با اینکه اردوغان در نشست اخیر شانگهای نیز مجددا مسئله عضویت ترکیه در این سازمان را اعلام کرد، اما با این عضویت با تضادهای بسیاری به دلیل عضویت در ناتو مواجه خواهد شد
روسیه در بنادر جنوبی ایران سرمایه گذاری می کند
علی اکبر صفایی گفت:مذاکره برای سرمایه گذاری روسیه در بنادر جنوبی در حال انجام است تا تجارت خود با هندی ها که هم اکنون در بندر سرخ در حال انجام است را به چابهار تغییر دهد و این مسأله با سرمایه گذاری روس ها در بخش لجستیک امکان پذیر است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری موج، معاون وزیر راه سرمایه گذاری ترکیه و شهرسازی با اشاره به اینکه روز جهانی دریانوردی هر ساله از طرف ایمو اعلام می شود و در ایران هم این مراسم با حضور دریانوردان برگذار می شود، گفت: شعار امسال فناوری های جدید برای دریانوردی سبزتر است که در سه ماوریت ایمنی دریایی، امنیت کشتیرانی، محیط زیست است.
علی اکبر صفایی در پاسخ به خبرنگار اقتصادی خبرگزاری موج با اشاره به اینکه همکاری با روسیه بلندمدت است، گفت: مذاکره برای سرمایه گذاری روسیه در بنادر جنوبی در حال انجام است تا تجارت خود با هندی ها که هم اکنون در بندر سرخ در حال انجام است را به چابهار تغییر دهد و این مسأله با سرمایه گذاری روس ها در بخش لجستیک امکان پذیر است که البته بخشی از این کالاها قرار است به صورت ریلی از طریق قزاقستان منتقل شود و امروز ترانزیت کالا بین ایران و روسیه زیاد نیست اما روندی رو به رشد خواهد داشت.
او با اشاره به اینکه تولید سوخت کم سولفور برای نخستین بار در راستای حفظ محیطزیست تولید شد، افزود: امروز در بخش حمل و نقل دریایی بیش از ۴۸ تریلیون دلار دلار را شامل می شود که از نظر تناژ ۸۰ درصد از تجارت جهانی در این بخش انجام می شود و پیش بینی می شود سال ۲۰۲۳ رشد سه درصدی در حمل و نقل دریایی داشته باشیم.
او با تاکید بر اینکه سفارش ساخت کشتی در شرکت های کشتیرانی در حال اجرا است، تصریح کرد: تقاضا برای حمل در برخی مناطق رشد داشته و در ۶ ماهه امسال در بنادر ایران ۱۰۵ میلیون تن کالا بارگیری و تخلیه شده که رشدی ۶ درصدی داشته که ۶ میلیون و هشتصد چهل هزار تن کالای اساسی هم اکنون در بنادر ذخیره شده است.
صفایی با تاکید بر اینکه بیش از ۵۳ هزار فروند کشتی در بنادر ایران تردد داشته اند، اظهار کرد: حدود ۷ میلیون و ۴۲۰ هزار مسافر هم در بنادر جابه جا شده اند.
او با بیان اینکه سازمان بنادر در بخش بین المللی نقش فعالی داشته است، تصریح کرد: یکی از موضوعات پر اهمیت بازگردان بار کشتی نفتی لانا بود و امروز کشتی تحت کنترل است که کشتی ایرانی هم به آبهای کشور باز می گردد.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی با تاکید بر اینکه ترانزیت کالا بین کشورهای شمال و جنوب انجام می شود، تصریح کرد: امسال رشد ترانزیتی ۱۵۰ درصدی در برخی از بنادر کشور داریم و زیرساخت برای ترانزیت ده میلیون تن کالا با روسیه در حال انجام است.
صفایی با بیان اینکه خط لاینر بین ایران، قزاقستان و روسیه ایجاد شده است، گفت: در حال حاضر بیش از بیست کشی سرمایه گذاری ترکیه بین بنادر این سه کشور در حال تردد است.
او با اشاره به اینکه مطالعات بندر مکران در حال انجام است، گفت: بعد از واگذاری زمین های بنادر توسط وزارت نفت، بندر استراتژیک جدیدی به بنادر کشور اضافه خواهد شد.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه از سه بندر مسافری و دریایی کشور توسعه گردشگری اجرایی می شود، گفت: در حوزه ملی نجات خلیج گرگان در دستور کار است که بعد از کاهش تراز آب دریای خزر رخ داده بود یک و نیم متر کانال خلیج گرگان بسته شده بود و امکان گردش آب دریا هم میسر نبود و هم اکنون لایروبی در دست اجرا است.
او با اشاره به اینکه ۶۲ پروژه با اعتبار ۲۳ هزار میلیارد ریال انجام شده است، گفت: در شرایط کنونی ۶۳ پروژه برای جذب سرمایه گذاری هم معرفی شده است.
سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ترکیه | مهاجرت به ترکیه
عملکرد ترکیه به واسطه رشد چشمگیر و اصلاحات ساختاری کاربردی که طی ۱۰ سال اخیر انجام داده، توانسته سرمایه گذاران بین المللی زیادی را به کشور جذب کند. در سال ۲۰۱۷ و طبق بررسی کشور اروپایی اِرنِست اَند یانگ (EY)، از حیث سرمایه گذاری مستقیم خارجی (DYY)، ترکیه در مقایسه با سال ۲۰۱۶ توانست با سه پله صعود و رشد تقریبا ۶۶ درصدی، به هفتمین کشور محبوب جهان تبدیل شود. بر این اساس، ترکیه در سال ۲۰۱۷ میزبان ۲۲۹ پروژه بوده و همزمان سهم ۳ درصدی را در پروژه های سرمایه گذاری مستقیم خارجی در اروپا از آن خود کرد.
ورودی سرمایه خارجی به ترکیه (سرمایه انباشته شده- میلیارد دلار آمریکا)
در حالی که تا سال ۲۰۰۲ کل جریان سرمایه گذاری خارجی در ترکیه تنها در حدود ۱۵ میلیارد دلار بوده، این رقم بین سال های ۲۰۰۳-۲۰۱۷ تا ۱۹۳ میلیارد دلار افزایش یافت.
ورودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی (DYY)، در ترکیه در هر حوزه
در حالی که طی ۱۵ اخیر حوزه مالی و تولید بیشترین جذب DYY را در ترکیه داشته اند، تغییرات قابل توجهی در کلیه حوزه های (مندرج در زیر)، برحسب چشم انداز سال ۲۰۲۳ ترکیه در رتبه بندی زنجیره ارزش جهانی، صورت گرفته است.
- حوزه مالی: ۳۵٪
- حوزه تولید: ۲۴٪
- حوزه انرژی: ۱۲٪
- خدمات BIT: 8٪
- تجارت عمده و خرده فروشی: ۶٪
- حمل و نقل و نگهداری: ۴٪
- ساخت و ساز: ۳٪
- سایر: ۸٪
جریان ورود سرمایه خارجی به ترکیه بر حسب کشورها
در حالی که طی ۱۵ سال اخیر حوزه عظیم ورود DYY به ترکیه از سوی کشورهای اورپا، آمریکای شمالی و کشورهای حوزه خلیج صورت گرفته، سهم آسیا نیز به میزان قابل توجهی افزایش یافته است.
ایران می تواند جذب کننده سرمایه گذاری روسیه و چین باشد| ترکیه به صورت عملی در شانگهای شریک است
قائم مقامی میگوید: ترکیه به دنبال آن است تا در مقابل ایران و روسیه دست بازتری در ایجاد هاب انرژی داشته باشد. از این رو، تحت فشار امریکا و ناتو، یا گاز ایران را یا کاهش داده و یا بر سر قیمتها خواهد زد.
تهمینه غمخوار؛ بازار: ترکیه در سالهای اخیر تلاش خود را سرمایه گذاری ترکیه سرمایه گذاری ترکیه برای ایجاد اتحاد با کشورهای دوست در شرق به کار گرفته است. ناامیدی مکرر از ادغام با غرب، ترکیه را بر آن داشته تا تلاش های خود را برای «نگاه به شرق» افزایش دهد. در همین راستا، این کشور عضو ناتو، اخیراً قصد خود را برای پیوستن به سازمان همکاری شانگهای، یک گروه منطقهای به رهبری روسیه و چین نشان داده است.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در اجلاس سازمان همکاری شانگهای که در ۱۶ سپتامبر در شهر باستانی راه ابریشم سمرقند برگزار شد و عضویت دائم ایران رسمیت یافت، اعلام کرد: روابط ما با این کشورها با این گامی که برداشته ایم، به سمت و سوی بسیار متفاوتی خواهد رفت. او همچنین، در دیدار با رهبران چین، روسیه، هند، پاکستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان تاکید کرد که البته عضویت ترکیه در شانگهای هدف این کشور است.
علاوه بر آن، اردوغان بر نقش تعیین کننده قاره آسیا در اقتصاد جهانی تاکید کرد و گفت: ترکیه در توسعه بیشتر همکاری های خود با کشورهای این قاره در سطوح دوجانبه و چندجانبه مصمم است. در صورت تحقق این مسئله، ترکیه به اولین عضو ناتو تبدیل میشود که به این بلوک میپیوندد. عضویت کامل در سازمان همکاری شانگهای به اردوغان اهرمی جدید علیه غرب و چشمانداز روابط اقتصادی قویتر میدهد. بر همین اساس، دولت او در تلاش است تا اقتصاد آشفته ترکیه را پیش از برگزاری انتخابات سال آینده تثبیت کند در حالی که اروپاییها معتقدند که دلبستگی ترکیه به سازمان همکاری شانگهای، زنگ خطر در اروپا و ایالات متحده به صدا در خواهد آمد.
تحلیلگران امنیتی غربی تمایل دارند اهمیت ژئواستراتژیک سازمان همکاری شانگهای را رد کنند و به درستی پتانسیل آن را به عنوان یک رقیب نظامی مستقیم ناتو کم اهمیت جلوه دهند. این موضوع در حالی مطرح است که تعداد فزاینده ای از کشورهای خاورمیانه به دنبال روابط نزدیکتر با سازمان همکاری شانگهای هستند. بنابراین، این موضوع همچنین نشان می دهد که جذابیت سازمان همکاری شانگهای در حال افزایش است.
در همین راستا و با توجه به اهمیت موضوع اعلام ترکیه برای عضویت دائم در شانگهای، خبرنگار بازار گفتگویی با سیدعلی قائم مقامی کارشناس مسائل ترکیه ترتیب داده که در ادامه می خوانیم:
* ترکیه در نشست اخیر شانگهای در سمرقند اعلام کرد که می خواهد به عضویت دائم شانگهای درآید. با توجه به عضویت این کشور در ناتو، آیا چنین چیزی امکان پذیر است؟
ترکیه از سال تقریبا ۲۰۱۲_۲۰۱۱ تلاش خود را برای عضویت در سازمان همکاری شانگهای به کار گرفته است. از طرفی طرح یک کمربند_یک جاده از طریق ترکیه راه اندازی شده است؛ یعنی خط تجاری و ترانزیتی چین، کشورهای آسیای میانه، کشتی های رو_رو ترانس خزر، جمهوری آذربایجان، گرجستان، ترکیه و اروپا راه اندازی شده که از طریق ترن کالا از چین به ترکیه و سپس اروپا صادر می شود. ترکیه به صورت عملی در مسئله شانگهای شریک است؛ در حالی که چین نیز در ترکیه به سرمایه گذاری های بزرگی مانند تونل سازی، پل سازی و راه سازی دست زده است.
چین از طرفی از مدتها پیش تلاش کرده تا در کشورهایی مانند افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی سرمایه گذاری کرده و مراودات و تبادلات تجاری خود را با این منطقه افزایش دهد؛ به طوری که تجارت چینی ها و حتی ترکیه با آسیای میانه نسبت به ایران بسیار بیشتر است. برای مثال، تجارت ایران با ازبکستان تقریبا ۳۳ میلیونی که نشست شانگهای در این کشور برگزار شد، به میزان ۵۰۰ میلیون دلار است؛ در حالی که تجارت ترکیه با این کشور سه میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار است. بر اساس آمار منتشرشده، تجارت خارجی ازبکستان نزدیک به ۵۰ میلیارد دلار است که اگر ۵۰۰ میلیون دلار ایران و سه میلیارد ترکیه را از آن کم کنیم، باقی مانده آن بیشتر مربوط به تجارت چین و روسیه با این کشور آسیای مرکزی می شود. این موضوع نشان می دهد که چین و روسیه به عنوان شریک اصلی ازبکستان در نظر گرفته می شوند.
بنابراین، دست و پای چین در منطقه آسیای میانه کاملا باز است و این دست و پای ایران است که در این منطقه و قفقاز به لحاظ تجاری بسته شده است. مسئله اصلی این است که ترکیه عضو ناتو و نامزد عضویت در اتحادیه اروپا است، یعنی در بلوک غرب قرار دارد. از طرفی ترکیه با روسیه قراردادهای کلانی را منعقد کرده که از آن جمله می توان به نیروگاه اتمی آق قویو ترکیه اشاره کرد که روسیه در حدود ۲۰ میلیارد دلار در آن جا سرمایه گذاری کرده که در سال ۲۰۳۲، اولین واحد آن افتتاح خواهد شد.
با اینکه اردوغان در نشست اخیر شانگهای نیز مجددا مسئله عضویت ترکیه در این سازمان را اعلام کرد، اما با این عضویت با تضادهای بسیاری به دلیل عضویت در ناتو مواجه خواهد شد
علاوه بر آن، حدود شش میلیون توریست روسیه در سال به ترکیه سفر می کنند؛ ضمن اینکه تجارت ترکیه با روسیه در حدود ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلار است. البته قبلا این تجارت دوجانبه به ۳۰ میلیارد دلار هم رسیده بود. بر همین اساس، به لحاظ عملکرد ترکیه با رهبران شانگهای یعنی روسیه و چین می توانیم بگوییم که روابط تجاری طرفین و سرمایه گذاریهای مشترک گسترده ای انجام شده، اما این روابط در حد همکاری های عملیاتی است که به عضویت در شانگهای نرسیده است زیرا میان سازمان شانگهای و ناتو تضاد و تناقضاتی فاحشی وجود دارد.
با اینکه اردوغان در نشست اخیر شانگهای نیز مجددا مسئله عضویت ترکیه در این سازمان را اعلام کرد، اما با این عضویت با تضادهای بسیاری مواجه خواهد شد. برای نمونه، خرید سامانه اس _۴۰۰ ترکیه از روسیه است که ترکیه از هواپیمای جنگنده اف_ ۳۵ محروم شد و به میزان یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار پول این کشور بر باد رفت. بر همین اساس، ترکیه تلاش کرده که اف_۱۶ های نسل جدید را از امریکا خریداری کرده تا پول از دست رفته، باز پس گرفته شود. البته با توجه به همکاری و روابطی که ترکیه با کشورهای آسیای شرقی و مرکزی دارد، مورد غضب و انتقاد امریکاییها قرار گرفته است.
* عضویت ترکیه در سازمان همکاری شانگهای تا چه اندازه بر روابط با ایران تأثیر می گذارد؟
ترکیه از سال ۲۰۱۸ نفتی از ایران خریداری نکرده؛ ضمن اینکه گاز ایران عملا نیز در ترکیه به بن بست رسیده و به اروپا نمی رسد. علاوه بر آن، این کشور تلاش کرده تا با کردستان عراق مجوعه ای از قراردادهای نفتی و گازی را به امضا برساند. از آن طرف، ترکیه در تلاش بوده تا گاز سرقت شده دریای مدیترانه توسط اسرائیل را به اروپا برساند.
همچنین، سعی کرده تا با کشورهای خلیج فارس مانند قطر روابط خود را گسترش داده و به انتقال نفت و گاز بپردازد. افزون بر این، به خریداری نفت و گاز روسیه و همچنین جمهوری آذربایجان پرداخته است. علاوه بر آن، در تلاش است تا نفت ترکمنستان و قزاقستان را از ترانس خزر، جمهوری آذربایجان، ترکیه به اروپا صادر نماید.
عضویت ترکیه در شانگهای شاید تاثیر نسبی بر روابط ایران با ترکیه داشته باشد، اما تاثیر حداکثری نخواهد داشت، زیرا در رابطه دو کشور موضوعاتی از قبل وجود دارد و اقتصاد ایران تا حدودی پویایی خود را از دست داده است
در حقیقت، ترکیه به دنبال آن است تا در مقابل ایران و روسیه دست بازتری در ایجاد هاب انرژی داشته باشد. رابطه خود را نمی تواند با روسیه قطع کند، اما ممکن است که تحت فشار امریکا و ناتو، گاز ایران را یا کاهش داده و یا قیمت را افزایش دهد. در نتیجه، عضویت ترکیه در شانگهای شاید تاثیر نسبی بر روابط ایران با ترکیه داشته باشد، اما تاثیر حداکثری نخواهد داشت، زیرا در رابطه دو کشور موضوعاتی از قبل وجود دارد و اقتصاد ایران تا حدودی پویایی خود را از دست داده است.
ایران تا حدودی می تواند جذب کننده سرمایه گذاری روسیه و چین با فروش نفت به چین و یا سرمایه گذاری عظیم در ال ان جی یا گاز مایع و ارسال به اروپا باشد، که این موضوع هم نیازمند سرمایه گذاری عظیم و جذب سرمایه خارجی به ارزش بیش از ۱۷۰ میلیارد دلار بر اساس نظر وزیر نفت ایران است.
مراحل اخذ ویزای سرمایه گذاری
برای انتخاب کشور درست برای سرمایهگذاری، لازم است تا متقاضی سرمایهگذاری، از شرایط و قوانین کشورها بهطور کامل اطلاع داشته باشد. هر کشور شرایط ویژه و اختصاصی دارد و متقاضی با کمی تحقیق میتواند بهترین انتخاب را با توجه به شرایط، بودجه و خواستههای خود انجام دهد.
در این راستا هلدینگ ایرکا با طراحی و راهاندازی سایت ایرکا مایگریت، به بررسی شرایط سرمایهگذاری و دریافت اقامت از کشور ترکیه پرداخته است. هدف از انتشار این مقاله افزایش اطلاعات مردم عزیز در خصوص سرمایهگذاری در کشور ترکیه میباشد.
بهترین روش برای ویزای سرمایه گذاری ترکیه
روشهای مختلفی برای سرمایه گذاری . اخذ اقامت ترکیه وجود دارد. با هر کدام از این روش ها و پرداخت حداقل مبلغ تعیینشده میتوان طی فرایند 3 تا 6 ماهه، اقامت این کشور را دریافت نمود. اقامت برای همراهان سرمایهگذار (همسر و فرزندان زیر 18 سال) نیز معمولا تا 2 ماه به طول میانجامد.
از روش های سرمایه گذاری در ترکیه میتوان به خرید ملک، خرید اوراق قرضه، ثبت شرکت و کارآفرینی، خرید سهام و سپردۀ بانکی اشاره کرد.
حداقل میزان سرمایه گذاری در ترکیه
تا پیش از سال 2019 سرمایهگذاری در کشور ترکیه با سرمایهای بالغ بر 1 تا 3 میلیون دلار آمریکا قابل قبول بود، اما پس از آن دولت رویکرد متعادل تری را اتخاذ کرد و حداقل میزان سرمایهگذاری را بین 250 تا 500 هزار دلار آمریکا اعلام کرد.
فرم مشاوره برای ویزای سرمایه گذاری
داشتن اقامت و پاسپورت کشور ترکیه مزایایی زیادی دارد. برای مثال کشور ترکیه دو تابعیت بودن را میپذیرد بنابراین لازم نیست افراد تابعیت خود را عوض کنند، با داشتن پاسپورت ترکیه امکان سفر به 148 کشور بدون ویزا وجود دارد، استفاده از خدمات تحصیلی و بیمه درمان رایگان، اجباری نبودن خدمت سربازی برای آن ها و اعتبار 10 سالۀ پاسپورت و امکان تمدید تا پایان عمر تعدادی از مزایای داشتن پاسپورت کشور ترکیه میباشد.
سرمایهگذاری ترکیه در مصر؛ آنکارا به دنبال استفاده از «مناطق تجاری کویز»
شفقنا-مناسبات مصر و ترکیه طی مرحله اخیر به خصوص در زمینه انرژی و سرمایهگذاری شاهد پیشرفتهای قابل توجهی بوده است و آنکارا علاقه خاصی دارد تا در پروژه مناطق صنعتی «کویز» که مصر، اسرائیل و امریکا در آن مشارکت دارند، سرمایهگذاری کند؛ پروژهای که واشنگتن معافیت گمرکی تولیدات مصر به امریکا را مشروط به حضور اسرائیل کرده است.
به گزارش سرویس ترجمه شفقنا به نقل از العربی الجدید، «صالح موتلو شین»، کاردار سفارت ترکیه در قاهره جمعه گذشته در توئیتی از دیدار با «امیره اورون»، سفیر اسرائیل در مصر با حضور «مصطفی دنیزر»، عضو هیئتمدیره اتحادیه صادرکنندگان نساجی سرمایه گذاری ترکیه و مواد اولیه ترکیه خبر داد و گفت: در این دیدار درباره نحوه استفاده از سرمایهگذاریهای ترکیه در مصر به شکلی فعالتر در پروژه مناطق صنعتی کویز (مصر، اسرائیل و امریکا) رایزنی شد.
افزایش بیش از 400 درصدی صادرات گاز مصر به ترکیه
همزمان با این تحولات، سازمان مرکزی آمار مصر دوشنبه گذشته از افزایش ارزش صادرات گاز طبیعی مصر به 5 میلیارد دلار طی شش ماهه نخست سال جاری خبر داد، این در حالی است که کل صادرات گاز مصر به ترکیه در شش ماهه نخست سال گذشته تنها 983.7 میلیون دلار بوده است که امسال 412.7 درصد افزایش یافته است.
بر اساس این گزارش، ترکیه با 1.1 میلیارد دلار در صدر واردکنندگان گاز مصر، سپس اسپانیا با 822 میلیون دلار، فرانسه با 494.9 میلیون دلار، چین با 450.7 میلیون دلار و اندونزی با 388.3 میلیون دلار در مرتبههای بعدی قرار دارند.
از سوی دیگر، یک دیپلمات امریکایی در قاهره گفت: دولت امریکا از گسترش موارد تفاهم میان قاهره، آنکارا و تل آویو حمایت می کند چرا که از اهمیت سه طرف در توازن امنیتی منطقه آگاه است به خصوص در سایه نقشی که ترکیه در بحران جنگ روسیه و اوکراین ایفا کرد.
وی گفت: تماسها و گفتوگوهای پیشرفتهای درخصوص ورود ترکیه به مجمع گاز مدیترانه شرقی در جریان است؛ مجمعی که در سال 2019 میلادی در قاهره با حضور قبرس یونانی نشین، یونان، مصر، اسرائیل، اردن، ایتالیا و تشکیلات خودگردان فلسطین تاسیس شد.
این دیپلمات امریکایی با تاکید بر حمایت واشنگتن از پیوستن آنکارا به این مجمع به عنوان یکی از مهمترین مجامع تجارت انرژی منطقه اظهار داشت: حمایت امریکا در راستای کاهش وابستگی اروپا به گاز روسیه انجام می شود.
در همین رابطه، محافل پژوهشی مصر از انجام ترتیبات لازم برای هماهنگی جهت دیدار روسای سازمانهای اطلاعاتی ترکیه (حاکان فیدان)، مصر(عباس کامل) و اسرئیل (دیوید برنیع» و رایزنی درباره شماری از پروندههای منطقهای خبر دادهاند.
توافقنامه کویز ماحصل کمپ دیوید
توافقنامه تجارت آزاد که به «مناطق آزاد تجاری» یا «کویز» هم معروف است، یکی از مهمترین بازتابهای امضای توافقنامه صلح بین مصر و اسرائیل موسوم به «کمپ دیوید» در سال 1979 میلادی میباشد که بعدها مشابه چنین توافقی بین اردن و اسرائیل نیز امضا شد تا به موجب آن چنین مناطقی در مرزهای مشترک دو طرف نیز ایجاد شود، مناطقی که کارشناسان امور جهان عرب از آنها تحت عنوان «بسترسازی» جهت برقراری رابطه بین جهان عرب و اسرائیل هم یاد میکنند.
به ویژه اگر عواملی چون ضعف اقتصادهای عربی و عدم استقرار و بی ثباتی منطقهای را نیز در نظر بگیریم، در این صورت مناطق آزاد تجاری و همکاریهای اقتصادی نشأت یافته از آن سودهای مالی کلانی برای طرفهای ذیربط به دنبال دارد.
توافقنامه کویز مناطق آزاد تجاری – صنعتی را شامل میشود که کشورهای امضا کننده توافقنامه یعنی اردن و مصر بر اساس آن امکان وارد کردن کالاها و محصولات آمریکایی و اسرائیلی را مییابند. مصر در حال حاضر دارای 15 منطقه از این نوع و اردن دارای 13 منطقه کویز میباشد که در مجموع سالیانه کالاهایی به ارزش حدود یک میلیارد دلار از آنها به این دو کشور صادر میشود.
نکتهای که باید به آن توجه داشت، آن است که مناطق کویز با مناطق آزاد تجاری تفاوت دارند، چون مناطق کویز مختص یک کشور نیستند، بلکه به صورت مشترک از سوی اسرائیل و مصر و اردن تحت اشراف و نظارت آمریکا اداره میشوند. افزون بر آن ارز مورد مبادله و تعامل در این مناطق دلار آمریکاست.
ایده تشکیل مناطق کویز توسط یک بازرگان و تاجر اردنی – فلسطینی به نام «عمر صلاح» ارائه شد که تلاش داشت، ابتدا از معاهده اوسلو، منعقده در سال 1993 میلادی و پس از آن توافقنامه صلح اردن – اسرائیل، امضا شده در سال 1994 میلادی بهرهبرداری اقتصادی کند؛ چرا که وی تاکید بسیار داشت تا به هر طریق ممکن از توافقنامه تجارت آزاد واشنگتن – تل آویو که 8 سال پیش بین دو طرف امضا شده بود، نهایت بهرهبرداری را داشته باشد.
در ابتدا اگر چه ایده عمر صلاح از سوی دولت اردن رد و ایدهای ساده لوحانه و احمقانه توصیف شد، با این حال وی با سفر به واشنگتن و تحت فشار گذاشتن وزارت خارجه و کاخ سفید و نماینده دولت آمریکا در عرصه تجارت خارجی موافقت آنها را با امضای توافقنامه کویز به دست آورد، به گونهای که این پافشاریهای او دولت وقت اردن را به ستوه آورده بود.
با این حال پافشاریهای صلاح نتیجه داد و موجب شد تا در سال 1996 «بیل کلینتون»، رئیس جمهوری وقت آمریکا توافقنامه کویز را امضا کند که به موجب آن حداقل 35 درصد از صادرات مناطق کویز به آمریکا باید ساخت اردن، سرزمینهای اشغالی یا اسرائیل و ما بقی صادرات این مناطق میتواند از تولیدات دیگر کشورهای جهان باشد.
دیدگاه شما