صندوق سرمایه گذاری چیست؟
صندوق سرمایه گذاری یک شرکت یا نهاد مالی است که از گروهی کارشناس و متخصص تشکیل شده است و مبالغ خرد و کوچک را از افراد حقیقی و حقوقی جمعآوری کرده و در سبدی متشکل از اوراق مشارکت، سهام، سپرده‌های بانکی و سایر اوراق بهادار صندوق شاخصی چیست؟ سرمایهگذاری میکند. این صندوق تحت نظارت سازمان بورس به مدیریت سرمایه مشتریان خود می‌پردازد.
در صندوق سرمایه گذاری، فرد به اندازه سرمایه خود در سود و زیان صندوق سهیم است و ترکیب دارایی‌های صندوق در اساسنامه مشخص می‌شود. در واقع صندوق های سرمایه گذاری با تجمیع وجوه سرمایه گذاران و در اختیار داشتن منابع مالی گسترده و با استفاده از دانش و تخصص مدیریت سبد دارایی، تلاش میکند این امکان را برای سرمایه گذاران فراهم کند تا با دارایی مورد نظر خود (هرچند اندک) در سبدی متنوع از اوراق بهادار شامل سهام، اوراق مشارکت و سایر دارایی‌های مالی سرمایه گذاری نموده و از مزایای آن بهره‌مند شوند.
فرآیند سرمایه گذاری به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم انجام می‌شود:
در سرمایه گذاری مستقیم، سرمایه‌گذار می‌تواند به صورت مستقیم معاملات خود را در بازار مدیریت کند ولی در سرمایهگذاری غیرمستقیم، شخص سرمایه خود را در اختیار افراد یا شرکت قرار می‌دهد تا آنها به بهترین شکل با آن سرمایه فعالیت کنند و در نهایت برای سرمایه‌گذاران سود خوبی را کسب کنند.
مزایا و معایب صندوق سرمایه گذاری
مزایا
- قابلیت نقد شوندگی: هر سرمایه‌گذار با هدف اینکه بتواند روزی سرمایه خود را به سریعترین شکل ممکن نقد کند، اقدام به سرمایه گذاری در این صندوقها میکند. در صندوقهای سرمایهگذاری ضامن نقد شوندگی این اطمینان را به شما خواهد داد که هر زمان که اراده کنید می‌توانید سرمایه خود را به صورت نقدی دریافت نمایید.
- ریسک پایین سرمایهگذاری: فرقی نمی‌کند که شما، شخص حرفه ای یا مبتدی در بورس هستید. در هر صورت اگر ریسک پایین و سرمایهگذاری مطمئن می‌خواهید، این صندوقها شامل کمترین ریسک می‌باشند و به شما پیشنهاد می‌شود.
- شفافیت عملکرد: سازمان بورس، حسابرس و متولی سه نهاد ناظر و بازرسی بر صندوقهای سرمایهگذاری هستند و تمامی فعالیت‌های مربوط به آن به شکل شفاف اطلاع‌رسانی می‌شوند.
- تنوع سبد سرمایهگذاری: صندوقهای سرمایهگذاری مشترک به‌طور کلی با سرمایهگذاری در اوراق بهادر، سپرده‌های بانک، سهام و اوراق مشارکت سبد متنوعی برای سرمایه‌گذاران ایجاد می‌نماید، در واقع تمام تخم مرغ‌های تان را در یک سبد قرار نمی‌دهند. این تنوع سازی کمک میکند که ریسک سرمایهگذاری به شدت کاهش یابد. شاید تصور کنید ایجاد سبد برای یک سرمایه‌گذار خرد کار اشتباهی باشد اما فراموش نکنید صندوقهای سرمایهگذاری تجمیع سرمایه‌های خرد سرمایه‌گذاران بوده و موجودی آن به بیش از صدها میلیارد خواهد رسید؛ بنابراین سرمایهگذاری در یک دارایی کار بسیار اشتباهی خواهد بود.
- صرفه جویی در زمان و هزینه: با توجه به حجم بالای معاملات سرمایه گذاری در صندوقهای سرمایهگذاری، هزینه‌های سرمایه‌گذار به مقدار قابل توجهی صرفه جویی می‌شود و از طرفی این صندوقها برای افرادی که اطلاعات کافی در مورد سرمایهگذاری ندارند موجب صرفه جویی در زمان می‌شود.
معایب
- کاهش کنترل سرمایه گذار بر سبد دارایی خود
- نداشتن حق رای در مجامع شرکت ها
مهم ترین صندوقهای سرمایه گذاری
1. صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
این صندوق برای افراد و اشخاصی مناسب هستند که می‌خواهند سرمایه خود را با کمترین ریسک به سوددهی برسانند. در این نوع صندوقها معمولا بیشترین سرمایه در سپرده‌های بانکی، اوراق بهادار و اوراق مشارکت سرمایهگذاری می‌شود.
2. صندوق سرمایه گذاری مختلط
همانطور که از اسم این صندوق مشخص است این دارایی از اوراق با درآمد ثابت و سهام عادی تشکیل شده است. به نوعی حد وسط صندوق‌هایی با درآمد ثابت و صندوقهای سرمایهگذاری در سهام هستند و ریسک و بازدهی معتدلی دارند.
3. صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF)
یکی از فعالیت‌های اصلی این صندوقها، سرمایه گذاری در اوراق بهادار یا دارایی‌های فیزیکی است و مانند سهام در بورس داد و ستد می‌شوند. صندوق های سرمایه گذاری ETF ها، از نظر ساختاری مانند صندوق های سرمایه گذاری مشترک هستند اما نقدشوندگی بالاتری نسبت به آن ها دارند.
4. صندوق سرمایه گذاری سهامی
این صندوق به افرادی توصیه می‌شود که حداقل 70 درصد از دارایی‌های خود را به سهام شرکت‌های بورسی اختصاص می‌دهند و به دنبال ریسک بالایی هستند.
5. صندوقهای سرمایه گذاری در طلا
خیلی از افراد دوست دارند که ارزش سرمایه خود را با سرمایهگذاری در طلا حفظ کنند. به همین دلیل برخی از صندوقهای موجود در بازار سرمایه در همین زمینه فعالیت می‌کنند و با خرید و فروش سپرده‌های سکه و انواع اوراق مبتنی بر طلا که معمولا در بورس پذیرفته شده‌اند، به کسب بازده می‌پردازند.
در ادامه نگاهی به مابقی صندوقهای سرمایه گذاری می اندازیم:
6. صندوقهای سرمایه گذاری زمین و ساختمان
7. صندوقهای سرمایه گذاری پروژه
8. صندوق سرمایه گذاری نیکوکاری
9. صندوق سرمایه گذاری جسورانه
10. صندوق سرمایه گذاری اختصاصی بازار گردانی
11. صندوق سرمایه گذاری شاخصی
12. صندوق های تأمین مالی
13. صندوق سرمایه گذاری قابل معامله
چگونه در صندوقها سرمایه گذاری کنیم؟
برای سرمایه گذاری در صندوق با در دست داشتن شناسنامه و کارت ملی به شعب منتخب آن صندوق مراجعه کنید. بعد از دریافت مدارک، شماره حسابتان صندوق شاخصی چیست؟ را از شما درخواست میکند و شما باید به اندازه مبلغی که می‌خواهید در صندوق سرمایه گذاری کنید، به شماره حسابی که از طرف صندوق معرفی می‌شود پول واریز کنید. پس از تکمیل فرم‌های مورد نیاز و گذراندن تشریفات لازم، گواهی واحدهای سرمایه گذاری، برای شما صادر خواهد شد.
سخن آخر
در این مقاله متوجه شدین که یکی از ابزارهای مهم در بازار سرمایه، صندوقهای سرمایهگذاری می‌باشد و سرمایه‌گذاران به راحتی می‌توانند در این بستر سرمایهگذاری کنند، اما قبل هرچیز لازم است به خوبی بدانید که فردی ریسک‌پذیر هستید یا خیر.
صندوقها انواع مختلفی دارند و هر فردی بنا به میزان ریسک‌پذیری خود و خواسته‌هایی که دارد می‌تواند در این صندوقها سرمایهگذاری کند.
صندوق سرمایه گذاری چیست؟ روشی مفید برای افزایش سرمایه
عده کمی هستند که صندوق سرمایه گذاری را بشناسند. بقیه ممکن است از شنیدن نام آن یاد صندوقهای دیگری بیفتند که هیچ ربطی به صندوق سرمایه گذاری ندارند. پس بد نیست بدانیم صندوق سرمایه گذاری چیست و چگونه کار می کند.
صندوق سرمایه گذاری مشترک به انگلیسی: mutual fund یکی از ابزارهای نوین مالی است که سرمایه جمعآوری شده از افراد مختلف را در دارایی‌های مختلف سرمایهگذاری میکند. حتی بسیاری از فعالان بازار سرمایه هم با این موضوع آشنایی کافی ندارند. البته نحوه عملکرد صندوق های سرمایه گذاری موضوع پیچیده‌ای نیست.
تعریف و مفهوم صندوق سرمایه گذاری
نهادی مالی است که منابع مالی حاصل از انتشار گواهی سرمایهگذاری را در موضوع فعالیت مصوب خود سرمایهگذاری میکند و مالکان صندوق شاخصی چیست؟ آن به نسبت سرمایهگذاری خود، در سود و زیان صندوق شریک‌اند. صندوقهای سرمایهگذاری بر اساس نوع ممکن است وجوه جمع آوری شده را در انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت، سهام و حق تقدم سهام، پروژه ساختمانی، طلا، ارز و ….که مشخصات آنها در امیدنامه صندوق ذکر شده است سرمایه گذاری می کند. صندوقهای سرمایه گذاری می توانند قابلیت معامله در بورس را داشته باشند یا مبتنی بر صدور و ابطال باشند.
یکی از تعاریف ساده سرمایهگذاری، خریدن کالایی است که در حال حاضر مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و در آینده با فروش آن سود کسب خواهد شد. حال این کالا ممکن است ملک، خودرو، طلا، سهام، اشیاء قیمتی و… باشد. به طور کلی، سرمایهگذاری را می‌توان در دو نوع مستقیم و غیرمستقیم دسته‌بندی کرد. در سرمایهگذاری مستقیم، سرمایه‌گذار مستقیماً وارد بازار می‌شود و به خرید و فروش سهم می‌پردازد. این کار نیازمند داشتن دانش و تجربه کافی و البته صرف زمان برای بررسی بازار است.
انواع صندوق سرمایه گذاری:
- درآمد ثابت؛ قابل معامله درآمد ثابت ETF
- در سهام؛ قابل معامله سهامی ETF
- بازارگزدانی
- مختلط؛ قابل معامله مختلط ETF
- طلا (ETF)
- جسورانه
- شاخصی
مزایای صندوق های سرمایه گذاری چیست؟
به اختصار مزایای صندوق های سرمایه گذاری عبارتند از :
- تنوع
- مدیریت حرفه‌ای دارایی‌ها
- شفافیت اطلاعات مالی
- بازدهی مناسب
- صرفه‌جویی ناشی از مقیاس
- به حداقل رساندن ریسک
- تبدیل سرمایه های خرد به سرمایهگذاری کلان
- سرمایه گذاری آسان
- نقدشوندگی بالا
- ضامن نقدشوندگی
صندوق های سرمایه گذاری، چه کاری انجام می دهند؟
به طور خلاصه کار صندوق ها این است که مبالغ کوچک را جمع آوری می کنند و این سرمایه جمع شده را به صورت تخصصی در حوزه های مختلف تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار سرمایه گذاری می کنند. هر سودی که از بابت این فعالیت حاصل شد به نسبت سهم هر سرمایه گذار تقسیم می شود. مدیر صندوق هم بابت فعالیت حرفه ای کارمزد دریافت می کند.
حوزه های فعالیت این صندوق ها می تواند اوراق بهادار ، ارز، طلا و حتی ساختمان یا یک پروژه باشد.
انتخاب صندوق سرمایهگذاری، متناسب با ویژگی‌های هر سرمایه‌گذار
سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری یکی از روشهای نوین سرمایهگذاری است که هر فرد باتوجه به روحیه و درجه تحمل ریسک‌پذیری خود می‌تواند در آنها سرمایهگذاری کند. دلیل امکان این حق انتخاب برای مشتریان، تنوع در انواع صندوقهای سرمایهگذاری است.
سرمایهگذاری چیست؟
در علم اقتصاد، سرمایه گذاری به معنای تخصیص منابع مالی به یک یا چند دارایی مختلف، به امید به دست آوردن منابع با ارزش‌تر در آینده است. در واقع این تخصیص منابع به جهت کسب سود و درآمد در آینده است. سرمایه گذاری انواع و اقسام مختلفی مانند سرمایهگذاری در بورس، مسکن، طلا، دلار و… دارد. برای سرمایهگذاری در بورس از ابزارها و روشهای سرمایهگذاری مختلفی می‌توان استفاده کرد. سرمایهگذاری در بورس یکی از ابزارهای سرمایهگذاری در بورس صندوقهای سرمایهگذاری است که در ادامه بیشتر به آن پرداخته می‌شود.
صندوق سرمایهگذاری چیست؟
صندوق سرمایهگذاری در واقع نهادی مالی است که وجوه نقد جمعآوری شده در صندوق را در انواع اوراق بهادار سرمایهگذاری میکند. دارایی‌های هر صندوق به واحدهای کوچکی تحت عنوان «یونیت» تقسیم می‌شود. سودی که از سرمایهگذاری به دست می‌آید به نسبت سهم هر سرمایه‌گذار، تقسیم می‌شود. در واقع هر سرمایه‌گذار به نسبت مالکیت خود در تعداد واحدهای صندوق، در سود یا زیان صندوق شریک است.
چرا صندوقهای سرمایهگذاری برای سرمایهگذاری مناسب هستند؟
به‌صورت کلی به چند دلیل صندوقهای سرمایهگذاری برای سرمایهگذاری پیشنهاد می‌شوند:
• مدیریت حرفه‌ای
• سرمایهگذاری بدون نیاز به صرف زمان
• سرمایهگذاری بدون نیاز به دانش تحلیل
صندوق های سرمایه گذاری، بهترین گزینه برای افرادیست که تمایل دارند در بورس سرمایهگذاری کنند، اما دانش، تجربه و فرصت کافی برای سرمایهگذاری در این بازار را ندارند. حضور کارشناسان و تحلیلگران حرفه‌ای بازار سرمایه در تیم مدیریت دارایی صندوقها باعث می‌شود که ضمن کنترل ریسک‌های سرمایهگذاری، یک بازدهی متناسب با ریسک نصیب سرمایه‌گذاران شود.
به عبارت دیگر اگر شخصی فرصت کافی برای یادگیری روشهای تحلیلی مانند تحلیل بنیادی، تحلیل تکنیکال یا تابلوخوانی ندارد، می‌تواند از طریق صندوقهای سرمایهگذاری به راحتی در بورس سرمایهگذاری کند.
انواع صندوق های سرمایه گذاری بر اساس نحوه معامله
صندوقها را می‌توان بر اساس نحوه معامله در ۲ دسته‌‌ی صندوق قابل معامله (ETF) و صندوق مبتنی بر صدور و ابطال قرار داد. سرمایهگذاری در هر یک از صندوقهای مبتنی بر صدور و ابطال، از طریق مراجعه به درگاه اینترنتی همان صندوق امکان‌پذیر است. در طرف مقابل، سرمایهگذاری در صندوقهای قابل معامله (ETF) و خرید و فروش واحدهای سرمایهگذاری اینگونه صندوقها، از طریق سامانه‌های معاملاتی کلیه کارگزاری‌های بازار سرمایه انجام می‌شود؛ درست مانند خرید و فروش سهام شرکت‌های موجود در بازار سرمایه.
انواع صندوقهای سرمایهگذاری بر اساس ترکیب دارایی
صندوقهای سرمایهگذاری انواع مختلفی دارند که شامل صندوق تضمین اصل سرمایه، درآمد ثابت، سهامی، مختلط، مبتنی بر سکه طلا، شاخصی و اهرمی می‌شوند.
شروع سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری
برای شروع سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری، داشتن کد بورسی الزامی است. پس از دریافت کد بورسی، سرمایه‌گذار می‌تواند در یک یا انواع صندوقها سرمایهگذاری کند. هر شخص برای سرمایهگذاری در صندوقهای مبتنی بر صدور و ابطال می‌تواند به سایت مربوط به هر صندوق مراجعه و فرآیند صدور واحد را طی کند. سرمایهگذاری در صندوقهای ETF نیز همانند خرید و فروش سهم عادی در بازار است و با مراجعه به سامانه‌های معاملاتی کارگزاری‌ها می‌توان این صندوق ها را خریداری و در آن سرمایهگذاری کرد.
ریسک در صندوقهای سرمایهگذاری
تا به اینجا در خصوص سرمایهگذاری و روشهای آن صحبت شد، اما موضوع اصلی این است که هر صندوق سرمایهگذاری چه میزان ریسک دارد و مناسب چه کسانی است؟ صندوقهای درآمد ثابت جزو کم‌ریسک‌ترین صندوقهای سرمایهگذاری محسوب می‌شوند. به علت سرمایهگذاری بخشی از دارایی‌های این صندوق در اوراق با درآمد ثابت و سپرده‌های بانکی، بازدهی برابر و حتی بیشتر از سپرده‌های بانکی را دارند. صندوقهای درآمد ثابت گزینه مناسبی برای افراد ریسک‌گریز است.
سرمایهگذاری در صندوقهای سهامی ریسک بالایی دارد، چرا که بیشتر پرتفوی این صندوق به سرمایهگذاری در سهام اختصاص می‌یابد. ریسک بالا در سرمایهگذاری در سهام به دلیل نوسان آن است که از این رو این نوع صندوق مناسب افراد ریسک‌پذیر و کسانی است که درجه ریسک پذیری آنان بالا باشد.
در خصوص ریسک در صندوقهای سرمایهگذاری مختلط می‌توان گفت که این نوع صندوق در برابر صندوقهای سهامی کم ریسک‌تر و در برابر صندوقهای درآمد ثابت پر ریسک‌تر هستند. ریسک در این نوع صندوق بر اساس ترکیب دارایی آن تنظیم می‌شود، به این صورت که هر چقدر میزان سرمایهگذاری صندوق در سهام بیشتر باشد، ریسک سرمایهگذاری در صندوق مختلط نیز بالاتر می‌رود.
به اطلاعات بیشتری نیاز دارید؟
شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع صندوقهای سرمایهگذاری، انواع روشهای سرمایهگذاری بورس و روشهای تحلیل، به سامانه آموزش مفید به نشانی learning.emofid.com مراجعه کنید. در این وبسایت بیش از ۱۰۰۰ مطلب در سه سطح «مبتدی»، «نیمه حرفه‌ای» و «حرفه‌ای» به همراه دوره‌های ویدیویی مختلف آموزشی ارائه شده است. به علاوه روزانه چندین کلاس با هدف آموزش بورس به صورت رایگان و غیر حضوری برگزار می‌شود.
آشنایی با مفهوم صندوق سرمایه گذاری در بورس و انواع آن
در شرایط تورم و گرانی فعلی، خواسته‌ی بسیاری از افراد این است که پولشان را جایی بگذارند تا ارزشش کم نشود و روی آن سود کنند. خرید مسکن، خودرو، زمین، ارز، طلا، بورس و سرمایهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری، از جمله مواردی هستند که افراد برای سرمایهگذاری به آنها فکر می‌کنند. اما آنچه که مهم می‌باشد، این است که گزینه‌هایی را برای سرمایهگذاری انتخاب کنیم که علاوه بر مطمئن بودن، پرسود و بربازده نیز باشند. سرمایهگذاری در بورس، روشی است که اگر به درستی و با مهارت انجام شود، بازدهی مناسبی را برای سرمایه‌گذار به ارمغان خواهد آورد. سرمایهگذاری در بورس به دو روش مستقیم و غیرمستقیم انجام می‌شود. در این مقاله از از سری مقالات آموزش بورس در چراغ راجع به سرمایهگذاری غیرمستقیم با استفاده از ایجاد صندوق سرمایه گذاری در بورس صحبت خواهیم کرد.
صندوق سرمایه گذاری در بورس چیست؟
در بازار بورس صندوق سرمایه گذاری چیست
گفتیم که سرمایهگذاری در بورس به دو روش مختلف انجام می‌شود. روش مستقیم و روش غیرمستقیم. در روش مستقیم، سرمایهگذاری توسط کسانی انجام می‌شود که شناخت خوبی از بورس دارند صندوق شاخصی چیست؟ و کار و زندگی‌شان در آن متمرکز شده است. این افراد، با پیگیری مداوم تمام اخبار و اطلاعات مربوطه، به خرید و فروش سهم و اوراق بهادار مناسب در زمان مناسب می‌پردازند. اما شاید همه‌ی مردم از مهارت، دانش و یا زمان کافی برای سرمایهگذاری در بورس برخوردار نباشند. به همین دلیل آنها می‌توانند از روشهای غیرمستقیم سرمایهگذاری استفاده کنند و ارزش پول خود را حفظ کنند. سرمایهگذاری غیرمستقیم در بورس یا همان سرمایهگذاری در صندوق سرمایه گذاری در بورس یکی از گزینه‌های امن سرمایهگذاری در بازار بورس به حساب می‌آید که در همه دنیا به‌عنوان متداول‌ترین روش سرمایهگذاری شناخته می‌شود. این روش علاوه بر سودده بودن برای سرمایه‌گذاران، ریسک بسیار پایینی هم دارد.
یک صندوق سرمایه گذاری در بورس مجموعه‌ای متشکل از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار می‌باشد. می‌توانید این صندوقها را به صورت شرکتی در نظر بگیرید که افراد مختلف، پول‌های خود را روی هم می‌گذارند و در سبدی از اوراق بهادار سرمایهگذاری می‌کنند. نکته‌ی مثبتی که در رابطه با این صندوقها وجود دارد این است که به سرمایه‌گذار امکان دستیابی به بازدهی بالاتر از سود بانکی را خواهند داد.
صندوق سرمایه گذاری در بورس و مزیت‌های آن
شرکت‌هایی که عضو صندوق سرمایه گذاری در بورس هستند، دارای مجوز رسمی از سوی سازمان بورس هستند و اتفاقاً امنیت خوبی هم دارند. در این بخش به برخی از مزایای سرمایهگذاری در این صندوقها اشاره خواهیم کرد.
- قابلیت نقد شوندگی بالا: صندوق سرمایه گذاری ضامن نقدشوندگی بالایی دارد. یعنی شما با سرمایهگذاری در صندوقها می‌توانید خیلی زود پول خود را نقد کنید.
- مدیریت حرفه‌ای دارایی‌ها: مدیریت حرفه‌ای پول شما، یکی دیگر از مزایای صندوق سرمایه گذاری است. این صندوقها به‌عنوان ابزاری برای سرمایه‌گذاران خرد به شمار می‌روند تا بتوانند از توانایی‌ها و مهارت‌های افراد حرفه‌ای برای سرمایهگذاری و نظارت بر دارایی‌هایشان استفاده کنند. تحلیلگران و مدیران سرمایهگذاری همواره در تلاش هستند تا با یافتن گزینه‌های مناسب و خرید و فروش به موقع آنها، عملکرد ممتازی برای سرمایه‌گذاران خود فراهم آوردند.
- نظارت دقیق و اطلاعات شفاف: هر صندوق سرمایه گذاری در بورس در بازه‌های زمانی مشخص توسط سه نهاد سازمان بورس و اوراق بهادار، متولی و حسابرس مورد بازرسی قرار می‌گیرد. در ضمن تمام این صندوقها فعالیت‌های خود را به صورت شفاف اطلاع‌رسانی می‌کنند.
- کاهش ریسک سرمایهگذاری: بر اساس قوانین سازمان بورس، هر صندوق سرمایه گذاری در بورس موظف است تا با «متنوع سازی دارایی‌ها»، سبدی متنوع از دارایی‌های نقدی و اوراق بهادار تشکیل دهد. بخشی از این دارایی‌ها شامل دارایی‌های با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکتی و سپرده‌های صندوق شاخصی چیست؟ بانکی هستند که ریسک سرمایهگذاری را تا حد قابل توجهی کاهش می‌دهند.
- صرفه‌جویی‌های ناشی از مقیاس: هر صندوق سرمایه گذاری در بورس از گردآوری سرمایه‌های خرد تشکیل شده است. این صندوقها پول‌های خرد را جمع می‌کنند و می‌توانند از پتانسیل یک سرمایهگذاری در مقیاس کلان استفاده کنند. مثلاً شاید با یک میلیون تومان، امکان سرمایهگذاری در گزینه‌های متنوع وجود نداشته باشد؛ اما با توجه به حجم بالای سرمایه در صندوقهای سرمایهگذاری، این امر ممکن خواهد شد.
انواع صندوق سرمایه گذاری در بورس
مدل های مختلف صندوق سرمایه گذاری در بازار بورس
در حال حاضر، صندوقهای سرمایهگذاری تنوع پیدا کرده‌اند و به مدل‌های مختلفی از آنها در کشور برای فعالیت، مجوز داده شده است. در این بخش به معرفی ۴ صندوق سرمایه گذاری در بورس که جزء معروف‌‌ترین‌ها هستند، خواهیم پرداخت.
۱. صندوقهای سهامی
بخش اعظم سرمایهگذاری این صندوقها، از طریق سرمایهگذاری در سهام پذیرفته شده در بورس می‌باشد. این نمونه از صندوق سرمایه گذاری در بورس حداقل ۷۰% از دارایی‌های خود را در سهام سرمایهگذاری میکند. ۳۰% باقی‌مانده را نیز به اختیار مدیر صندوق در جاهای دیگری مثل اوراق مشارکت، سپرده بانکی و یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایهگذاری میکند. ریسک این نوع از صندوق بالاست، اما در عوض بازدهی بیشتری دارد.
۲. صندوقهای با درآمد ثابت
این نوع از صندوقهای سرمایهگذاری نسبت به صندوق سرمایه گذاری در بورس از نوع سهامی، کم‌ریسک‌تر می‌باشند. بیشترین سرمایهگذاری آنها در اوراق بدهی، اسناد خزانه اسلامی و یا سپرده‌های بانکی است. شاید این سوال برایتان پیش بیاید که خب چرا به جای استفاده از این صندوقها، پولمان را در بانک سرمایهگذاری نکنیم؟ نکته‌ی مهم این‌جاست که وقتی فردی صندوق با درآمد ثابت را انتخاب میکند، در واقع قدرت چانه‌زنی صندوق با بان‌ها به سبب جمع کردن سرمایه‌های مختلف، بیشتر می‌شود. این موضوع باعث می‌شود تا صندوق سود بیشتری از سپرده‌های صندوق شاخصی چیست؟ بانکی بگیرد. بعلاوه این صندوقها می‌توانند تا ۱۵ درصد از دارایی‌های خود را در سهام هم سرمایهگذاری کنند و تا حدی هم از پتانسیل این بازار استفاده کنند.
۳. صندوق سرمایه گذاری در بورس مختلط
صندوقهای سرمایهگذاری مختلط چیزی مابین « صندوقهای سهامی» و «صندوقهای با درآمد ثابت» تعریف می‌شوند. این نوع از صندوق سرمایه گذاری در بورس حدود نصف دارایی خود را در سهام سرمایهگذاری میکند و نصف دیگر را در اوراق با درآمد ثابت. به همین خاطر، می‌توان گفت که این صندوقها نسبت به «صندوقهای سهامی» هم ریسک کمتر و البته بازدهی کمتری دارند.
۴. صندوقهای طلا
افرادی که می‌خواهند وارد بازار طلا شوند، اما به هر دلیلی (گم شدن، ربوده شدن و یا گاهی اجرت بالا) از خرید طلا ترس دارند، می‌توانند از صندوقهای طلا استفاده کنند. در حال حاضر، ۴ صندوق طلای فعال در کشور داریم. به راحتی می‌توان تمام تغییرات قیمتی که در بازار طلا اتفاق می‌افتد را در این نوع از صندوق سرمایه گذاری در بورس مشاهده کرد.
۵. صندوقهای سرمایه گذاری قابل معامله (ETF)
علاوه بر مواردی که تا به اینجا گفتیم، چند صندوق شاخصی چیست؟ نوع صندوق سرمایه گذاری دیگر هم در بورس وجود دارد که از جمله‌ی آنها می‌توان به صندوق سرمایهگذاری زمین و ساختمان، نیکوکاری، پروژه، جسورانه، شاخصی و صندوق سرمایهگذاری قابل معامله (ETF)، اشاره کرد. دقت داشته باشید تمام صندوق‌هایی که در این مقاله به آنها اشاره شد، خودشان در بورس نیستند. بلکه این صندوقها در اوراق بهاداری سرمایهگذاری می‌کنند که اغلب در بورس عرضه می‌شوند. اما صندوق سرمایهگذاری قابل معامله (ETF)، خودش هم یکی از شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس باشد. واحدهای سرمایهگذاری صندوقهای ETF در بورس مورد معامله قرار می‌گیرند. مزیت این نوع از صندوق سرمایه گذاری در بورس نسبت به دیگر صندوقها، این است که سرمایهگذاری در آنها، از سایر صندوقها راحت‌تر و کاملاً به لحظه است. این در حالی است که صدور و ابطال واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری دیگر دو تا چند روز زمان‌بر خواهد بود.
انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری در بورس
چگونه بهترین صندوق سرمایه گذاری در بازار بورس را انتخاب کنیم
شما باید معیارها و فاکتورهای مختلفی را در رابطه با یک صندوق سرمایه گذاری در بورس مد نظر قرار دهید تا بتوانید یک صندوق خوب انتخاب نمایید. برای مثال باید عملکرد و بازدهی صندوق در سنوات گذشته را بررسی کنید و ببینید که صندوق بیشتر منابع خود را در کجا سرمایهگذاری کرده است. همچنین به شما توصیه می‌کنیم تا به شناخت مدیر صندوق بپردازید! بله درست است. از آن‌جایی که تصمیمات مرتبط با سرمایهگذاری صندوق به عهده‌ی مدیر صندوق است، پس شناخت او به شما برای انتخاب یک صندوق خوب کمک شایانی خواهد کرد. از موارد دیگر که باید در ارزیابی صندوق های سرمایهگذاری به سراغ آنها رفت، ضامن نقدشوندگی صندوق، عمر صندوق، دوره‌ی پرداخت سود صندوق و … می‌باشد. سایت fipiran، یکی از بهترین سایت‌هایی است که می‌توانید با استفاده از آن، عملکرد و اطلاعات مربوط به صندوقهای سرمایه گذاری را جستجو کنید.
سخن آخر
در این مقاله از سایت آموزش چراغ راجع به مفهوم صندوق سرمایه گذاری در بورس و انواع آن صحبت کردیم. گفتیم که در حال حاضر، روشهای مختلفی برای سرمایهگذاری وجود دارد تا بتوانیم از طریق آنها هم ارزش دارایی‌های خودمان را حفظ کنیم و هم قدمی برای رشد آنها برداریم. صندوقها، یکی از گزینه‌های مطمئن برای صندوق شاخصی چیست؟ سرمایهگذاری در بازار بورس به حساب می‌آیند. در واقع صندوقها، حلقه‌ی اتصال مردم با بازار سرمایه هستند و شعار آنها این است که وحدت، قدرت می‌آفریند. افرادی که اهل ریسک نیستند و یا اینکه وقت و اطلاعات کافی ندارند، می‌توانند پول خود را به صندوقهای سرمایهگذاری بسپارند تا صندوقها برای آنها خرید و فروش کنند و این افراد را به سود برسانند. برای آشنایی با روشهای سرمایهگذاری و بازار سرمایه می‌توانید از دوره آموزش آشنایی با بازار سرمایه بهره‌مند شوید. چراغ ، به عنوان نسل جدیدی از پلتفرم‌های آموزش و استخدام در تلاش است تا بیان و ارائه‌ی نکات و دوره های آموزش بورس به شما برای سرمایهگذاری و کسب سود در این بازار پرتلاطم کمک نماید.
صندوق های سرمایه گذاری چیست؟
امروزه شاهد این هستیم که بسیاری از افراد در کنار مشاغلی که دارند پس انداز و سرمایه های خود را در بخش های مختلف اقتصادی وارد می کنند تا در این شرایط نامساعد اقتصادی سود بیشتری به دست اورند. برای مثال یکی از پرطرفدارترین بازارهای سرمایه گذاری بورس است که به افراد مختلف متناسب با سرمایه ای که وارد بازار می کنند سود های مختلفی را اعطا می کند.
اما همه افراد دانش کافی برای ورود و فعالیت به بازار بورس را ندارند و به همین خاطر است که سرمایه های خود را به صندوق های سرمایه گذاری می سپارند تا آن ها کار خرید فروش و معامله را در مقیاسی بسیار وسیع تر انجام دهند و به صورت دوره ای سودی را به صاحب حساب پرداخت کنند.
به عبارت دیگر صاحبان صندوق های سرمایه گذاری با پول شما در بورس کار می کنند و سودی را به شما می دهند. در این مقاله قصد داریم تا به صورت مفصل درباره صندوق های سرمایه گذاری و انواع آن با شما صحبت کنیم.
صندوق های سرمایه گذاری چیست؟
بسیاری از افراد برای کسب سود ترجیح می دهند تا سرمایه خود را در بانک ها نگه دارند. این افراد معمولا وقت و یا دانش لازم برای سرمایه گذاری در بخش های اقتصادی دیگر را ندارند. این افراد ترجیح می دهند تا به سود مختصری که بانک به آن ها اعطا می کند بسنده کنند اما از این بی خبر هستند که می توانند با سرمایه گذاری همین میزان پول در صندوق های سرمایه گذاری سود بیشتری کسب کنند.
همانطور که گفتیم صندوق های سرمایه گذاری برای کسانی است که دانش و زمان کافی برای سرمایه گذاری شخصی در بورس را ندارند و ترجیح می دهند تا پول خود را به دست موسسات معتبری بسپارند تا آن ها کار مدیریت پول را بر عهده بگیرند.
ثبت نام در صندوق های سرمایه گذاری این فرصت را در اختیارشما قرار می دهد تا بتوانید سود بیشتری به دست آورید و از تخصص و مهارت سهامداران بزرگ ایرانی بهره مند شوید. یک صندوق سرمایه گذاری از مجموعه ای از أوراق مشارکت، سهام و سایر أوراق بهادار تشکیل شده است.
صندوق های سرمایه گذاری برای چه افرادی مناسب است؟
به طور کلی سهام داران بزرگ بر این باور هستند که بازار بورس در بلند مدت پر بازده است و شما با صرف وقت و دانش کافی می توانید به سود چشمگیری دست پیدا کنید. لذا این صندوق های سرمایه گذاری برای افرادی مناسب است که به سرمایه خود در کوتاه مدت نیازی ندارند و قصد دارند تا در بلند مدت کسب سود کنند. این نکته را به یاد داشته باشید که سود صندوق های سرمایه گذاری بی شک از سود سپرده های بانکی بیشتر و شیرین تر است.
مزایای صندوق های سرمایه گذاری
مدیریت حرفه ای دارایی ها:
اولین ویژگی مثبت صندوق های سرمایه گذاری این است که امکان مدیریت حرفه ای پول را فراهم می کند. چرا که صندوق های سرمایه گذاری جایی است که سهامداران بی تجربه و تازه وارد از مهارت و تخصص و سهامداران بزرگ استفاده می کنند.
این افراد با خرید و فروش یکسری سهم بنیادی بدنبال بیشتر کردن سود شما هستند و نظارت حرفه ای بر سرمایه شما دارند. این تحلیلگران وظیفه دارند تا با تحلیل لحظه به لحظه سهام های مختلف در بازار بورس عملکرد ممتازی برای سرمایه گذاران خود فراهم کنند.
کم تر کردن ریسک سرمایه گذاری ها:
متخصصان و تحلیل گرانی که در صندوق های سرمایه گذاری فعالیت می کنند از سوی سازمان بورس موظف می شوند تا سبد متنوعی از سهام و اوراق بهادار را برای سرمایه گذاران ایجاد کنند. قسمتی از این دارایی ها شامل دارایی های با درامد ثابت مثل سپرده های بانکی و اوراق مشارکت هستند که خطر سرمایه گذاری را به میزان زیادی کم می کنند.
به این اقدام صندوق های سرمایه گذاری متنوع سازی دارایی ها گفته می شود. شما به عنوان سرمایه گذارانی تازه وارد می توانید با پرداخت مبلغ مشخصی این سبد ها را بخرید. با این کار دیگر لازم نیست که خودتان به شخصه در بازار بورس فعالیتی داشته باشید.
نظارت و شفافیت اطلاعاتی:
سه نهاد سازمان بورس و اوراق بهادار، متولی و حسابرس بر فعالیت صندوق های سرمایه گذاری نظارت می کنند و شما می توانید با خیالی راحت سرمایه خود را در این صندوق ها بگذارید.
نقد شوندگی بالای صندوق ها:
زمانیکه شما تصمیم به سرمایه گذاری در این صندوق ها را می گیرید خیالتان راحت است که هر زمان بخواهید می توانید پول خود از صندوق های سرمایه گذاری خارج کنید. این کار توسط ضامن نقد شوندگی صندوق اتفاق می افتد؛ بنابراین هر زمان که تصمیم به سرمایه گذاری در این صندوق ها گرفتید از صندوق شاخصی چیست؟ قبل مطمئن شوید که آیا صندوق ضامن نقد شوندگی دارد یا خیر.
صرفه‌جویی نسبت به مقیاس:
با توجه به اینکه صندوق های سرمایه گذاری از جمع کردن سرمایه های کوچک تشکیل می شوند، بنابراین امکان استفاده از مزایای یک مجموعه سرمایه گذاری بزرگ برای دارندگان آن فراهم می شود. شما ممکن است با دو میلیون تومان، توانایی سرمایه گذاری در گزینه‌های متنوعی را نداشته باشید اما با توجه به حجم بالای سرمایه در صندوق های سرمایه گذاری، این فرصت برای شما ایجاد می شود. در ضمن به دلیل حجم بالای سرمایه صندوق ها هزینه هایی مانند تحلیل، بررسی، ارزش‌گذاری، خرید و فروش و سایر هزینه ها در بین سرمایه گذاران سرشکن می شود و برای سرمایه‌گذار صرفه‌جویی زیادی را در پی خواهد داشت.
واحد یا یونیت سرمایهگذاری چیست؟
همانطور که گفته شد هزار نفر از مردم سرمایه های خود را در صندوق های سرمایه گذاری قرار می دهند. همه این سرمایه ها روی هم دارایی های یک صندوق سرمایه گذاری را تشکیل می دهد. صندوق های سرمایه گذاری برای اینکه سهم هر شخص را از این دارایی ها مشخص کنند و همچنین به منظور تسهیل ورود و خروج سرمایه گذاران از صندوق ها بخش هایی با عنوان واحد یا یونیت هایی را تشکیل می دهند.
قیمت هر کدام از این واحد ها چیزی در حدود صد هزار تومان است که هر فرد به هنگام ورود به یک صندوق سرمایه گذاری می تواند یک تا چند واحد را خریداری کند و به هنگام خروج نیز به هر میزان واحد که خواست بفروشد. لذا شما با ۱۰۰ هزار تومان نیز می توانید وارد این صندوق های سرمایه گذاری شوید.
همچنین زمانی که نیاز به پول نقد داشتید لازم نیست که کل سرمایه خود را از صندوق خارج کنید بلکه می توانید به میزان نیاز پول برداشت کنید بدون اینکه به میزان سود دهی شما خللی وارد شود.
ارزش خالص دارایی های صندوق (NAV)
با کم کردن بدهی های صندوق از ارزش روز کل پرتفو سبد دارایی ها می توانید ارزش خالص دارایی ها را بدست آورید.
- بدهی های صندوق – ارزش روز کل پرتفوی = ارزش خالص دارایی ها
بر این اساس شما می توانید با تقسیم ارزش خالص دارایی ها بر تعداد واحد های صندوق، ارزش خالص دارایی ها را به ازای هر سهم حساب کنید.
قیمت صدور (فروش) واحد های سرمایهگذاری
قیمت صدور یا فروش واحد های سرمایه گذاری که بر مبنای خالص ارزش دارایی صدور (NAV صدور) تعیین می شود، همیشه از خالص ارزش روز دارایی های صندوق به ازای هر واحد سرمایه گذاری کمی بیشتر است؛ چون وجه نقد حاصل از فرایند صدور واحد سرمایه گذاری باید توسط مدیر صندوق به خرید اوراق بهادار جدید تخصیص یابد که به طور طبیعی مستلزم پرداخت کارمزد خرید است.
برای جلوگیری از تحمیل هزینه معاملات و سایر هزینه های احتمالی ورود سرمایه گذار جدید به سرمایه گذاران قبلی در واقع به میزان خالص آورده سرمایه گذار جدید، واحد های سرمایه گذاری در اختیار شخص قرار می گیرد.
قیمت ابطال (بازخرید) واحدهای سرمایهگذاری
قیمت بازخرید یا ابطال واحد های سرمایه گذاری بر پایه خالص ارزش دارایی ابطال (NAV ابطال) و با فرض کسر هزینه های مربوط به معاملات از بهای فروش دارایی های سبد تعیین می شود و مبنای خالص پرداخت به سرمایه گذار قرار می گیرد. در حقیقت، در صورت تمایل سرمایه‌گذار به خروج از صندوق، این اطمینان برای او وجود دارد که پول خود را با کسر هزینه های متعارف معاملات دریافت میکند.
انواع صندوق های سرمایه گذاری
۱- صندوق سرمایهگذاری با درآمد ثابت
۲- صندوق سرمایهگذاری در سهام
۳- صندوق سرمایهگذاری مختلط
۴- صندوق سرمایهگذاری شاخصی
۵- صندوق قابل معامله (ETF)
۶- صندوقهای نیکوکاری
۷- صندوقهای تأمین مالی
۸- صندوقهای اختصاصی بازارگردان
صندوق های سرمایهگذاری با درآمد ثابت
صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت برای افرادی مناسب است که به دنبال معاملات پر ریسک و خطر نیستند و به سودی منطقی راضی هستند. به همین دلیل مدیران این صندوق ها بیشتر به دنبال خرید اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت، اوراق اجاره و اوراق خزانه هستند تا بتوانند سود قابل توجهی به مشتریان خود ارائه کنند.
صندوق های سرمایهگذاری در سهام
صندوق های سهامی به صندوق هایی گفته می‌شوند که بر اساس شرایط مندرج در اساس نامه و امید نامه خود حداقل ۷۰ درصد ترکیب دارایی های خود را در سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس یا بازار اول فرا بورس سرمایهگذاری می‌کنند.
این صندوق ها در ایران با توجه به تعداد واحد هایی که مجاز به انتشار هستند، به دو دسته بزرگ و کوچک گروه بندی می‌شوند. در صندوق های کوچک تعداد واحد های سرمایهگذاری قابل‌انتشار حداقل پنج هزار و حداکثر ۵۰ هزار واحد سرمایهگذاری و در نوع بزرگ، این ارقام بین ۵۰ هزار و ۵۰۰ هزار واحد سرمایهگذاری بوده و ارزش اسمی هر واحد سرمایهگذاری در ابتدای آغاز به کار صندوق معادل یک میلیون ریال است.
صندوق های سرمایهگذاری مختلط
همانطور که گفته شد صندوق های سرمایه گذاری بر اساس نوع دارایی های خود به گروه های مختلف تقسیم می شوند. برای مثال بعضی از این صندوق ها به خرید اوراق مشارکت می پردازند که صندوق های سرمایه گذاری با درامد ثابت هستند. بعضی دیگر بر روی سهام های مختلف سرمایه گذاری می کنند که به صندوق های سرمایه گذاری سهامی معروفند و بعضی دیگر ترکیبی از دو نوع گفته شده هستند.
نسبت دارایی سهام و اوراق با درآمد ثابت صندوق های مختلط ممکن است در طول زمان تغییر کند، اما به طور عمده این نسبت حداقل ۴۰ درصد صندوق شاخصی چیست؟ و حداکثر ۶۰ درصد سهام است و ما بقی شامل اوراق با درآمد ثابت است.
در اصل صندوق های مختلط این امکان را برای سرمایه‌گذاران به وجود می‌آورند تا با سرمایهگذاری در آن ها بتوانند از مزایای تنوع بخشی نیز بهره‌مند شوند.
ریسک این صندوق ها نیز در مقایسه با صندوق های سهامی پایین تر است. همچنین این صندوق ها مزایای اوراق سهام و درآمد ثابت را همزمان دارند؛ به این معنی که پتانسیل کسب بازده بالاتر به‌وسیله سهام و نوسانات قیمتی کمتر به‌وسیله اوراق با درآمد ثابت را فراهم می‌کنند.
صندوق قابل معامله (ETF)
صندوق ETF یا Exchange Tradable Found یک صندوق از دارایی های متنوع است که درست مثل سهام معمولی در بورس معامله می شود؛ یعنی شما در هر زمان که دوست داشته باشید می‌توانید یک یا چند واحد از یک صندوق ETF را بخرید، یا چند واحد از آن را بفروشید.
با سرمایه گذاری در این صندوق ها شما از دانش و تجربه یک گروه حرفه ای استفاده می کنید که تلاش می کنند تا با چیدن سهام و أوراق بهادار در سبد شما سود قابل توجهی را برای شما به همراه آورند. قدمت این صندوق های سرمایه گذاری بیش از ۲۰ سال است و در میان سرمایه گذاران نیز از محبوبیت زیادی برخوردار است.
صندوق های نیکوکاری
در این صندوق های سرمایه گذاری هدف پخش سود در بین نیازمندان جامعه است. تلاش می شود تا در کنار حفظ اصل سرمایه سپرده گذاران، این پول در جهت سرمایه گذاری های مولد صرف شود و به پیشرفت بازار سرمایه و کسب و کار کمک کند و سود آن به صورت خاص صرف نیازمندان واقعی جامعه شود.
صندوق های تامین مالی
همانطور که در بالا نیز اشاره کردیم هدف از ورود به صندوق های سرمایه گذاری مدیریت درست سرمایه، کاهش ریسک سرمایه گذاری، قدرت نقد شوندگی و استفاده از مزایای اقتصادی ناشی از صرفه جویی نسبت به مقیاس بود.
در راستای توسعه ابزارها و نهاد های مالی جدید، صندوق های سرمایهگذاری در انواع مختلف در بازار سرمایه تعریف شده که چند نوع آن، به‌منظور تأمین مالی ایجاد شده اند. «صندوق های پروژه»، «صندوق های زمین و ساختمان» و «صندوق های جسورانه» از این نوع هستند.
صندوق سرمایهگذاری اختصاصی بازارگردان
این نوع از صندوق های سرمایه گذاری در کشور های دیگر از محبوبیت و موفقیت زیادی برخوردار است. هدف صندوق های سرمایهگذاری اختصاصی بازارگردانی جمعآوری سرمایه از سرمایه‌گذاران و خرید و فروش اوراق بهادار در چارچوب تعهدات بازارگردانی آن اوراق مطابق امید نامه و کسب منافع از این محل است.
صندوق های سرمایه گذاری اختصاصی بازارگردان به سرمایه گذاران کمک می کند تا سرمایه خود را از نوسانات شدیدی که در بازار سرمایه ایجاد می شود دور نگه دارند. مدیران این صندوق ها خواهان این هستند تا در شرایط منفی بازار، صف های خرید و فروش کاذب را از بین برده و بازار را متعادل کنند و قیمت سهام را به ارزش ذاتی و واقعی آن هدایت کنند که این ارزش ذاتی بر مبنای تنظیم عایدات آتی سهام شرکت به دست می آید؛ بنابراین صندوق بازارگردانی از صف های خرید و فروش بی مورد و معامله نشدن سهم در این مواقع جلوگیری و به روان شدن معاملات، افزایش نقد شوندگی و جلوگیری از دست‌کاری قیمت سهام به دست گروهی از سودجویان بازار جلوگیری میکند.
دیدگاه شما