تفاوت سهام و اوراق قرضه

اوراق قرضه امریکا چیست و چطورمی شود آن را ترید کرد؟

احتمالا بیشتر شما که این مقاله را می خوانید، با واژه بازارهای مالی آشنا هستید. بازارهای مالی به طور وسیعی اشاره به هر نوع بازاری که در آن دادوستد دارایی های مالی صورت می گیرد، دارد. برخی از این بازارها شامل: بازار سهام، بازار اوراق قرضه، بازار فارکس که بزرگترین بازار مالی جهان با بیش از 7 میلیارد دلار گردش مالی روزانه است، بازار ارزهای دیجیتال، بازار پول و بازار مشتقات است، می باشد.

بازارهای مالی برای اقتصادهای سرمایه داری، به شدت حیاتی و مهم هستند. این بازارها به دو صورت فیزیکی و غیر فیزیکی، فعالیت می کنند. زمانی که این مارکت ها دچار اختلال می شوند، نتایجی چون رکود مالی و بیکاری را رقم می زنند.

در این مقاله ما قصد داریم تا شما را با یکی دیگر از این بازارهای مالی مهم یعنی بازار اوراق قرضه ایالات متحده امریکا و عملکرد آن، آشنا کنیم. موضوعاتی که قصد داریم با شما در میان بگذاریم، به شرح زیر است:

بازار اوراق قرضه امریکا چیست، آیا بازار اوراق قرضه برای سرمایه گذاری مناسب است، آیا امکان از دست رفتن سرمایه در بازار اوراق قرضه وجود دارد، انواع اوراق قرضه، محاسن و معایب اوراق قرضه، اوراق قرضه بهتر است یا سهام، بیمه اوراق قرضه چیست، رابطه اوراق قرضه و نرخ بهره، بازده اوراق قرضه چیست و نتیجه گیری.

بازار اوراق قرضه امریکا چیست؟

بازار اوراق قرضه که نامهای دیگر آن بازار درآمدهای ثابت، بازار اعتبار، بازار بدهی یا قرض می باشد، بازاری است که سرمایه گذاران در آن دارایی های بدهی که توسط دولت ها و یا موسسات منتشر می شود را، معامله می کنند. به صورت عمومی، دولت ها با انتشار اوراق قرضه سرمایه هایشان را افزایش می دهند تا بتوانند به پروژه های در دست اقدامشان، بپردازند. موسسات هم به همین منظور دست به چاپ اوراق قرضه می زنند تا بتوانند کسب و کارهای خود را توسعه دهند و یا پروژه های موجودشان را حفظ کنند.

اوراق قرضه یا در مارکت های اولیه صادر می شوند و یا بازارهای ثانویه. در مارکت اولیه این اوراق برای اولین بار منتشر می شوند و اصطلاحا به آنها انتشار جدید گفته می شود. در مارکت اولیه، تمام مبادلات مستقیما و بدون واسطه بین صادرکننده اوراق و خریدار اوراق صورت می گیرد. ضمنا همانطور که اشاره شد، این اوراق قبلا هیچ کجای دیگر، منتشر نشده است.

ولی در مارکت ثانویه اینطور نیست. در این بازار، دارایی هایی که قبلا در مارکت اولیه خرید و فروش شده، در تاریخ های دیرتری معامله می شوند. سرمایه گذاران در مارکت ثانویه، می توانند این اوراق را از بروکرها که نقش واسطه را بین خریدار و فروشنده بازی می کنند، تهیه کنند. این اوراق در غالب های صندوق بازنشستگی، صندوق سرمایه گذاری مشترک و سیاستهای بیمه عمر، ارائه می شوند.

آیا بازار اوراق قرضه برای سرمایه گذاری مناسب است؟

درست مثل هر سرمایه گذاری دیگری باید بازگشت مورد انتظار سود را نسبت به ریسک آن، در نظر گرفت. به طبع هرچه توان ریسک کردن شما به عنوان یک سرمایه گذار در معامله ای بیشتر باشد، به همان نسبت درصد سود و زیانتان نیز، بالاتر یا پایین تر می شود.

اصطلاحا هرچقدر پول بدهید، قادر خواهید بود آش بیشتری ببرید. البته باید در نظر داشته باشید که اوراق قرضه به درد نخوری هم وجود دارند تفاوت سهام و اوراق قرضه که سود بیشتری به شما پرداخت می کنند ولی ریسک بسیار بالاتری دارند. در مقابل اوراقی که وزارت خزانه داری امریکا صادر می کند، بازده کمتر ولی ریسکی نزدیک به صفر، دارد.

در کل باید گفت که سرمایه گذاری در بازار اوراق قرضه، یکی از امن ترین سرمایه گذاری ها ولی با بازده کمتری می باشد. این نوع سرمایه گذاری مناسب کسانی است که افراد محافظه کار تری هستند و فقط در جاهایی که ریسک نزدیک به صفری دارد، سرمایه گذاری می کنند.

آیا امکان از دست رفتن سرمایه در بازار اوراق قرضه وجود دارد؟

طبق آخرین تحقیقات انجام شده در همین ماه ژانویه 2022، افراد معمولا دو گروه هستند. گروه اول افرادی هستند که دنبال سرمایه گذاری در مارکت های با ریسک بسیار بسیار پایین و نزدیک به صفری هستند و گروه دوم افرادی هستند که تمایل دارند ریسک بیشتری بکنند.

در این تحقیق انجام شده مشخص شد که یکی از بازارهایی که امکان از دست رفتن سرمایه در آن بسیار بسیار پایین است، همین بازار اوراق قرضه است. در حقیقت اوراق قرضه انواع مختلفی دارند و بسته به اینکه دولتی هستند یا خیر، ریسک آنها بهتر مشخص می شود. در ادامه مقاله انواع اوراق قرضه را برای شما شرح می دهیم تا بهتر بتوانید تصمیم بگیرید.

اوراقی که خود دولت ها مثلا وزارت خزانه داری ایالات متحده منتشر می کند، یکی از کم ریسک ترین و در عین حال مطمئن ترین سرمایه گذاری ها در بازار اوراق قرضه می باشد.

انواع اوراق قرضه

اوراق قرضه بسته به اینکه توسط دولت یا موسسات صادر شود، انواع متفاوتی دارد. در ادامه ما برخی از مهمترین انواع اوراق قرضه را برای شما توضیح می دهیم.

1- اوراق قرضه موسسات corporation

در این نوع مارکت، شرکتها برای پروژه های موجود مالی، گسترش خطوط تولید، یا افتتاح امکانات جدید تولید، اوراق چاپ می کنند. اوراق قرضه موسسه ای، معمولا در زمره دارایی های اوراق بلند مدت با سررسید حداقل یک ساله قرار می گیرند.

2- اوراق قرضه دولتی

اوراق قرضه دولتی یا ملی، خریداران را وسوسه می کند تا همان ارزش اسمی یا Face Value را که روی سند اوراق نوشته شده و سررسید مشخصی دارد، بپردازند. این ویزگی ها، اوراق قرضه دولتی را برای سرمایه گذاران محافظه کار، جذاب تر می کند. زیرا بدهی های دولتی، توسط دولتی که از شهروندانش مالیات می گیرد یا برای هزینه هایش پول چاپ می کند، حمایت می شود. در تفاوت سهام و اوراق قرضه کل این نوع اوراق قرضه، کم ریسک ترین اوراق هستند.

این اوراق در امریکا، Treasuries یا خزانه داری نام دارد و امروزه به هر طریق، فعال ترین و دارای بیشترین نقدینگی می باشند. اوراق قرضه خزانه داری کوتاه مدت یا همان T-Bill، اوراق قرضه کوتاه مدت خزانه داری دولت امریکا است که توسط وزارت خزانه داری با سررسید یک ساله یا کمتر، منتشر می شود.

اوراق قرضه میان مدت یا T-note، یکی دیگر از انواع اوراق قرضه قابل فروش دولت امریکا است که نرخ بهره ثابتی دارد و سررسید آن بین یک تا ده سال است.

سومین نوع آن، اوراق قرضه بلند مدت یا همان T-bond است که یکی دیگر از انواع اوراق قرضه دولت فدرال ایالات متحده با سررسید بالای بیست ساله می باشد.

3- اوراق قرضه شهرداری ها

Municipal bonds یا کوتاه تر شده آن “muni bonds” اوراق قرضه شهرداری ها است که معمولا توسط ایالات، شهرها، مناطق خاص، مناطق عمومی، مدارس، فرودگاهها یا بنادر عمومی و یا دیگر مناطق تحت سیطره دولت که به دنبال جمع آوری پول برای پروژه های متنوع هستند، منتشر می شود.

این اوراق در سطح فدرال ها، شامل مالیات نمی شوند و همچنین می توانند در ایالت ها یا سطوح مالیاتی عمومی، معاف از مالیات بشوند. این اوراق مناسب سرمایه گذاران آگاه به مالیات است و همین فاکتورها، آنها را برای سرمایه گاری جذاب تر می کنند.

این اوراق دو نوع هستند: 1- اوراق تعهد بخش عمومی (general obligation bond or GO) 2- اوراق درآمدی (revenue bond).

4- اوراق قرضه حمایت شده توسط وام های مسکن MBS

این نوع اوراق توسط وام های مسکن جمع آوری شده از املاک مسکن منتشر می شود که به وسیله وثیقه های خاص، گرو گرفته شده است. کسانی که این نوع اوراق را خریداری می کنند، در حقیقت به خریداران مسکنی که از طریق قرض دهندگانشان خرید کرده اند، وام پرداخت می کند. به طور عمومی، سود اینها ماهانه، سه ماهه و شش ماهه می باشد.

5- اوراق قرضه مارکت های نوظهور

این نوع اوراق توسط دولت ها و کمپانی های واقع در اقتصاد مارکت های نوظهور، چاپ می شود. این نوع اوراق فرصت های سرمایه گذاری پر سودتر وعالی تری ارائه می دهند. ولی به همان نسبت دارای ریسک بالاتری نسبت به اوراق قرضه داخلی و گسترش یافته تر، هستند.

محاسن و معایب بازار اوراق قرضه

اگر شما امروز نزد شرکتهای مشاوره مالی در امور سرمایه گذای در بازارهای مالی بروید، اکثر آنها سبدی متنوع را به شما پیشنهاد می دهند که حتما قسمتی از آن، به بازار اوراق قرضه تخصیص داده می شود. خوشبختانه بازار اوراق قرضه بازار متنوعی است و دارای نقدینگی بالاتر و نوسانات کمتری نسبت به سهام ها است. ولی به همان نسبت در طول زمان، بازگشت سود کمتری دارد و شامل مسائل اعتباری و انقضای قبل از تاریخ سررسید و ریسک های نرخهای بهره می شود. در کل سرمایه گذاری افراطی روی اوراق قرضه برای افق های دراز مدت، غیرمنطقی به نظر می رسد.

محاسن سرمایه گذاری در مارکت اوراق قرضه

اولین ویژگی بازار اوراق قرضه این است که نسبت به سهام ها دارای ریسک و نوسان کمتری است. دومین ویژگی آن، تنوع بسیار زیاد آن در نوع و فرد یا مکان صادرکننده است. سومین حسن اوراق قرضه این است که اگر از دولت ها یا موسسات معتبر مالی خریداری شود، فعال ترین و دارای بالاترین نقدینگی می باشد. آخرین ویژگی اوراق قرضه این است که دارندگان اوراق قرضه در زمان های ورشکستگی، نسبت به سهام داران وضعیت بهتری دارند.

معایب سرمایه گذاری در مارکت اوراق قرضه

اولین عیبی که بر بازار اوراق قرضه وارد است، بازده کمتر سود آنها است. اگر یادتان باشد گفتیم که چون اوراق قرضه ریسک کمتری دارند، به همان اندازه بازده سود یا بازگشت پول آنها، کمتر می باشد. دومین عیب آنها این است که خرید مستقیم این اوراق تقریبا برای سرمایه گذارن معمولی، امکان پذیر نیست. آخرین ایرادی که بر بازار اوراق قرضه وارد است این است که این اوراق در مقابل ریسک های اعتباری و خطرات نرخهای بهره، آسیب پذیرند.

اوراق قرضه بهتر است یا سهام؟

اوراق قرضه در چند مسئله مهم با سهام ها متفاوت هستند. اوراق قرضه نشان دهنده بودجه های قرضی است (بودجه هایی که به وسیله قرض دادن ایجاد می شوند)، در صورتیکه سهام ها خودشان مولد و پدید آورنده بودجه ها هستند.

اوراق قرضه یک صورتی از اعتبار است که در آن قرض گیرنده (صادر کننده اوراق) باید اصل پول بعلاوه سود آن را در سررسید مشخصی، به صاحب اوراق پرداخت کند. ولی سهام ها به صاحبانشان قول هیچ بازگشت اصل سرمایه یا سودی نمی دهند. اوراق قرضه، به خاطر حمایت های قانونی و ضمانت هایی که نسبت به اعتباردهندگان آنها تعریف شده، از سهام ها کم ریسک تر هستند.

سهام ها به طور ذاتی از اوراق پرریسک تر هستند و پتانسیل های بالاتری برای سود یا زیان دارند. ولی نکته مشترک هردو این مارکت ها؛ چه اوراق و چه سهام ها، این است که بازارهایی فعال با نقدینگی بالایی هستند.

قیمت اوراق قرضه نسبت به تغییرات نرخهای بهره، به شدت حساس است و قیمتهای آنها نسبت به نرخهای بهره، به طور معکوس حرکت می کند. از طرفی دیگر قیمت سهام ها، نسبت به تغییرات آینده ای سودبخش و رشدی بالقوه، حساس هستند.

بیمه اوراق قرضه چیست؟

فارغ از اینکه سرمایه گذاری در بازار اوراق قرضه یک سرمایه گذاری امن محسوب می شود و مناسب افراد محافظه کار است، ولی شما این امکان را دارید تا اوراق قرضه خودتان را بیمه کنید. بیمه اوراق قرضه، یک نوع بیمه است که خریدار اوراق قرضه هزینه آن را پرداخت می کند. این بیمه، تضمین سود شما در سررسید و پرداخت اصل سرمایه شما را در زمانهای بحران و عدم پرداخت، ضمانت می کند.

منتشرکنندگان اوراق قرضه این نوع بیمه را خریداری می کنند تا رتبه اعتباری خود را افزایش دهند تا میزان سودی را که باید پرداخت کنند کاهش دهند و اوراق قرضه را برای سرمایه گذاران بالقوه، جذاب تر کنند.

رابطه اوراق قرضه و نرخ بهره

اگر معامله گر بازار فارکس باشید، به اهمیت نرخهای بهره در اقتصاد کلان کاملا واقف هستید. در حقیقت نرخ بهره مبلغی است که قرض دهنده از قرض گیرنده، کسر می کند. از نقطه نظر فاندامنتال، یکی از اخبار بسیار مهم با شدت تاثیر بالا، اخبار مربوط به نرخ بهره است.

سرمایه گذاران بازار اوراق قرضه هم مثل خیلی از معامله گران دیگر، سعی دارند تا نهایت سود را از سرمایه گذاری شان، ببرند. برای رسیدن به این مهم، آنها باید مدام چشمشان به نوسانات هزینه های قرض گرفتنشان باشد.

به عنوان مثال در بازار فارکس، افزایش یا کاهش نرخهای بهره باعث قوی تر یا ضعیف تر شدن ارز کشور مورد نظر می شود. حال باید دید این افزایش یا کاهش نرخ بهره، چه تاثیری در مارکت اوراق قرضه دارد.

اوراق قرضه و نرخهای بهره یک ارتباط معکوس با هم دارند. یعنی با بالا رفتن نرخ بهره، اوراق قرضه کاهش پیدا می کند و بالعکس. این مسئله یک توجیه منطقی هم دارد. زمانیکه هزینه قرض گرفتن بالا می رود یا اصطلاحا به صرفه نیستند (منظور نرخهای بهره افزایش می یابند)، اوراق قرضه معمولا کاهش پیدا می کنند.

بازده اوراق قرضه چیست؟

بازده اوراق قرضه یا همان Bond Yields، مبلغی است که سرمایه گذار روی اوراق قرضه اش، دریافت می کند. بازده اوراق قرضه می تواند تعاریف مختلفی داشته باشد ولی یکی از ساده ترین این تعاریف، یکسان سازی بازده اوراق قرضه با نرخ کوپن آن است.

بازده فعلی اوراق قرضه، در حقیقت عملکرد قیمت اوراق و کوپن آن یا پرداخت سود آن می باشد که درصورت متفاوت بودن قیمت اوراق با ارزش اسمی آن، از بازده کوپن آن صحیح تر و دقیق تر می باشد.

رابطه بازده اوراق تفاوت سهام و اوراق قرضه قرضه و قیمت آن

نکته قابل توجه ارتباط وارونه قیمت اوراق قرضه و بازده آن است. بازده اوراق قرضه و قیمت آن، با هم ارتباطی معکوس دارند. وقتیکه قیمت اوراق قرضه افزایش می یابد، بازده آن کاهش پیدا می کند.

برای مثال، فرض کنید یک سرمایه‌گذار اوراق قرضه‌ای را خریداری می‌کند که سررسید آن در پنج سال با نرخ کوپن سالانه 10 درصد و ارزش اسمی 1000 دلار است. هر سال، این اوراق قرضه 10٪ یا 100 دلار به عنوان بهره به این سرمایه گذار، پرداخت می کند. ارزش اسمی 1000 دلار تقسیم بر 10% نرخ کوپن می شود.

نتیجه گیری

اگر شما تمایل به سرمایه گذاری در بازارهای مالی دارید، و دنبال یک سرمایه گذاری مطمئن هستید و نمی دانید که کدام بازار امن تر است، قطعا بازار اوراق قرضه مناسب شما است. همانطور که متوجه شدید، بازار اوراق قرضه نقدینگی بالا، ریسک پایینتر و به همان نسبت بازده کمتری را به شما می دهد.

شاید زمانیکه با تنوع اوراق قرضه مواجه شوید، باز هم این سوال برایتان پیش بیاید که، کدام نوع از انواع اوراق قرضه مناسب و مطئن تر است. در این صورت می توانید سراغ اوراق منتشر شده دولتی مثل اوراقی که توسط وزارت خزانه داری امریکا منتشر می شود، بروید.

تفاوت اوراق قرضه و اوراق مشارکت چیست؟

اوراق قرضه اسنادی هستند که به‌موجب آن ناشر متعهد می‌شود مبالغ معینی (بهره سالانه) را در فاصله‌های زمانی مشخص به دارنده اوراق پرداخت کند.

اوراق قرضه اسنادی هستند که به‌موجب آن ناشر متعهد می‌شود مبالغ معینی (بهره سالانه) را در فاصله‌های زمانی مشخص به دارنده اوراق پرداخت کند.

تفاوت اوراق قرضه و اوراق مشارکت

سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه ای از آموزش ها را فرا بگیرند. این روزها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

پیش از هر چیز لازم است بدانید در ایران اوراق قرضه منتشر نمی‌شود، در مقابل اوراق با درآمد ثابت از قبیل اوراق مشارکت، اوراق خزانه، صکوک شرکتی، اوراق مرابحه، اوراق استصناع و… که با قوانین بانکداری اسلامی تطابق دارد، منتشر می شود.

اوراق قرضه اسنادی هستند که به‌موجب آن‌ها ناشر متعهد می‌شود مبالغ معینی (بهره سالانه) را در فاصله‌های زمانی مشخص به دارنده پرداخت کرده و در زمان سررسید نیز اصل مبلغ را بازپرداخت کند. اوراق قرضه در کشور‌های خارجی یک ابزار بدهی میان‌مدت و بلندمدت برای تأمین مالی دولت‌ها و شرکت‌ها بوده و با تعهدات مشخصی همراه است.

دارنده اوراق قرضه هیچ نوع مالکیتی در شرکت ندارد و چیزی از بابت سود سهم که به سهامداران پرداخت می‌شود دریافت نمی‌کند.

دارندگان این اوراق برخلاف صاحبان سهام عادی، ادعای مالکیت یا حق رأی در شرکت ندارند و در واقع فقط وام‌دهندگان به ناشر هستند. آن‌ها پول خود را به ناشر قرض می‌دهند و در عوض بهره دریافت می‌کنند و در سررسید نیز اصل سرمایه خود را پس می‌گیرند.

اوراق قرضه از طریق پذیره‌نویسی به عموم ارائه می‌شود. پذیره‌نویسی معمولاً به‌صورت مذاکره‌ای و گاهی به‌صورت رقابتی است. در پذیره‌نویسی مذاکره‌ای، مدیریت شرکت و پذیره‌نویسان با بررسی وضعیت شرکت و بازاردر مورد انتشار اوراق قرضه تصمیم می‌گیرند.

این اوراق به طور عمده در بازار‌های خارج از بورس (OTC) دادوستد می‌شوند. بازار اوراق قرضه نسبت به بازار سهام از ثبات قیمتی بیشتری برخوردار است و عموما نوسانات آن تحت تأثیر نرخ بهره قرار دارد.

این اوراق دو ویژگی قابل‌توجه دارند؛ اول اینکه در بازار‌های بسیار بزرگ بدهی معامله می‌شوند و ثانیا حجم آن‌ها با سرعت بسیار زیادی در حال رشد است.

اوراق قرضه در دنیا برخلاف سهام، عمر محدود دو، پنج، 10 و حتی 30 ساله دارند و اعتبار آن‌ها در تاریخ تعیین شده که سررسید نام دارد، به پایان می‌رسد. اگرچه ورقه قرضه تاریخ‌های معینی برای پرداخت بهره به همراه دارد، اصل سرمایه (مبلغ اسمی ورقه قرضه) فقط در تاریخ سررسید بازپرداخت می‌شود.

ویژگی‌های اوراق قرضهدارنده اوراق قرضه در واقع بستانکار شرکت است. او به‌عنوان بستانکار، حق دریافت اصل مبلغ اسمی و بهره آن را دارد و حقوق وی در سند قرارداد تعیین‌شده است. دارنده اوراق قرضه هیچ نوع مالکیتی در شرکت ندارد و چیزی از بابت سود سهم – که به سهامداران پرداخت می‌شود – دریافت نمی‌کند.

اوراق قرضه دارای سر رسید مشخص است. برخی از این اوراق تفاوت سهام و اوراق قرضه در یک مقطع معین زمانی سررسید می‌شوند و برخی دیگر به‌تدریج سررسید می‌شوند.

اگر ناشر اوراق قرضه ورشکست شود، دارندگان اوراق قرضه در دریافت اصل‌وفرع سرمایه خود بر صاحبان سهام حق تقدم دارند. اگر شرکتی چند نوع اوراق قرضه منتشر کند، ترتیب اولویت آن‌ها در قرارداد‌های مربوط، قید می‌شود.

بعضی از شرکت‌ها برای ایجاد جذابیت و انگیزه بیشتر در سرمایه‌گذاران اقدام به انتشار اوراق قرضه با وثیقه می‌کنند؛ مثلاً ممکن است شرکت، زمین یا ساختمان خود را وثیقه اوراق قرضه قرار دهند. هرچند شرکت‌های مشهور و معتبر معمولاً اوراق قرضه را بدون وثیقه منتشر می‌کنند.

به‌طورکلی دارندگان اوراق قرضه در زمینه تصمیم‌گیری شرکت حق رأی ندارند، هرچند ممکن است که دارندگان انواع خاصی از این اوراق در مواردی از تصمیم‌گیری‌های شرکت (مثل انتشار و فروش اوراق قرضه‌های دیگر یا در موارد ادغام شرکت در شرکت‌های دیگر) حق رأی داشته باشند. البته اگر شرکتی شرایط مندرج در قرارداد اوراق قرضه را رعایت نکند، دارندگان اوراق مذکور می‌توانند بر بسیاری از فعالیت‌های شرکت اعمال قدرت کنند.

اگر اوراق قرضه در قالب عرضه خصوصی به خریدار فروخته شود، فقط ناشر و خریدار، طرف‌های قرارداد هستند، ولی اگر اوراق قرضه به‌طور عمومی به تعدادی زیادی از خریداران فروخته شود، غیر از طرف‌های قرارداد شخص دیگری نیز به‌عنوان امین به نمایندگی از دارندگان اوراق مذکور بر اجرای تعهدات شرکت نظارت می‌کند.

اوراق مشارکت

اوراق مشارکت (Participation Papers)، اوراق بهاداری است که بیانگر مشارکت دارنده آن در یک طرح است. در واقع شخص سرمایه خود را به یک شرکت، کارخانه و… می‌دهد تا بتواند طرح توسعه خود را اجرا و سود سرمایه‌گذار را نیز پرداخت کند.

مهم‌ترین جذابیت اوراق مشارکت در مقایسه با سایر انواع اوراق بهادار، تضمین پرداخت سود است.

به‌بیان‌دیگر اوراق مشارکت، اوراق بهادار معمولا با نامی است که با قیمت و مدت معین و برای تأمین بخشی از منابع مالی مورد نیاز طرح‌های مورد نظر دولت، شهرداری‌ها، شرکت‌های بزرگ دولتی و خصوصی و تحت نظارت بانک مرکزی جهت تأمین مالی آن‌ها منتشر شده و بازپرداخت آن توسط دولت یا بانک‌ها تضمین می‌شود؛ اوراق مذکور از طریق عرضه عمومی به سرمایه‌گذاران واگذار می‌شود.

تضمین پرداخت سود

مهم‌ترین جذابیت اوراق مشارکت در مقایسه با سایر انواع اوراق بهادار، تضمین پرداخت سود است، به این معنا که دارنده این اوراق اطمینان دارد که سود مشخص و تضمین شده‌ای را به‌عنوان سود علی‌الحساب، در فواصل زمانی معین، دریافت می‌کند.

ویژگی‌های اوراق مشارکت

• قابلیت خریدوفروش در بازار ثانویه
• بازده بدون ریسک برای سرمایه‌گذاران
• مالکیت بدون حق رأی برای دارندگان اوراق
• معافیت مالیاتی برای سرمایه‌گذاری در اوراق مشارکت
• تضمین سود و اصل مبلغ سرمایه‌گذاری برای دارندگان اوراق
• پرداخت سود دوره‌های معین با کوپن‌های ماهیانه، سه ماهانه یا سالانه
• پرداخت سود به‌صورت علی‌الحساب و سود قطعی در سررسید
• تعیین سود 18 تا 22 درصد برای اوراق مشارکت (ممکن است ارقامی دیگری نیز ارائه شود)

تفاوت‌های اوراق قرضه با اوراق مشارکت

تفاوت اوراق قرضه و اوراق مشارکت در این است که اولا در اوراق قرضه به‌دلیل تعیین بهره مشخص، ماهیت آن مطابق با قوانین بانکداری اسلامی نیست و ثانیا در اوراق قرضه برای وام گیرنده، محدودیت خاصی ایجاد نمی‌کنند، در حالی‌که وجوه دریافتی در اوراق مشارکت حتما باید در طرح‌های مشخص تولیدی، عمرانی یا خدماتی به کار گرفته شود و سود قطعی آن پس از پایان طرح، محاسبه و به سرمایه‌گذار پرداخت شود.

توجه داشته باشید که ناشران اوراق قرضه در بازار‌های جهانی دارای رتبه‌بندی ریسک سرمایه‌گذاری هستند؛ اوراق قرضه دولتی معمولا کم‌ریسک و با بهره پایین است و در مقابل اوراق قرضه شرکت‌های خصوصی، با توجه به رتبه‌بندی آن شرکت‌ها، دارای نرخ بهره بالاتری نسبت به اوراق دولتی هستند. بدیهی است شرکت‌هایی که ریسک بالاتری دارند، نرخ بهره اوراق قرضه آن‌ها بالاتر و احتمال «نکول» آن‌ها نیز بیشتر است.

انواع سهام شرکت

سهام، یک ورق بهادار است به دلالت بر مالکیت روی یک بخش از شرکت دارد. سهام برای دارنده ی خودش حقی ایجاد می کند که به نسبت تعداد سهام، در قسمتی از دارایی ها، تعلقات و سود شرکت شریک باشد. به واحدهای سهام، share گفته می شود.

به طور کلی، سهام در بورس اوراق بهادر خریده می شود و به فروش می رسد. البته سهام می تواند به صورت خصوصی مورد معاملع قرار گیرد. بنیان و اساس تعداد زیادی از اوراق بهادار و سرمایه گذاران شخصی، سهام است. معاملات انجام شده ی مرتبط با سهام، باید طبق مقررات و قوانین دولت باشد چرا که به حفاظت سرمایه گذار در برابر عمل مخرب و اقدامات کلاهبرداری، کمک می کند. معمولا در طولانی مدت، سهام از بقیه ی سرمایه گذاری ها بهتر و موثرتر بوده است. خرید سهام را می توان از بیشتر کارگذاری ها به صورت آنلاین انجام داد. سرمایه گذاری در سهام، بسیار متفاوت از سرمایه گذاری در املاک و غیره است.

مفهوم سهام

سرمایه شرکت شامل مجموع ارزش اسمی سهام است و پس از انحلال شرکت، در صورتی که سهم انتفاعی جز سرمایه شرکت نبوده و صاحب آن حق مطالبه مبلغ اسمی آن را پس از انحلال شرکت را نداشته باشد، هر سهامداری می تواند مبلغ اسمی سهام خود را دریافت نماید. اغلب همه سهامداران در شرکت سهامی، از تساوی حقوق برخوردارند و این حقوق شامل میزان مشارکت، تعهدات و منافع صاحب سهم در شرکت سهامی می باشد و برای بهره وری از این حقوق، دارنده سهم باید مبلغ اسمی سهمی را که پذیره نویسی نموده در مهلت قانون پرداخت نماید.

انواع سهام در شرکت ها

در شرکت های سهامی، سهام به انواع مختلفی تقسیم می شوند که عبارتند از:

سهام بانام و بی نام

بنا به تبصره 1 در ماده 24، سهم ممکن است با نام و یا بی نام باشد.

سهام با نام

سهام با نام، سهامی است که نشان دهنده مالکیت یک شخص معین است به طوری که نام مشخصات صاحب سهم در ورقه سهم و در دفتر ثبت شرکت درج شده باشد. ممکن است در سهام با نام، اسم فرد مشخصی روی ورقه ذکر شود یا اینکه تنها به درج سهم با نامه اکتفا شود ولی در هر صورت، در دفتر سهام شرکت نام صاحب سهم و شماره سهام او آورده می شود.

در موارد زیر صدور سهام با نام لازم است و ضرورت دارد:

• تا زمانی که تمامی مبلغ اسمی هر سهم بی نام پرداخت نشده باشد
• سهامی که توسط مدیران شرکت به عنوان وثیقه سپرده می شوند و تا پایان مفاصا حساب دوره ی تصدی مدیران غیر قابل انتقال باشد
• سهام محجورین و صغار به منظور حمایت کردن از حقوق آنها

توجه شود که هر گونه نقل و انتقال در سهام با نام، باید به ثبت در دفتر ثبت سهام شرکت رسیده شود. در غیر این صورت، فاقد اعتبار لازم و قانونی برای شرکت و شخص ثالث است. در شرایطی که قسمتی از مبلغ اسمی سهم با نام پرداخت نشود، منتقل الیه قائم مقام ناقل است.

به این علت که وجود برگ سهم در واگذاری سهام، یک شرط نیست و همینطور ضمانت اجرای روشنی بر تکلیف شرکت به صدور برگ سهم در لایحه اصلاحی قانون تجارت ۱۳۴۷ پیش بینی نشده، اکثر شرکت ها به صدور برگ سهم علاقه ای ندارند.

در قوانین متفرقه، صدور سهام بی نام برای برخی از شرکت های سهامی ممنوع شده است، در نتیجه مانند بیشتر شرکت های دولتی که بر پایه ی اساسنامه یا قانون تاسیس خود عمل می کنند، نوع سهام باید با نام باشد.

سهام بی نام

ثبت شرکت قانون گذار در ماده 39 لایحه اصلاحی، با بیان عبارت زیر، سهام بی نام و نوع شناسایی مالک آن را در شرکت مشخص می کند:

سهم بی نام به صورت سند در وجه حامل تنظیم و ملک دارنده آن شناخته می شود مگر خلاف آن ثابت گردد. پس هنگام تعریف سهام بی نام باید گفت: سهام بی نام سهمی است که حامل و متصرف آن، مالک آن فرض می شود مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. همچنین در ورقه سهم، نام هیچ شخصی نوشته نمی شود و تنها عبارت سهم بینام قید می گردد. سهام بی نام به راحتی قابلیت نقل و انتقال را دارد و انتقال مالکیت آن از طریق قبض و اقباض تحقق می یابد.

البته از آنجا که سهم بینام به صورت سند در وجه حامل تنظیم می شود (ماده ۳۹ لايحه) و از جهت صلاحیت محاکم، حکم مال منقول را دارد و باید به دادگاه محلی رجوع کرد، مشمول قواعد مندرج در باب پنجم قانون تجارت (اسناد در وجه حامل) نیز می باشد. در صورت گم شدن یا سرقت، خیانت در امانت امین و وکیل نسبت به سهام بی نامی که به آن ها سپرده شده است، مشکلات بسیاری را برای صاحبش به وجود می آورد و بر اساس ماده ۳۲۰، دارنده یعنی متصرف سهام بی نام مالک آن فرض می شود. در اینجا بی نام بودن سهم مانع شناسایی دارنده اصلی می شود و سارق و یا رباینده می تواند به راحتی سهم مربوطه را در بازار بورس و یا خارج از آن به اشخاص دیگر بفروشد و خریدار نیز حق دارد به تصرف خود به عنوان مالکیت استناد نماید.

سهام عادی و ممتاز

بنا به تبصره 2 در ماده 24، سهم ممکن است عادی و یا ممتاز باشد.

سهام عادی

سهام عادی که دارای مزایای خاصی نسبت به سایر سهام نمی باشد و همیشه اصل بر عادی بودن سهام است، مگر آنکه ممتاز بودن سهام به صراحت ذکر شود.

ویژگی های سهام عادی

• دارنده ی سهام عادی، جهت افزایش سرمایه، حق رای دارند.
• صاحبان سهام عادی می توانند از سود نقدی مصوب مجامع استفاده کنند.
• اولویت در افزایش سرمایه
• قابل نقد شوندگی
• دارای مسئولیت محدود
• قابلیت کسب بازدهی بالا

سهام ممتاز

در تبصره ۲ ماده ۲۴، در صورتی که برای بعضی از سهام شرکت با رعایت مقررات مزایایی قائل شوند، به آن ها سهام ممتاز می گویند. در نتیجه بعضی از سهام شرکت با رعایت مقررات لایحه اصلاحی می تواند سهام ممتاز باشد.

سهام انتفاعی

اگر سهام دار بدون داشتن حق نسبت به سرمایه شرکت، از منافع آن بهره مند شود، یعنی دارای سهام انتفاعی است. یعنی اگر یک شخص با در اختیار قرار دادن اطلاعات علمی و فنی، باعث ایجاد نفع برای شرکت شود، می تواند از سود ایجادشده سهم ببرد. در این شرایط منافعی که برای شرکت به وجود آمده اند، به سهام انتفاعی مبدل می شوند و به نسبت میزان سهام، در اختیار دارنده اش، قرار می گیرد.

سهام موسس

به نوع دیگری از سهام که به موسسین شرکت و کسب و کار تعلق می گیرد و در اساسنامه شرکت میزان سودش ذکر می شود، سهام موسس است. سهام موسس از سهم عادی بیشتر است.

تفاوت سهام و اوراق قرضه

شرکت ها سهام را به منظور افزایش سرمایه، عرضه و تقسیم می کنند تا توانایی توسعه ی کسب و کار خودشان را داشته باشند و همجنین بتوانند پروژه های جدیدی را پیش ببرند. تفاوت بارز و قابل اهمیت بین فردی که هنگام عرضه سهام (در بازار اولیه) خرید می کند نسبت به کسی که از سهامدار دیگری (در بازار ثانویه) سهام شرکت را میخرد، وجود دارد. زمانی که یک شرکت سهامی را عرضه می کند، در ازای پول این کار را انجام می دهد.

اوراق قرضه از چند طریق با سهام متفاوت است. اول اینکه صاحبان اوراق قرضه طلبکار شرکت هستند و تفاوت سهام و اوراق قرضه حق دریافت سرمایه اصلی خود را دارند. در صورت ورشکستگی، طلبکاران نسبت به سایر ذینفعان اولویت قانونی دارند و در صورتی که شرکتی مجبور به فروش دارایی به منظور پرداخت باشد، آن ها در اولویت اول هستند. از طرف دیگر، سهامداران در ردیف آخر قرار دارند و معمولا در صورت ورشکستگی پولی دریافت نمی کنند. این بدان معنی است که سرمایه گذاری در سهام ریسک بیشتر از سرمایه گذاری رو اوراق قرضه دارد.

چگونه بازده اوراق قرضه بر نوسانات ارزی تاثیر می گذارد؟

در ادامه مجموعه مقالات آموزش فارکس، امروز به بحث مهم بازدهی اوراق قرضه و نوسانات ارز می پردازیم.

اوراق قرضه یک “سند بدهکار بودن” است که یک نهاد هنگامی که به پول قرضی نیاز دارد، آن را منتشر می کند.

این نهادها از قبیل دولت ها، شهرداری ها یا شرکت های چند ملیتی برای اداره کارها و پیشبرد فعالیت های خود به بودجه زیادی احتیاج دارند بنابراین غالباً باید از بانک ها یا افرادی مثل شما قرض کنند.

وقتی شما مالک یک اوراق قرضه دولتی باشید، در واقع دارای سندی هستید که دولت از شما پول قرض گرفته است.

شاید از خود بپرسید، “آیا مشابه همان مالکیت سهام نیست؟”

یک تفاوت عمده بین این دو وجود دارد. اوراق قرضه در حالت عادی دارای یک تاریخ سررسید مشخص است که در آن مالک، پول قرض داده شده خود را، که به عنوان اصل پول شناخته می شود، در یک تاریخ از پیش تعیین شده، دریافت می کند.

همچنین، وقتی یک سرمایه گذار از یک شرکت، اوراق قرضه خریداری می کند، پول خود را با یک نرخ سود مشخص که به آن بازده اوراق نیز می گویند، در یک بازه زمانی تعیین شده دریافت می کند.

به این پرداخت های سود که بصورت دوره ای انجام می گیرد، سود کالابرگ یا اوراق گویند.

بازده اوراق، همان نرخ بازدهی یا سود علی الحساب پرداختی به دارنده اوراق قرضه است، در حالی که قیمت اوراق، مبلغی است که دارنده اوراق برای اوراق پرداخت می کند.

توجه داشته باشید که قیمت اوراق قرضه و بازده اوراق قرضه با یکدیگر رابطه عکس دارند. با افزایش قیمت اوراق، بازده اوراق کاهش می یابد و بالعکس.

در زیر یک تصویر ساده برای درک بهتر مطلب ارائه شده است:

هنوز متوجه نشدید؟ تصویر زیر چطور است؟

یک دقیقه صبر کنید… الان ارتباط این با بازار ارز چیست؟!

اجازه دهید فعلاً به این سوال پاسخ ندهیم.

همیشه به یاد داشته باشید که روابط میان بازاری (اینترمارکت) تعیین کننده رفتار قیمتی ارز است.

بازده اوراق در واقع نماگری است عالی از قدرت بازار بورس یک کشور که تقاضا برای ارز کشور را افزایش می دهد.

به عنوان مثال، بازده اوراق قرضه امریکا، عملکرد بازار سهام امریکا را ارزیابی کرده و اینگونه نشان دهنده تقاضا برای دلار آمریکا است.

بیایید نگاهی به یک سناریو بیندازیم: تقاضا برای اوراق قرضه معمولاً زمانی افزایش می یابد که سرمایه گذاران نگران تفاوت سهام و اوراق قرضه امنیت سرمایه گذاری سهام خود باشند.

این کوچ به سمت امنیت باعث افزایش بیشتر قیمت اوراق قرضه شده و با توجه به رابطه معکوس قیمت و بازده، بازده اوراق قرضه پایین می آید.

هرچه سرمایه گذاران از سهام و سایر سرمایه گذاری های پرخطر، بیشتر دور می شوند، افزایش تقاضا برای “ابزارهای کم خطر” همچون اوراق قرضه امریکا و دلار آمریکا بعنوان یک دارایی امن، قیمت آنها را بالاتر می برد.

بازده اوراق قرضه دولتی به عنوان نماگری از جهت کلی نرخ بهره و انتظارات عمل می کند.

به عنوان مثال، در امریکا، نظر شما روی اوراق 10 ساله خزانه است.

افزایش بازدهی، به معنی صعودی بودن دلار و کاهش بازدهی، بمنزله نزولی بودن دلار است.

دانستن دلیل پشت این نوسانات که چرا بازده اوراق قرضه در حال افزایش یا کاهش است، مهم است.

ممکن است براساس انتظارات نرخ بهره باشد یا ممکن است بر اساس عدم اطمینان بازار و فرضیه “کوچ به سوی امنیت” باشد. بعبارتی سرمایه از دارایی های پر خطر همچون سهام فرار کرده و به دارایی های کم خطرتر مانند اوراق قرضه پناه می برد.

حال که متوجه شدید چگونه افزایش بازده اوراق قرضه، معمولاً باعث افزایش ارزش پول یک کشور می شود، احتمالاً دوست دارید تا بدانید چگونه می توان این نکته را در فارکس به کار بست. صبور باش، فرزندم!

از یاد مبر که یکی از اهداف ما در معاملات فارکس (به جز شکار پیپ!)، جفت کردن یک ارز قوی با یک ارز ضعیف از طریق مقایسه اقتصاد هاست.

چگونه می توانیم با بررسی بازده اوراق قرضه این کشورها، چنین کاری انجام دهیم؟

بهترین اوراق قرضه برای سرمایه گذاری در ایران

اوراق قرضه به نوعی از سرمایه گذاری گفته می شود که در آن سرمایه گذار به شخص حقوقی یا دولتی پول قرض می دهد و شرکت سرمایه پذیر متعهد می شود تا وجه یا اعتبار مورد نظر را در بازه زمانی مشخص و با پرداخت سود دوره ای ثابت بازپرداخت کند. بهترین اوراق قرضه یکی دیگر از انواع اوراق بهادار شرکت سهامی به حساب می آیند که برای سرمایه گذاری کم ریسک و سودده بسیار مناسب اند. حال این که اوراق قرضه چیست ، انواع اوراق قرضه کدامند، بهترین اوراق قرضه برای خرید کدام است، سود اوراق قرضه دولتی چقدر است و تفاوت اوراق مشارکت با اوراق قرضه چیست را قصد داریم در این مطلب کامل و به زبان ساده بررسی کنیم، لذا اگر می خواهید همه چیز در مورد اوراق قرضه را بدانید، اینجا بهترین فرصت در اختیار شماست.

بهترین اوراق قرضه

اوراق قرضه چیست و انتشار اوراق قرضه چه شرایطی دارد؟ این سوالی است که شاید بعد از هر بار شنیدن نام این اوراق به ذهن شما رسیده باشد. در پاسخ می توان این طور گفت که افراد به منظور کسب بهره، به روش ‌های گوناگونی متوسل می شوند که یکی از آنها خرید اوراق قرضه است. آنها با خرید انواع اوراق قرضه برخلاف صاحبان سهام عادی، ادعای مالکیت یا حق رأی در شرکت ندارند و در حقیقت تنها وام دهندگان به ناشر اوراق می باشند. در واقع افراد پول خود را به صادرکننده قرض می ‌دهند و در عوض بهره می گیرند و در سررسید نیز اصل سرمایه خود را پس خواهند گرفت.

دارندگان انواع اوراق مشارکت در واقع طلبکاران شرکت محسوب می شوند ولی هنگامی که شما خرید اوراق با درآمد ثابت را به عنوان راهی برای سرمایه‌ گذاری انتخاب کنید، به شرکت صادرکننده اوراق، پول قرض می ‌دهید. در مقابل شرکت متعهد می ‌شود تا در طول مدت وام، به شما بهره پرداخت کند، از همین روی این روش به یکی از روش ‌های کسب بهره برای افراد حقیقی و حقوقی تبدیل شده است. در این مقاله در مورد انواع اوراق قرضه در ایران و اوراق قرضه با نام و بی نام هم صحبت خواهیم کرد ولی ابتدا بهتر است به تعریف اوراق قرضه بپردازیم.

اوراق قرضه چیست ؟

اوراق بدهی یا همان اوراق قرضه مثل سایر اوراق بهادار به خاطر این که برگه سهام یک سند است که یکی از ابزارهای تامین مالی و جذب نقدینگی در دراز مدت به حساب می آید که دارای تعهد است. اوراق قرضه اسنادی می باشند که به‌ موجب آن‌ ها صادر کننده به خریدار بدهکار می‌ شود، در واقع صادرکننده متعهد می ‌شود مبالغ معینی ‌را تحت عنوان بهره سالانه، در فاصله تفاوت سهام و اوراق قرضه ‌های زمانی مشخص به خریدار بپردازد و در زمان سررسید نیز اصل مبلغ را بازپرداخت نماید. تعریفی از آن در ماده دو قانون انتشار اسناد خزانه و اوراق قرضه سال 1348 نیز آمده که بدین شرح است؛ اوراق قرضه اوراق بی نام یا با نامی است که برای تامین بخشی از اعتبارات مورد نیاز عمرانی یا دفاعی منتشر می شود. نمایندگی صدور اوراق بر عهده بانک است و صادرکننده تعهد دارد که بهره را در زمان معین بپردازد.

انواع اوراق قرضه در ایران

• 1) اوراق قرضه دولتی : در پاسخ به این سوال که اوراق قرضه دولتی چیست باید گفت که معمولا به منظور تامین مالی برنامه‌ ها، پرداخت لیست حقوق و به ویژه پرداخت صورتحساب ‌ها، بسیاری از دولت ‌ها برای انتشار اوراق قرضه دولتی اقدام می کنند. اوراق قرضه‌ کشورهای باثباتی مانند آمریکا، جزو امن ‌ترین سرمایه ‌گذاری‌ به حساب می آید، ولی از طرفی خرید اوراق قرضه دولتی کشورهای در حال توسعه، از ریسک بالاتری برخوردار است. جالب است بدانید که دولت آمریکا اوراق قرضه‌ دولتی خود را به وسیله خزانه ‌داری و چندین نهاد دولتی مختلف صادر کرده و در اختیار مشتاقان آن قرار می دهد.
• 2) اوراق قرضه ی شهرداری : این اوراق به وسیله شهرها، کشورها و مناطق گوناگون برای تأمین مالی عملیات ‌ها یا پرداخت هزینه‌ پروژه‌ ها صادر می ‌شود. اوراق قرضه‌ شهرداری هزینه‌ های ساخت بیمارستان، مدرسه، نیروگاه، خیابان، دفاتر اداری، فرودگاه، پل و … را از نظر مالی تأمین می ‌‌کند. معمولا شهرداری ‌ها هنگامی که به صدور اوراق قرضه اقدام می ‌کنند که به پولی بیشتر از پول حاصل از جمع‌ آوری مالیات ‌ها نیاز داشته باشند.
• 3) اوراق قرضه شرکتی : اوراق قرضه‌ شرکتی به وسیله کسب‌ و کار و برای کمک به تامین هزینه‌ آنها صادر می ‌شود. البته با این وجود که ریسک این اوراق بالاتر از اوراق قرضه‌ دولتی است، ولی پول بیشتری می ‌توان از آن به دست آورد. همچنین تعداد گزینه‌ ها برای انتخاب از بین اوراق قرضه‌ شرکتی به مراتب بیشتر است، ولی از طرفی از معایب اوراق قرضه شرکتی، معاف نبودن از مالیات است.

انواع اوراق قرضه از نظر بازه زمانی

اوراق قرضه در ایران به سه دسته کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت تقسیم بندی می شود که شرایط هر یک به صورت زیر است؛

• **اوراق کوتاه ‌مدت : زمان سررسید آن ها از 1 تا 5 سال است.
• **اوراق میان ‌مدت : زمان سررسید اوراق میان ‌مدت از 5 تا 10 سال است.
• **اوراق بلند مدت : زمان سررسید اوراق بلندمدت بیشتر از 10 سال می باشد.

اوراق قرضه در جهان برخلاف سهام، عمر محدود دو، پنج، ده و حتی ۳۰ ساله دارند و اعتبار آن‌ ها در تاریخ تعیین شده که سررسید نام دارد، به اتمام خواهد رسید. هر چقدر این اوراق بلندمدت ‌تر باشد، بهره دریافتی نیز بالاتر خواهد بود. پرداخت بهره اوراق با درآمد ثابت، به صورت ماهانه، سه ماهه، نیم‌ ساله و سالانه است. هرچند ورقه قرضه تاریخ ‌های معینی برای پرداخت بهره به همراه دارد، اصل سرمایه فقط در تاریخ سررسید بازپرداخت خواهد شد.این اوراق در کشورهای خارجی یک ابزار بدهی میان‌ مدت و بلندمدت به منظور تامین مالی دولت‌ ها و شرکت‌ ها به حساب آمده و با تعهدات مشخصی همراه است. بستانکار یا فردی که اوراق را دارد، حق دریافت اصل و بهره آن را دارد، اما نمی تواند ادعای هیچ مالکیتی در شرکت نماید.

نمونه اوراق قرضه

مفاهیم مرتبط با اوراق قرضه که باید بدانید؛

مفاهیم مرتبط با اوراق قرضه چیست و چیزهایی را در مورد اوراق قرضه در ایران باید بلد باشیم؟ چنانچه قصد دارید با مفاهیم مرتبط و پاسخگویی به سوال اوراق قرضه چیست؟ آشنا شوید، ما به صورت خلاصه آن را در این بخش عنوان کرده ایم؛

نرخ بهره : به درصد بهره تفاوت سهام و اوراق قرضه ‌ای که به خریدار تعلق می گیرد، نرخ بهره گفته می شود.

تاریخ سررسید : زمانی است که صادرکنندگان اوراق قرضه آن را به ارزش اسمی می پردازند.

سند بستانکاری : برگه‌ ای است که از سمت شرکت به شخص خریدار اوراق قرضه اعطا می شود.

قیمت اوراق قرضه : همان قیمتی است که صادر کننده در ابتدا اوراق قرضه را با آن قیمت به فروش رسانده است.

اولویت : اولویت در حقیقت در صورت ورشکسته شدن شرکت، زمان دریافت اصل مبلغ برگه و بهره‌ آن را تعیین می نماید.

امین دارندگان اوراق قرضه : امین دارندگان اوراق، شخصی است که به عنوان واسطه بین شرکت و خریداران اوراق قرضه عمل می کند.

تاریخ کوپن : تاریخ‌ هایی به حساب می آیند که صادر کننده اوراق قرضه مبلغ بهره را می پردازد. این باز پرداخت در هر دوره ‌ای می‌ تواند انجام شود.

ارزش اسمی : همیشه یک عدد روی اوراق قرضه چاپ می‌ شود که همان ارزش اسمی یا مبلغ پولی است که اوراق قرضه در زمان سررسید ارزش دارد. مبلغ مرجع صادر کننده اوراق قرضه در هنگام محاسبه پرداخت سود نیز استفاده می شود.

نرخ کوپن یا نرخ بهره : به نرخ بهره ای که بر مبنای ارزش اسمی اوراق قرضه پرداخت می شود، نرخ کوپن گفته می شود. این نرخ در طول دوره عمر خود ثابت است اما در صورت هر گونه تغییر، اعلان می شود.

تفاوت اوراق مشارکت با اوراق قرضه

تفاوت زیادی بین اوراق مشارکت و اوراق قرضه وجود ندارد. در حقیقت اوراق مشارکت، نوعی اوراق بدهی است که در ایران به وسیله دولت، شهرداری‌ ها، شرکت ‌های دولتی و خصوصی و برای تامین اعتبار طرح‌ های عمرانی، تولیدی و خدماتی انتشار می یابد، در حالی که در ارواق قرضه هیچ محدودیتی خاصی برای صادرکننده و تامین مالی اهداف مورد نظر او، وجود ندارد. دارندگان اوراق قرضه بستانکار شرکت به حساب می آیند ولی دارندگان اوراق مشارکت شریک مدنی شرکت یا موسسه ناشر بوده و در سود حاصل از اجرای طرح به نسبت قیمت اسمی و مدت زمان مشارکت سهیم هستند. تهیه دستورالعمل اجرایی و مقررات ناظر بر انتشار اوراق مشارکت بر عهده بانک مرکزی می باشد.

تفاوت اوراق قرضه با سهام

تفاوت برگه سهم با اوراق قرضه به چه صورت است؟ در اوراق سهام، سهام جزو سرمایه شرکت است ولی اوراق قرضه بدهی شرکت محسوب می شود. دارندگان اوراق قرضه برخلاف دارندگان سهام حق رای و اداره شرکت را ندارند و بستانکار شرکت به حساب می آیند. شباهت این اوراق با برگه سهام در این است که این اوراق هم مانند برگه سهام، یک صادر کننده دارد، ولی تفاوت آن با برگه سهم این است که دارنده برگه سهم، مشمول دریافت هیچ سود از قبل پیش بینی شده و توافق شده‌ای نیست بلکه ارزش این برگه را قیمت و نوسانات سهم در بورس تعیین خواهد کرد.

ولی در اوراق قرضه، ناشر متعهد می ‌شود که مبلغ مشخصی که بهره نام دارد را به صورت سالیانه در یک بازه زمانی مشخص به دارنده اوراق قرضه که شخص حقیقی یا شخص حقوقی است، بپردازد. همچنین اوراق قرضه در دنیا برخلاف سهام، عمر محدود دو، پنج، ده و حتی ۳۰ ساله دارند و اعتبار آن ‌ها در تاریخ تعیین شده که سررسید نام دارد، به اتمام خواهد رسید. هرچند ورقه قرضه تاریخ‌ های معینی برای پرداخت بهره به همراه دارد، اصل سرمایه تنها در تاریخ سررسید بازپرداخت خواهد شد.

مزایای اوراق قرضه

• ** اوراق قرضه از هزینه کمتری برخوردار است.
• ** فروش اوراق قرضه نوعی اهرم مالی محسوب می شود.
• ** با استفاده از بهترین اوراق قرضه امکان دریافت دارایی بلند مدت وجود دارد.
• ** اوراق قرضه وقتی میتوانند منتشر شوند که دیگر منابع سرمایه دارای کفایت و حجم کافی نباشند و با وجود شرایط مطلوب تولید و فروش هزینه انتشار اوراق قرضه به آسودگی تحمل شود، در این صورت به علت رونق بازار فروش، شرکت مربوطه هزینه اوراق قرضه را می پردازد و سود قابل قبلوی را کسب خواهد کرد.
• ** بیشتر اوقات در قوانین کشورهای مختلف، بهره های پرداختی به صاحبان اوراق قرضه شرکت جزو هزینه های شرکت به شمار می رود و از درآمدهای کسر می شود، بنابراین مبلغی که شرکت می بایست برای آن مالیت بپردازد به مقادیر کمتری تنزل پیدا می کند.
• ** انتشار اوراق بهادار از جمله اوراق قرضه، موجب می شود که شرکت مربوطه با شرکای جدید مواجه نشود و در مقابل پولی که از طریق فروض اوراق بهادار کسب می کند، دیگران را در حوزه مدیریت خویش دخالت ندهد.

معایب اوراق قرضه

• ** شرکت مکلف است در زمان مقرر اصل و بهره اوراق قرضه را بپردازد.
• ** در صورتی که شرکت نتواند بهره اوراق قرضه را بپردازد، موجب تقلیل شدید سود هر سهم و ارزش سهام خواهد شد.
• ** انتشار اوراق قرضه موجب افزایش بدهی های شرکت می شود و موجبات ازدیاد نسبت بدهی به سرمایه همان شرکت و در نهایت بالارفتن ریسک شرکت را فراهم خواهد گرد و تا زمانی که سرمایه شرکت مورد بحث افزای پیدا نکرده، امکان اخذ وام یا انتشار مجدد اوراق قرضه محدود خواهد شد.
• ** برای انتشار اوراق قرضه می بایست مراحل مختلف قانونی از طرف شرکت انتشار دهنده انجام شود و هزینه های معینی صرف شود؛ این دو فعالیت موجب خواهد شد تا بیشتر شرکت های کوچک نتوانند از امکان انتشار اوراق قرضه استفاده نمایند.

خلاصه مطلب و کلام پایانی

اوراق بدهی یا اوراق قرضه اوراقی است که شرکت صادر کننده آن متعهد می ‌شود در قبال مبلغی که از خریدار دریافت کرده، مبلغ مشخصی را در دوره‌ های مشخص به دارنده اوراق بپردازد. بنابراین بعد از پایان زمان مشخص و فرا رسیدن سررسید، موظف است اصل مبلغ دریافتی از خریدار اوراق را به او بازگرداند. شرکتی که این اوراق را صادر کرده در قبال مالک اوراق، موظف به پرداخت سود و اصل بهای آن است، ولی صاحب اوراق مالکیتی در خود شرکت ندارد. به دلیلی ویژگی‌ ای که این اوراق دارند به آن‌ ها اوراق بدهی می گویند. این اوراق معمولا از طرف شرکت‌ هایی که در تامین سرمایه مورد نیاز برای فعالیت ‌های خود مشکل دارند، انتشار داده می شود. این شرکت ‌ها به جای این که از بانک وام بگیرند، از مردم پول قرض گرفته و اوراق بدهی را به عنوان سندی از این بدهکاری ارائه می دهند.

به این کار تامین مالی جمعی نیز گفته می شود. این کار شرکت ‌ها موجب می شود که هم فعالیت ‌های آن ها به دلیل کمبود بودجه روی زمین نماند و روز به روز پیشرفت کنند و گسترش یابند و هم بدهکار بودن به مالکان اوراق خود نوعی سرمایه ارزشمند است که هم موجب می‌ شود برای پرداخت بدهی‌ هایش بیشتر تلاش کند و هم سرمایه خوبی برای خودش در آینده باقی خواهد ماند. همچنین از آنجایی که شرکت صادر کننده موظف است سود دوره ‌ای مشخص به همراه اصل پول مالکان اوراق را در موعد سررسید به آن ‌ها بپردازد، سرمایه‌ گذاری در این اوراق یکی از کم‌ ریسک ‌ترین سرمایه ‌گذاری‌ ها به حساب می آید.

همانطور که گفتیم اوراق بدهی انواع متفاوتی دارد که تفاوت آن‌ ها در شرکت صادر کننده و یک سری موارد دیگر است که می بایست پیش از سرمایه گذاری برای شناخت بهترین اوراق قرضه بپردازید. به عنوان مثال اوراق صکوک شرکتی، اوراق مشارکت دولتی و شرکتی، اوراق منفعت، اوراق خزانه دولتی، اوراق استصناع، گواهی سپرده، اوراق مرابحه، اوراق سلف موازی استاندارد، سهام ممتاز و اوراق بهادار وثیقه ‌ای از انواع اوراق بدهی هستند. جالب است بدانید که از مهم ترین انواع اوراق بدهی، اوراق مشارکت دولتی و شرکتی است و همانطور که از نامش مشخص است، سرمایه ‌گذاران با خرید این اوراق در یک طرح مشارکت می یابند.

در انتها امیدوارم از این مطلب که اوراق قرضه دولتی ایران را با جزئیات معرفی کرد، استفاده کرده باشید و این را در نظر داشته باشید که قبل از شناسایی بهترین اوراق قرضه و خرید آن، حتما به تحقیق درباره اوراق قرضه مورد نظر بپردازید.

اگر سوال یا ابهامی در مورد بهترین اوراق قرضه داشتید، حتما در بخش دیدگاه ها بنویسید تا پاسخ داده شود.