسبت به قیمت نهایی روز قبل وجود ندارد.

هم چنین امکان افزایش قیمت سهم بیش از 5 درصد قیمت نهایی روز قبل وجود نخواهد داشت.

وقتی تقاضا برای یک سهم افزایش یافته و در نتیجه قیمت سهم رو به افزایش است، در نهایت این امر می‌تواند منجر به ایجاد صف خرید در سهم مورد نظر شده که ایجاد صف خرید دقیقاً به دلیل وجود همین دامنه نوسان بورس است.

هم چنین مفهوم صف فروش نیز به دلیل تعریف دامنه نوسان در بورس ایجاد شده است. وقتی عرضه یک سهم با فشار زیادی همراه شده و نهایت افت قیمت مجاز در طول یک روز برای آن رخ می‌دهد، شاهد ایجاد صف فروش در آن خواهیم بود.

حداکثر میزان افت یا افزایش سرمایه در طول روز با دامنه نوسان 5 درصد چقدر است؟

با تعریف دامنه نوسان بورس آشنا شدید. دقت داشته باشید که برخی از کاربران با این تعریف بر این تصور هستند که حداکثر میزان ممکن برای افت سرمایه یا افزایش سرمایه آن‌ها در طول روز 5 درصد خواهد بود. این تصور اشتباه است.

فرض کنید که شما یک سهم در ابتدای یک روز کاری در صف خرید خریداری کرده باشید. در صورتی که قیمت سهم در انتهای روز به صف فروش برسد، سرمایه شما با 10 درصد افت قیمت و 1.5 درصد کارمزد همراه شده است. در واقع ممکن است شما در طول یک روز 11.5 درصد از سرمایه خود را از دست بدهید.

فرض کنید که شما در ابتدای یک روز سهمی را در صف فروش خریداری کرده باشید. اگر قیمت سهم در طول همان روز به صف خرید برسد، سرمایه شما با 10 درصد افزایش سرمایه و 1.5 درصد کارمزد همراه شده که در نهایت سود 8.5 درصدی را برای شما به دنبال خواهد داشت.

نحوه تعیین دامنه نوسان قیمت سهام در بورس بر اساس حجم مبنا

برای اینکه بهتر از قبل بدانید دامنه نوسان قیمت سهام چیست باید شما را با یک مفهوم دیگر در بازار به نام حجم مبنا آشنا کنیم. زیرا محاسبه دامنه نوسان قیمت برای هر روز به این اصطلاح نیز وابسته است.

حجم مبنا چیست؟

اگر به تابلو بورس برای هر سهم دقت کرده باشید، یکی از اطلاعات درج شده در تابلو برای هر سهم حجم مبنا است. حجم مبنا برای هر سهم بر اساس فاکتورهای مختلفی اعم از میزان کل سهام موجود برای آن سهم، درصد شناوری و مواردی از این دست تعیین می‌شود.

در اصطلاح بازار به حداقل حجمی که لازم است تا محدوده نوسان قیمت یک سهم به صورت کامل اعمال شود، حجم مبنا گفته می‌شود. در واقع برای اینکه قیمت یک سهم بتواند در نهایت به حداکثر دامنه نوسان چه در جهت منفی و چه در جهت مثبت برسد، حداقل باید به مقدار حجم مبنا معامله شده باشد.

برای درک هر چه بهتر این مفهوم، شما را با یک مثال ساده همراه می‌کنیم. فرض کنید که قیمت نهایی یک سهم در روز گذشته 1000 تومان بوده است. در شروع روز جاری این سهم در صف فروش باز شده و در تابلو با 5 درصد منفی روی عدد 950 تومان قرار گرفته و تا انتهای روز از صف فروش خارج نشود. در شرایط عادی و بدون وجود حجم مبنا، قیمت نهایی این سهم برای روز آتی همان 950 تومان خواهد بود. اما این مهم با وجود حجم مبنا شرایط دیگری خواهد داشت.

اگر حجم معاملات سهم در روز جاری حداقل به حجم مبنا برسد، قیمت نهایی آن 950 است. اما اگر حجم معاملات نتواند به حجم مبنا برسد، عملاً قیمت نهایی روز آتی مقداری کمتر و با یک تناسب بر اساس حجم مبنا و حجم معاملات تعیین خواهد شد.

مزیت‌های دامنه نوسان قیمت سهام چیست

تا به اینجای مقاله تشریح کردیم که دامنه نوسان قیمت سهام چیست و چگونه محاسبه می‌شود. اما این ابزار چه مزیت‌هایی برای کاربران به دنبال دارد؟

با وجود دامنه نوسان قیمت سهام، سهام‌داران بزرگ و افراد با سرمایه‌ای زیاد امکان ایجاد تغییرات خیلی زیاد و به دلخواه خود را در قیمت سهم نخواهند داشت و این میزان حداکثر به مقدار دامنه نوسان خواهد بود.

وجود دامنه نوسان بورس باعث می‌شود تا در نهایت در انتهای روز قیمت واقعی سهم کشف شود. در صورت بروز اختلال در روند معاملات از سوی برخی از سهام‌داران و یا در زمان شروع عرضه یک سهم بعد از چند روز بسته بودن، از دامنه نوسان برای کشف قیمت آن استفاده می‌شود.

در شرایط بحرانی، دامنه نوسان از بروز تلاطم‌های شدید در هر سهم جلوگیری می‌کند.

کاهش ریسک معاملات برای کاربران هم از مزیت‌های وجود دامنه نوسان است تا آن‌ها بیش از یک درصد مشخص در طول روز محتمل ضرر نشوند.

هم چنین با تعریف حجم مبنا باید درک کنید که ایجاد همین محدوده نوسان 5 درصدی در یک سهم نیز نیاز به سرمایه زیادی داشته و برای هر کسی با سرمایه کم امکان‌پذیر نخواهد بود. به این معنی که با یک معامله در صف فروش نمی‌توان قیمت نهایی سهم را به منفی 5 درصد کاهش داد و برای این منظور حداقل نیاز است تا به مقدار حجم مبنا در آن سهم معامله صورت پذیرد.

معایب دامنه نوسان قیمت سهام چیست

دامنه نوسان قیمت سهام در بورس معایبی را نیز با خود به همراه دارد که درک آن‌ها نیز برای کاربران لازم است.

ایجاد صف فروش و صف خرید از اصلی‌ترین معایب این دامنه نوسان است.

عدم امکان سوددهی خیلی زیاد یک سهم در طول یک روز و یا چند روز را نیز می‌توان به این معایب اضافه نمود.

دامنه نوسان قیمت سهام همان طور که از کاهش قیمت قابل توجه یک سهم جلوگیری کرده و مانع از ضرر کردن زیاد کاربران در بازار در طول یک روز می‌شود، از افزایش قیمت بی رویه آن نیز جلوگیری می‌نماید.

استثنائات دامنه نوسان بورس چیست

اکنون به خوبی می‌دانید که دامنه نوسان چیست و چه کاربردی در بازار دارد. اما لازم به یادآوری است که دامنه نوسان قیمت سهام با استثنائاتی نیز روبرو است. در برخی از مواقع دامنه نوسان قیمت یک سهم تغییراتی به خود می‌بیند.

در صورت افشای اطلاعات با اهمیت از نوع الف، در روز باز شدن قیمت آن، هیچ محدوده‌ای برای آن تعیین نشده و قیمت سهم بدون دامنه نوسان قیمت سهام معامله خواهد شد.

در صورت برگزاری مجمع سالانه با هدف تقسیم سود یا تصویب صورت‌های مالی، در روز باز شدن، قیمت سهم بدون محدودیت دامنه نوسان قیمت سهام باز خواهد شد.

در صورت توقف معاملات در یک نماد به دلیل افزایش سرمایه یک شرکت نیز قیمت آن در روز ابتدایی معاملات بدون محدودیت نوسان باز خواهد شد.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

در این مطلب با تعریف دامنه نوسان در بورس آشنا شدیم. مفهوم دامنه نوسان قیمت سهام در بورس در اکثر کشورهای جهان برای جلوگیری از افت و خیز شدید قیمت در طول یک روز مخصوصاً در شرایط بحرانی و به وجود آمدن اخبار اقتصادی و سیاسی مختلف معنا پیدا می‌کند. در بازار بورس ایران نیز این مفهوم با همین استدلال مورد استفاده قرار گرفته و لازم است تا کاربران قبل از اینکه وارد معاملات واقعی در این بازار شوند، بدانند که دامنه نوسان قیمت سهام چیست و چه تأثیری روی معاملات آن‌ها خواهد داشت.

دامنه نوسان قیمت در بورس چیست؟

قیمت سهام یک شرکت در بازار بورس اوراق بهادار در یک روز کاری دارای محدودیت هایی می باشد که برای هر سهم هر روز حداقل قیمت مجاز و حداکثر قیمت مجاز تعیین می گردد که به آن دامنه نوسان قیمت گفته می شود یا به عبارت دیگر به معنی قیمت مجاز برای معاملات سهام در طول روز است.

دامنه نوسان در بازار بورس ایران به دلیل کمبود آگاهی های مالی و آشفتگی های قیمت و حساسیت بازار به شایعات و هیجانات ایجاد شده تا از ضرر و زیان سهام داران خرد و افراد مبتدی و کم تجربه جلوگیری شود.

در حال حاضر محدودیت نوسان قیمت در بورس و فرابورس ایران حداکثر مثبت ۵% و حداقل منفی ۵% خواهد بود و برای بازار پایه فرابورس و سهام های نوسان قیمت سهام حق تقدم این دامنه ۲برابر خواهد بود یعنی مثبت ۱۰% و منفی ۱۰%.

این محدودیت مجاز قیمت (دامنه نوسان) باعث کاهش ریسک و جلوگیری از نوسان هیجانی قیمت در بازار می شود و برای سرمایه گذاران مبتدی و تازه کار در بورس مفید خواهد بود که در صورت کاهش قیمت دچار زیان های سنگینی نشوند.

در تصویر فوق مربوط به سهام شرکت فولاد مبارکه اصفهان در کادر قرمز رنگ قیمت مجاز، دامنه نوسان قیمت این سهم در یک روز را مشخص می کند که با توجه به قیمت پایانی روز قبل که در کادر آبی رنگ مشخص می باشد هر روز تعیین می گردد. حال برای روز بعد با توجه به کادر زرد رنگ که قیمت پایانی سهام مشخص می شود فردای روز کاری روی قیمت ۳۸۶۹ ریال مثبت و منفی ۵ درصد نوسان خواهد کرد.

چه زمانی دامنه نوسان قیمت برداشته می شود؟

زمانی که برای شرکت یک رویداد حائز اهمیت اتفاق می افتد مانند : مجامع شرکت ها، تقسیم سود، افزایش سرمایه، افشای اطلاعات با اهمیت و غیر… باعث می شود نماد شرکت در تابلوی بورس متوقف شود و در این حالت خرید و فروش صورت نمی گیرد. حال ناظر بازار با توجه به اطلاعات بااهمیتی که نماد شرکت به خاطـر آن متوقف ‌شده است، و ممکن است تأثیری، بیش از دامنه نوسان تعیین‌شده بر قیمت سهم داشته باشد در روز بازگشایی محدودیت نوسان قیمت برداشته خواهد شد . طبیعی است که بر اساس سازوکار حراج، باید اجازه داده شود تا اطلاعات، تأثیر واقعی خود را بر میزان عرضه و تقاضا و درنتیجه قیمت سهام بگذارد، هرچند این تأثیـر بیشتـر از دامنه مجـاز نوسـان روزانه باشد.

دامنه نوسان قیمت در بورس به چه معناست؟

بازار بورس در کشور های مختلف وجود دارد و به صراحت می توانیم این بازار را ، یک بازار رقابتی برای کسب سود و منفعت بیشتر به شمار آوریم. اما آیا می دانید دامنه نوسان قیمت در بورس چیست؟ چرا لازم است پیش از خرید سهام به برخی از این اصطلاحات مهم در بازار بورس توجه کنیم؟

بدون شک تمامی خریداران و فروشندگان سهام، لازم است از قیمت و نوسان قیمت بازار بورس، اطلاعات به دست بیاورند. زیرا هیچ سهام شرکتی در طول یک روز، از قیمت ثابتی برخوردار نیست. دامنه نوسان قیمت سهام شرکت ها هر روز بسته به میزان حداقل قیمت مجاز و حداکثر قیمت مجاز، تعیین می شود.

در واقع باید بگوییم منظور از دامنه نوسان قیمت در بورس، قیمت مجازی است که خریداران و فروشندگان سهام با آن در طول روز به معامله می پردازند.

علت وجود دامنه نوسان قیمت سهام نوسان در بازار بورس چیست؟

از آنجایی که در بازار بورس ایران کمبود اگاهی های مالی و اشفتگی های قیمت وجود دارد، از سوی دیگر حساسیت بازار به هیجانات و شایعات به خوبی مشخص است، با استفاده از دامنه نوسان قیمت، می توان به راحتی از ضرر و زیان سهامداران خرد و افراد مبتدی که در این بازار فعالیت می کنند، جلوگیری نمود.

در حال حاضر میزان محدودیت نوسان قیمت در بازار های فرابورس و بورس ایران، حداکثر برابر با مثبت ۵ درصد می باشد و حداقل برابر با منفی ۵ درصد است. البته لازم به ذکر است که این دامنه نوسان قیمت برای بازارهای پایه فرابورس و سهام های حق تقدم خرید بورس، اصولا دو برابر است.

یعنی میزان دامنه نوسانی قیمت برای سهامدارانی که در این دو بازار فعالیت دارند، برابر با مثبت ده درصد و منفی ده درصد می باشد. این محدوده مجاز، منجر می شود تا ریسک در بازار بورس کاهش یافته، و از نوسان هیجانی قیمت در بازار به خوبی جلوگیری شود.

لازم به ذکر است که این میزان دامنه نوسان قیمت برای افراد تازه وارد به این بازار سرمایه گذاری،مفید است. اگر بازار دچار ضرر و زیان شود این افراد ضرر سنگین را متقبل نخواهند شد. تمامی افرادی که دارای کد بورسی هستند، بر روی پروفایل خود می توانند به خوبی قیمت مجاز و قیمت پایانی سهام شرکت های مربوطه را مشاهده کنند.

شما می توانید به راحتی دامنه نوسان قیمت را در یک روز با تمام جزئیات مشاهده نمایید. پس از آن اگر قصد خرید سهام داشته باشید، با توجه به این میزان قیمت تخمین می زنید که نوسان قیمت سهام بین چه قیمتی تا چه قیمت خواهد بود.

چه زمانی می توانیم شاهد برداشتن دامنه نوسان قیمت باشیم؟

اصولا وقتی می توان این نوسان قیمت را در بازار نداشت، که شرکت با یک رویداد حائز اهمیت روبه رو شود. مثلا شرکت ها تصمیم به افزایش سرمایه بگیرند، یا اقدام به تقسیم سود نمایند، یا حتی اطلاعات با اهمیت شرکت افشا شود و ….، در این حالت نماد بورسی شرکت برای خرید و فروش سهام متوقف می شود.

در این حالت دیگر نمی توان اقدام به خرید و فروش سهام یک شرکت نمود. در این حالت ناظر بازار، با توجه به اطلاعاتی که نماد شرکت به خاطر آن متوقف گردیده است، ممکن است بر روی دامنه نوسان قیمت تاثیر بگذارد. این مسئله در روز بازگشایی نماد، برداشته خواهد شد.

این نکته کاملا طبیعی است که بر اساس ساز و کار حراج در بازار، باید اجازه داده شود تا اطلاعات هر شرکت عرضه کننده سهام، به خوبی بر روی قیمت سهام و میزان عرضه و تقاضا تاثیر واقعی بگذارد. البته اصولا این تاثیر بر روی دامنه نوسان قیمت روزانه تاثیر می گذارد.

یکی دیگر از زمان هایی که نوسان قیمت برداشته می شود، وقتی است که مجمع عادی سالانه در حال تقسیم سود سهام بین سهامداران است. در این زمان میزان دامنه نوسان می تواند رشد یافته یا کاهش داشته باشد. در حالت دوم نیز وقتی سود هر سهم بیش از ۲۰ درصد تعدیل مثبت یا منفی را تجربه کند، سهم در حالت بدون دامنه قرار خواهد گرفت.

بعد از برگزاری مجمع فوق العاده برای افزایش سرمایه نیز، یکی دیگر از دلایلی است که می تواند منجر به برداشتن دامنه نوسان قیمت در خرید و فروش سهام یک شرکت شود.

مزایا و معایب دامنه نوسان قیمت در بورس چیست؟

همیشه به این نکته توجه داشته باشید که چالش های بسیاری در حوزه سیاست گذاری دامنه نوسان تاثیر گذار هستند. زیرا برخی از پژوهشگران برای این عقیده هستند که باید حد نوسان سهام اجرا شود. در حالی که برخی از آنها به آثار منفی این مسئله اشاره نموده و آن را نفی می کنند.

با این وجود بسیاری از کشور ها در بازار بورس خود، شاهد افزایش بازار های مالی دامنه نوسان قیمت سهام خود بوده اند. اما این دامنه نیز همچون دیگر مسائلی که در بازار بورس با ان روبرو هستیم، مزایا و معایبی را در پی دارد که باید به برخی از آنها اشاره کنیم.

از جمله مهمترین مزایا و فواید دامنه نوسان قیمت باید به، محافظت از سرمایه گذاران، کاهش تلاطم بازار، حفظ بازار، جلوگیری از بروز بحران های مالی و کاهش دستکاری اشاره کنیم. در حالی این مسئله مضراتی را نیز برای بازار بورس در پی دارد. از جمله این مضرات، باید به دخالت در معاملات، عکس العمل بیش از اندازه، تاخیر در کشف قیمت، کاهش نوسان ها و اثر ربایشی اشاره کنیم.

سخن پایانی برای دامنه نوسان قیمت در بورس

همانطور که از این مطلب دریافتیم، بیشتر بازار های بورس در کشور های مختلف دنیا، برای این که از سقوط قیمت سهام و نوسان شدید بازار جلوگیری نمایند، و فرصتی برای ارزیابی مجدد و بازنگری به سهام دهند، از دامنه نوسان استفاده می نمایند.

بازار بورس تهران نیز از سال ۱۳۸۷ تاکنون، از این دامنه برای اعمال محدودیت بر نوسان قیمت سهام های عرضه شده در بازار بروس، استفاده کرده است. حتی با کمی بررسی می توان شاهد تاثیر این دامنه بر روی بازار در زمان هایی که دچار آشفتگی بوده است باشیم.

در این شرایط اصولا سرمایه گذاران خرد و تازه وارد، تحت تاثیر جو روانی بورس قرار گرفته و اقدام به گرفتن تصمیمات عجولانه و هیجانی می کنند. که این مسئله منجر می شود تا نوسان های غیر منطقی ایجاد شود. با محدودیت دامنه نوسان قیمت، می توان نوسانات بازار بورس را کنترل نموده و بازار را به ثبات رساند.