تفاوت های بورس و فرابورس

علامه جعفری: خدایا تو را سوگند به عظمتت در این دار دنیا که جایگاه بده و بستان و معامله است موفق بفرما که ما مغبون نشویم آنچه که می گیریم بیارزد در مقابل آن سرمایه الهی حیات که از دست می دهیم
پس به هر میلی که دل خواهی سپرد از تو چیزی در نهان خواهند برد

فرا بورس چیست؟

فرا بورس اصطلاحی که در بازار های جهانی OTC گفته می شود که اختصار کلمه over the counter می باشد. فرا بورس در واقع به معاملاتی گفته می شود که در بازارهای مالی خارج از بورس اوراق بهادر انجام می شود.

شرکت ها و موسساتی که بنا به هر دلیلی شرایط عرضه سهام در بورس را ندارند با ورود به فرابورس اقدام به داد و ستد می کنند.

فرابورس به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه ابزارهای تامین مالی متنوعی را برای بنگاه های اقتصادی فراهم آورده و بر اساس شرایط گزینه های مناسبی را به منظور بهره مندی حداکثری از مزایای بازار سرمایه پیشنهاد می کند.

هدف فرابورس

از مهم ترین اهداف راه اندازی فرا بورس سازمان‌دهی شرکت‌هایی که تمایل دارند در بازار سرمایه فعالیت کنند ولی شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند و نظارت در فرابورس کمتر از بورس است.

گزارش ‌گیری در سال مالی شرکت‌ های بورس نیاز به انتشار تعداد بیشتری گزارش هستند و به همین دلیل شفافیت بیشتری دارند. این موضوع خود باعث می شود که ریسک سرمایه ‌گذاری در فرابورس بیشتر از بورس باشد.

مزایای سرمایه گذاری در فرا بورس

حضور بازارهای مالی بسیار متنوع در فرا بورس یکی از جاذبه های سرمایه گذاری در فرا بورس می باشد. سهامداران می‌توانند در شرکت‌های مختلف سرمایه‌ گذاری کرده که این امر منجر می شود که ریسک سرمایه ‌گذاری کاهش یابد.

شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس از پرداخت ۱۰ درصد مالیات معاف هستند. نکته قابل توجهی هم برای شرکت ها بوده و هم سهامداران چرا که این معافیت در معامله ای که اتفاق می افتد تاثیر مستقیمی دارد. موضوع دیگری که ازمزایای سرمایه گذاری در فرابورس مباشد این است که صاحبان سهام در شرکت‌های فرابورس نسبت به سهامی که در اختیار دارند در مجمع عمومی حق رأی خواهند داشت.

در یک درجه بندی می توان عنوان کرد که سود سهام، افزایش قیمت سهام، تنوع سرمایه‌گذاری، اطمینان از محل سرمایه ‌گذاری، معافیت مالیاتی، حق خرید سهام جدید و نوسان‌های روزانه قیمت سهام از مزایای سرمایه گذاری در فرابورس است.

فرا بورس در ایران

فرا بورس در ایران شرایط متفاوتی نسبت به بازارهای مشابه در دنیا دارد، در واقع فرابورس در ایران در حد و تفاوت های بورس و فرابورس اندازه بورس ظاهرشده است. شرکت های بسیاری در این بازار حضوری پر رنگ دارند و بر اساس قوانین بازار فرا بورس به انجام معاملات می پردازند.

تعداد بسیار قابل ‌توجهی اوراق بدهی در فرابورس ایران معامله می‌شوند و این شرکت را به یک بورس کامل تبدیل کرده است. بر اساس قانون بازار بورس اوراق بهادار مبنی بر اداره بازارهای خارج از بورس توسط نهادی متمرکز، شرکت فرا بورس ایران در سال ۱۳۸۷ تأسیس شد.

شرکت فرابورس ایران نیز همچون سایر بورس‌های فعال کشور با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار قرار دارد. فرابورس ایران توانمندی های زیادی دارد که می‌تواند نیاز مالی بنگاه‌های اقتصادی را برآورده نماید.

از مهم ترین کارهایی که در فرا بورس ایران اتفاق می افتد پذیرش سهام شرکت‌های سهامی عام در فرابورس است. ضوابط حاکم بر پذیرش شرکت‌ها در فرا بورس ایران به‌گونه‌ای است که طیف وسیعی از شرکت‌ها قادر به احراز شرایط و پذیرش در آن هستند.

ضوابط ساده‌تر و تنوع در شرایط پذیرش شرکت‌ها در فرابورس ایران امکانی را فراهم کرده تا بنگاه‌های اقتصادی بتوانند با کسب حداقل شرایط به سرعت به این بازار مالی وارد شده و از تمامی مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار مبادلات اوراق بهادار بهره‌مند شوند.

معرفی انواع بازارهای فرا بورس

بازار اول

سهام شرکت‌ها و واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری پذیرش می‌شوند و مورد معامله قرار می‌گیرند. نوسان قیمت در این بازار ۵ درصد بدون حجم مبنا است. آخرین سرمایه ثبت شده شرکت‌های پذیرفته شده در این بازار، حداقل ۱۰ میلیارد ریال بوده و یک سال از زمان بهره‌برداری آن‌ها گذشته و زیان انباشته ندارند.

شامل سهام شرکت‌های سهامی عام است. سهام شرکت‌های زیان‌ده، تازه‌تأسیس و آن‌هایی که با افزایش سرمایه قصد تبدیل از سهامی خاص به سهامی عام دارند در بازار دوم پذیرفته می‌شود. آخرین سرمایه ثبت شده شرکت‌های بازار دوم، حداقل یک میلیارد ریال است.

بازار پایه یکی از بازارهای فرابورس است که جهت عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ایجاد شده است. شرکت‌های این بازار فرایند پذیرش را طی نمی‌کنند و به سه دسته تقسیم می‌شوند:

• شرکت‌هایی که در بازار بورس ثبت شده‌اند، اما شرایط پذیرش ندارند.
• شرکت‌هایی که درخواست پذیرش ندارند و به دلیل الزام قانونی باید در بازار پایه درج شوند.
• شرکت‌هایی که به دلیل از دست دادن شرایط بازارهای تفاوت های بورس و فرابورس بورس یا فرابورس، لغو پذیرش می‌شوند. مقررات ارائه اطلاعات در بازار پایه، به مراتب آسان‌تر از بازار اول و دوم است و طبعاً ریسک بیشتری نیز در این بازار وجود دارد.

بازار عرضه، محلی شفاف و امن برای انجام معاملات عمده آن دسته از اوراق بهاداری است، که شرایط یا امکان پذیرش در فرابورس را ندارند.

سوالات متداول

بله شرکت های حاضر در فرابورس نیز افزایش سرمایه دارند.

فرابورس ایران یکی از ارکان بازار سرمایه کشور ایران به‌شمار می‌رود که تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار به فعالیت مشغول است.

شرکت هایی که هنوز شرایط حضور در بورس را ندارند، در فرابورس شرکت می کنند

نحوه انجام معامله در فرابورس تفاوتی با بورس ندارد. با همان روالی که شما در بورس سهام می‌خرید، می‌توانید با همان روال سهام شرکت‌هایی که در فرابورس پذیرفته شده‌اند را نیز خریداری کنید.

تفاوت بازار بورس و فرابورس چیست؟

تفاوت اصلی بین بورس و فرابورس شرایط پذیرش شرکت‌ها در این دو بازار است. که در بورس شرایط سخت‌ گیرانه‌تر از فرابورس است.

چندسالی می شود که برخی از افراد بنابر شرایط اقتصادی, برای حفظ ارزش سرمایه خود دست به فعالیت‌های اقتصادی و شبه اقتصادی می‌زنند که در این بین یکی از بهترین روش‌ها، ورود به بازار سرمایه است. بورس و فرابورس هر دو زیر مجموعه‌ای از بازار سرمایه هستند.

بازار بورس چیست؟

اخبار اقتصادی - بورس، بازاری است که قیمت‌گذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام می‌شود که در ایران به سه بخش اوراق بهادار، بورس کالا و بورس انرژی تقسیم می شوند.

به بورسی که در آن دارایی ‌های مالی یا به عبارتی دارایی‌های کاغذی معامله می‌شود، بورس اوراق بهادار و به بورسی که در آن ثروت‌های واقعی یا محصولات فیزیکی خرید و فروش می‌شود، بورس کالا گفته می شود. بورس انرژی هم به عنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حامل‌‌های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد.

البته مدل دیگری از بورس به اسم بورس ارز رایج است که هنوز در ایران این بورس راه نیافتاده است.

بازار فرابورس چیست؟

فرابورس مثل بورس بازاری است که در آن سهام شرکت‌ها خرید و فروش شده و براساس عرضه و تقاضا قیمت گذاری می‌شود. بازا فرابورس فرآیند پذیرش و خرید و فروش در آن راحت تر است و شرکت‌‌های کوچک هم می‌توانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند.

مهم ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بنگاه های اقتصادی جهت تامین مالی از طریق بازار سرمایه است؛ از این رو شرکت ها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را دارند و می توانند از تمامی مزایای شرکت های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.

فرابورس موجب یکپارچه شدن و هدایت قسمتی از بازار سرمایه که زمینه ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند یا می‌خواهند سریع‌تر به بازار ورود پیدا کنند، شده است. راحت‌تر بودن شرایط پذیرش در این بازار سبب شده دوره زمانی پذیرش شرکت‌ها کاهش یابد.

همچنین سازمان بورس اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بر فعالیت‌های مالی و عملیاتی شرکت‌های بورس، فرابورس و بورس کالا نظارت کامل دارد.

فرابورس برای عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار، هفت بازار با نام‌های بازار یک، بازار دو، بازار سه (عرضه)، بازار ابزار نوین مالی، بازار پایه و تفاوت های بورس و فرابورس بازار شرکت‌های کوچک و متوسط دارد که در ایران بازار یک، دو و پایه رایج هستند.

آیا خرید سهام در بازار بورس و فرابورس تفاوتی دارد؟

خرید و فروش در بورس توسط کارگزاران به عنوان متولی اصلی انجام خرید و فروش, انجام می شود. در فرابورس کارگزاران مسئولیت انجام خرید و فروش‌ها را بر عهده دارند. در این بازار کارگزاران حکم واسطه بین خریدار و فروشنده داشته و کلیه معاملات سهام و اوراق بهادار در فرابورس از طرف آن‌ها انجام می شود.

معاملات سهام در بازار فرابورس هم از شنبه تا چهارشنبه، ساعت ۹ صبح تا ۱۲.۳۰ انجام می‌شود. البته از ساعت ۸.۳۰ تا ۹ صبح، زمان پیش‌گشایش بازار است و امکان سفارش‌گذاری وجود دارد.

تفاوت بازار بورس و بازار فرابورس چیست؟

تفاوت اصلی بین بورس و فرابورس شرایط پذیرش شرکت‌ها در این دو بازار است. که در بورس شرایط سخت‌ گیرانه‌تر از فرابورس است.

تقسیم بندی‌ بازارها در بورس و فرابورس متفاوت است. فرابورس دارای هفت بازار: اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزارهای نوین مالی، پایه، شرکت‌های کوچک و متوسط و ابزار مشتقه است، اما بورس فقط دارای دو بازار اول و دوم است.

تفاوت بازار بورس و فرابورس چیست؟

ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه همواره نشان‌دهنده رشد شرکت و معرفی آنها در سطح کشور می‌باشد. شرکت‌هایی که سهامشان در بازار‌های مالی مورد داد و ستد قرار می‌گیرد از درجه اعتبار بالاتری برخوردار هستند.

به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد ، بر اساس دستورالعمل پذیرش عرضه و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران، فرابورس دارای ۹ بازار اول، دوم، سوم، پایه الف، پایه ب، پایه ج، بازار شرکت های کوچک و متوسط، مشتقه، بازار ابزارهای نوین مالی است.

تقسیم‌بندی این ۹ بازار به این دلیل است که پذیرش شرکت‌های سهامی عام در بازار اول و بازار دوم و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفاً در بازار ابزارهای نوین مالی صورت می‌پذیرد.

بازار سوم جهت عرضه یکجا و پذیره‌نویسی اوراق بهادار و بازار پایه جهت درج و نقل‌وانتقال سهام شرکت‌هایی است که بر اساس الزام بند ب ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه، مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار بوده و امکان پذیرش در یکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند.

به‌عبارتی‌دیگر تشکیل این دو بازار به نحوی عملکرد فعالین را مشخص خواهد کرد؛ به این طریق که اگر شرکتی در بازار اول عملکرد خوبی نداشته باشد به بازار دوم منتقل خواهد شد و در مقابل اگر شرکتی در بازار دوم عملکرد خوبی از خود ارائه دهد به بازار اول منتقل خواهد شد.

نحوه انجام معامله در بازار بورس بدین طریق است که کارگزاران متولی اصلی انجام معاملات در این بازار هستند.

این کارگزاران که دارای مجوز از سازمان بورس اوراق بهادار هستند، نقش نماینده خریدار و یا فروشنده را ایفا می‌کنند.

همه کارگزاران موظف به انجام وظایف خود در چارچوب قوانین و مقررات موجود هستند و سرمایه‌گذار می‌تواند برای معاملات اوراق بهادار کارگزار خود را با توجه به معیارهایی از قبیل انجام به‌موقع سفارش، دادوستد سهام با مناسب‌ترین قیمت و نحوه ارائه خدمات جانبی انتخاب نماید.

در مقابل سرمایه‌گذاران اعم از حقیقی یا حقوقی برای انجام معاملات سهام یا سایر اوراق بهادار پذیرفته‌شده در فرابورس باید از طریق یکی از کارگزاران فرابورس اقدام کنند.

شرکت‌های کارگزاری فرابورس مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار را داشته و عضو کانون کارگزاران هستند؛ لذا سرمایه‌گذاران می‌توانند از بین آن‌ها یکی را تفاوت های بورس و فرابورس -که همگی حکم واحد داشته- و با توجه به معیارهایی چون توانایی انجام به‌موقع سفارشات و به بهترین قیمت در کنار خدمات جنبی چون آموزش و تحلیل، انتخاب و درخواست‌های خود را برای انجام معاملات به آن‌ها ارائه کنند. کارگزاران به‌عنوان حلقه واسط بین خریدار و فروشنده عمل کرده و تمام خریدوفروش‌های سهام و اوراق بهادار در فرابورس از سوی آن‌ها انجام خواهد شد.

لازم به ذکر است که در هر دو بازار کارگزاران بر اساس کدی که به آن‌ها تعلق می‌گیرد، وارد معامله می‌شوند.

همان‌طور که گفته شد شرکت‌هایی که شرایطشان برای پذیرش در بازار بورس اوراق بهادار دشوار است می‌توانند به سهولت در بازار فرابورس وارد شوند. این در حالی است که بر اساس مقررات، کلیه مزایای موجود برای شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در فرابورس نیز تعریف شده‌اند و این دو بازار در عمل فرق چندانی با هم ندارند.

بورس و فرابورس چه تفاوت هایی دارند؟

بورس و فرابورس از زیرمجموعه های بازار سرمایه هستند، اما شرایط پذیرش شرکت ها در بورس نسبت به فرابورس سختگیرانه تر است.

جی پلاس، باتوجه به سوالات متعدد مخاطبان باشگاه خبرنگاران جوان در خصوص تفاوت اصلی بورس و فرابورس، گزارشی درباره این موضوع تهیه شده است.

بورس چیست؟

در بازار بورس، دارایی‌های مختلفی تفاوت های بورس و فرابورس اعم از دارایـی مالی و دارایی واقعی مورد معامله قرار می‌گیرند. به بورسی که در آن دارایی‌های مالی یا اصطلاحاً دارایی‌های کاغذی (اسنادی مانند سهام و اوراق مشارکت) خرید و فروش می‌شود، بورس اوراق بهادار و به بورسی که در آن تفاوت های بورس و فرابورس دارایی‌های واقعی یا کالاهای فیزیکی مورد معامله قرار می‌گیرند، بورس کالا گفته می‌شود.

نوع دیگری از بورس هم به نام بورس ارز وجود دارد که در آنجا، پول رایـج کشورها خرید و فروش می‌شوند (اما هنوز در کشور ما این بورس راه‌اندازی نشده است).

بورس اوراق بهادار، یک بازار متشکل و رسمی سرمایه است که در آن خرید و فروش سهام شرکت‌ها، اوراق قرضه دولتی و یا مؤسسات معتبر خصوصی تحت ضوابط، قوانین و مقررات خاصی انجام می‌شود. خرید و فروش اوراق بهادار در ایران نیز به‌طور رسمی و دائمی در محلی معین به نام بورس اوراق بهادار تهران انجام می‌شود. تعیین قیمت هر سهم در این بازار بر مبنای عرضه و تقاضای آن است، یک سرمایه‌گذار می‌تواند با هر مقدار سرمایه‌ای وارد بورس شود و در سهم شرکت‌های موجود سرمایه‌گذاری کند.

فرابورس چیست؟

بازار فرابورس ایران نیز در آبان سال ۱۳۸۷ فعالیت خود را تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار آغاز کرد . این بازار دارای ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس است، اما شرایط پذیرش و معامله در آن ساده‌تر است تا بتواند اهرمی کمک‌کننده به تامین مالی اقتصاد کشور باشد. از مهم‌ترین وظایف این بازار، ساماندهی و هدایت، بخشی از بازار سرمایه است که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته و یا تمایل به ورود سریع‌تر به بازار را دارند.

بــازار سهام فرابورس ایران شامل بازارهای اول، دوم و پایه است. سهام شرکت‌هایی که شرایط لازم را داشته باشند در بازار اول و دوم مبادله می‌شوند و شرکت‌هایی که این شرایط را نداشته باشند، می‌توانند در بازار پایه معامله شوند.

در بازار اول، شرکت‌های سهامی عام که طبق دستورالعمل پذیرش موفق بــه احراز شرایط لازم شده باشند، مجاز بــه انجام معاملات سهام خود خواهند بـود. در بازار دوم، همانند بازار اول معاملات سهام شرکت‌های سهامی عام انجام می‌شود؛ اما شرایط پذیرش در این بازار، منعطف‌تر از بازار اول است. بازار پایه فرابورس نیز، به‌منظور ایجاد قابلیت نقل و انتقال سهام شرکت‌های سهامی عام که در بورس یا سایر بازارهای فرابورس پذیرش نشده‌اند، ایجاد شده است. در این بازار اکثر شرکت‌های سهامی می‌توانند حضور داشته باشند.

تفاوت بورس و فرابورس

بازار بورس به‌طور کلی به دو بازار اول و دوم تقسیم می‌شود. عملکرد این دو بازار به هم مرتبط است. به این صورت که اگر شرکتی در بازار اول عملکرد قابل قبولی نداشته باشد به بازار دوم منتقل خواهد شد و در مقابل اگر شرکتی در بازار دوم به خوبی عمل کند به بازار اول منتقل خواهد شد. ضمن اینکه اگر شرکتی در بازار دوم چندان رضایت بخش عمل نکند از بازار اخراج می‌شود. بازار فرابورس ایران دارای ۵ بازار، اول، دوم، سوم، ابزار‌های نوین مالی و پایه است. بنابراین اولین تفاوت بورس و فرابورس در تقسیم‌بندی و تعداد این دو بازار است.

فرایند پذیرش در بازار بورس و فرابورس

شرایط پذیرش سهام در بازار بورس کمی تفاوت های بورس و فرابورس دشوار است، بازار فرابورس با شرایط ساده‌تر تشکیل شده تا شرکت‌های کوچک هم بتوانند سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند.

مطالعات مالی Muhasebe - Finansman

مرتضي چشان *
(بخش اول)
ورود شركت‌ها به بازار سرمايه همواره نشان‌دهنده رشد شركت و معرفي آنها در سطح كشور مي‌باشد. شركت‌هايي كه سهامشان در بازار‌هاي مالي مورد داد و ستد قرار مي‌گيرد از درجه اعتبار بالاتري برخوردار هستند.

بنابراين ورود به بازار اوراق بهادار ازجمله اهداف شركت‌ها محسوب مي‌شود. اما اين واقعيت كه دستيابي سريع و آسان به بازار اوراق بهادار براي تعداد عمده‌اي از شركت‌هاي سهامي فعال در كشور ميسر نبوده و اين شركت‌ها از مزاياي بازار سرمايه محروم بوده‌اند قبل از ايجاد فرابورس مشهود بوده است.
بنابراين فرابورس ايران با ساختار و جايگاه قانوني مشابه بورس ولي با شرايط پذيرش و معامله ساده تر ايجاد گرديد تا حوزه شمول بازار سرمايه كشور را گسترش دهد. مهم‌ترين وظيفه فرابورس ايران، ساماندهي و هدايت بخشي از بازار سرمايه مي‌باشد كه شرايط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته يا تمايل به ورود سريع‌تر به بازار را دارند، لذا رويه‌هاي پذيرش شركت‌ها و تنوع شرايط پذيرش به گونه ايست كه شركت‌ها با احراز حداقل شرايط و در سريع ترين زمان ممكن، امكان ورود به بازار را داشته و از كليه مزاياي شركت‌هاي تفاوت های بورس و فرابورس پذيرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده كنند. نام اين بازار در ايران از معادل انگليسي آن over the counter گرفته شده است. به همين دليل به اين بازار اختصارا otc نيز گفته مي‌شود. قابل ذكر است كه سازمان بورس اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بر فعاليت‌هاي مالي و عملياتي شركت‌هاي بورس، فرابورس و بورس كالا نظارت كامل دارد.
تفاوت‌هاي فرابورس با بورس
شركت فرابورس ايران همچون دو بورس فعال كشور – بورس اوراق و بورس كالا- با مجوز شوراي عالي بورس ايجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار قرار دارد، با اين تفاوت كه ورود به بازارهاي فرابورس از شرايط و الزامات كمتري برخوردار بوده و شامل بازارهاي متنوعي مي‌باشد كه اين تفاوت‌ها را به اختصار در زير تشريح مي‌كنيم.
الف) تفاوت در بازار‌ها:
الف-1) براساس دستورالعمل پذيرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ايران، فرابورس داراي پنج بازار (اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزارهاي نوين مالي و پايه) است. پذيرش شركت‌هاي سهامي عام در بازار اول و بازار دوم و پذيرش ساير اوراق بهادار صرفا در بازار ابزارهاي نوين مالي صورت مي‌پذيرد.
بازار سوم جهت عرضه يكجا و پذيره‌نويسي اوراق بهادار و بازار پايه جهت درج و نقل و انتقال سهام شركت‌هايي است كه بر اساس الزام بند ب ماده 99 قانون برنامه پنجم توسعه، مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار بوده و امكان پذيرش در يكي از بازارهاي بورس يا فرابورس را ندارند.
الف-2) شركت بورس تهران داراي 2 بازار به شرح زير مي‌باشد:
1- بازار اول
2- بازار دوم
ب) تفاوت در فرآيند پذيرش:
با توجه به تقسيم‌بندي‌هاي انجام شده فوق، مقايسه‌اي بين شرايط پذيرش سهام در بازارهاي بورس و فرابورس براي آشنايي بيشتر ارائه مي‌كنيم: (جدول بالا) بر اساس بند ب ماده 1 قانون توسعه ابزارها و نهادهاي مالي جديد سهام شناور آزاد بخشي از سهام شركت است كه دارندگان آن همواره آماده عرضه و فروش آن سهام مي‌باشند و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام در مديريت شركت مشاركت نمايند.
مزاياي پذيرش شركت‌ها در فرابورس
بر اساس مقررات، كليه مزاياي موجود براي شركت‌هاي پذيرفته شده در بورس، براي اوراق بهادار و سهام شركت‌هاي پذيرفته شده در فرابورس نيز تعريف شده‌اند. اين موارد از جمله موارد زير مي‌باشند:
• تامين مالي آسان و ارزان
كاركرد اصلي بازارهاي اوراق بهادار، تجهيز، تفاوت های بورس و فرابورس جمع‌آوري و هدايت پس‌اندازهاي كوچك مردم براي اجراي طرح‌هاي بزرگ اقتصادي است تا شركت‌ها با شرايطي آسان‌تر بتواند از مزاياي تامين منابع ارزان قيمت از طريق بازار سرمايه، استفاده كنند. علاوه بر فروش سهام و افزايش سرمايه، راهكارهايي از قبيل انتشاراوراق مشاركت، انتشارگواهي سپرده سرمايه‌گذاري عام و خاص و. براي شركت‌هاي پذيرفته شده در فرابورس پيش‌بيني شده است.
• افزايش نقد شوندگي سهام
تا پيش از فعاليت فرابورس فقط سهام شركت‌هايي كه در بورس اوراق بهادار تهران پذيرفته شده بود، امكان معامله در محيطي تفاوت های بورس و فرابورس شفاف و رقابتي را داشتند و شركت‌هايي كه نمي‌‌توانستند شرايط پذيرش در بورس را احراز كنند از دسترسي به چنين امكاني محروم بودند. اما با ايجاد فرابورس، شركت‌ها با شرايط ساده تر مي‌توانند در اين نهاد پذيرش شوند و از مزيت‌هاي بازار منسجم و شفاف
بهره‌مند شوند.
• بهره‌مندي از معافيت مالياتي شركت‌هاي پذيرفته شده در فرابورس
بر اساس قانون توسعه ابزارها و نهادهاي مالي جديد، شركت‌هاي پذيرش شده در فرابورس ايران مشمول مزاياي مالياتي قابل توجهي خواهند شد.به اين صورت كه بر اساس ماده 143 قانون ماليات‌هاي مستقيم، 5 درصد از ماليات بر درآمد شركت‌هايي كه سهام آنها براي معامله در بازار خارج از بورس داخلي (فرابورس) يا خارجي پذيرفته مي‌شود از سال پذيرش تا سالي كه از فهرست شركت‌هاي پذيرش شده در اين بورسها يا بازارها حذف نشده اند با تاييد سازمان بورس بخشوده مي‌شود. شركت‌هايي كه سهام آنها براي معامله در بازارهاي خارج از بورس داخلي يا خارجي پذيرفته شود در صورتي كه در پايان دوره مالي به تاييد سازمان بورس حداقل 20 درصد سهام شناور آزاد داشته باشند معادل 2 برابر معافيت‌هاي فوق از بخشودگي مالياتي برخوردار مي‌شوند.
در ماده 143 مكرر اضافه شده است از هر نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام شركت‌ها اعم از ايراني و خارجي در بورس‌ها يا بازارهاي خارج از بورس داراي مجوز، ماليات مقطوعي به ميزان نيم درصد ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام وصول خواهد شد و از اين بابت وجه ديگري به عنوان ماليات بر درآمد نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام و ماليات بر ارزش افزوده خريد و فروش مطالبه نخواهد شد.
• نقل و انتقال سهام به‌صورت آسان- سريع و كم‌هزينه
هم اكنون براي نقل و انتقال سهم شركت‌هاي خارج از بورس فرآيند اداري پيچيده‌ و وقت‌گيري وجود دارد و اجراي كليه مراحل مستلزم صرف وقت و تشريفات اداري پيچيده است اما با شروع فعاليت فرابورس و پذيرش شركت‌ها در اين بازار نقل و انتقال آنها به سهولت انجام مي‌گيرد.
• شفافيت و اعتبار قيمت سهام به واسطه مبادله در فرابورس
با توجه به نظارت و شفافيت مكانيسم عرضه و تقاضا، قيمت سهام شركت‌ها در فرابورس مبين شرايط روشني براي وضعيت مالي شركت است و در همه معاملاتي كه شركت يا سهامداران آن انجام مي‌دهند، مي‌تواند مبناي عمل قرار گيرد.همچنين مي‌تواند مبناي وثيقه‌گذاري و اعتباردهي شركت‌ها باشد.
• اطلاع رساني هماهنگ و عادلانه به سرمايه‌گذاران بالفعل و بالقوه
پس از پذيرش سهام شركت‌ها در فرابورس، مكانيسم قانوني و مراجع رسمي براي اعلام اطلاعات شركت ايجاد مي‌شود و از نتايج ارائه اطلاعات، شفافيت بيشتر عملكرد مديران شركت‌ها خواهد بود. همچنين با ارائه گزارش‌هاي مالي دوره‌اي تحت نظر حسابرسان معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار، سهامداران و ساير سرمايه گذاران به اطلاعات حسابرسي شده دسترسي پيدا مي‌كنند.
• بهره‌گيري از امكان وثيقه‌گذاري سهام و اخذ ساده تر تسهيلات بانكي
پس از پذيرش سهام شركت‌ها در فرابورس، امكان وثيقه‌گذاري سهام و اخذ تسهيلات بر روي سهام شركت‌‌هاي پذيرفته شده در اين بازار امكان پذير مي‌باشد. چون با پذيرش سهام شركت درفرابورس، يك مرجع رسمي بر انجام معاملات شركت نظارت دارد و قيمت سهام در تفاوت های بورس و فرابورس شرايط عادلانه عرضه و تقاضا تعيين مي‌شود، لذا سيستم بانكي با شرايط ساده‌تري اقدام به وثيقه گرفتن سهام شركت مي‌كند. زيرا در صورت وثيقه شدن سهام، امكان انجام معامله روي آن وجود ندارد و ارزش‌گذاري سهام وثيقه شده از سوي يك مرجع رسمي به نام فرابورس صورت گرفته است.
• معرفي شركت و محصولات به طيف وسيعي از اقشار جامعه و افزايش اعتبار شركت
با توجه به اينكه فرابورس و بازار سرمايه مخاطبان گسترده‌اي دارد، ورود شركت به بازار سرمايه موجب آشنايي قشر وسيعي از مصرف كنندگان با خريداران كالا و خدمات شركت مي‌شود وبي شك مخاطبان شركت را افزايش خواهد داد.
• صدور اوراق مشاركت و گواهي سپرده در فرابورس پذيره‌نويسي وانتشار اوراق مشاركت و گواهي سپرده سرمايه‌گذاري عام و خاص و همينطور انجام معامله دست دوم اين اوراق انجام مي‌شود.
• پيش‌بيني فرآيند ساده خروج از فرابورس
در صورتي كه به هر دليل سهامداران عمده شركتي تصميم بگيرند، شركت خود را از فرابورس خارج كنند، در دستورالعمل پذيرش ساز و كاري به اين منظور در نظر گرفته شده است كه با گذراندن فرآيند مشخصي امكان خروج ازاين بازار وحتي تبديل شركت به شركت سهامي خاص به سادگي امكان پذير خواهد بود.

علامه جعفری: خدایا تو را سوگند به عظمتت در این دار دنیا که جایگاه بده و بستان و معامله است موفق بفرما که ما مغبون نشویم آنچه که می گیریم بیارزد در مقابل آن سرمایه الهی حیات که از دست می دهیم
پس به هر میلی که دل خواهی سپرد از تو چیزی در نهان خواهند برد

دانش هر فرد نه دارایی اوست نه سرمایه او بلکه بدهی او به جامعه است.

ا ین وبلاگ حاوی اطلاعاتي ارزنده در زمینه های حسابداری - مالی -تجاری -اقتصادی - تجارت الکترونیک و بانکداری ، بورس و . مفاهيم عمومی و علوم بروز شده مالی میباشد. با توجه به احساس نیاز در این وادی نویسنده سعی در احیا و آموزشی کردن را نیز از نظر فرو نگذاشته و آن را با هدف ارتقا’ فرهنگ آموزشی بر پایه اصول استاندارد ها و تخصص خود در زمینه های فاینانس و حسابداری تدوین و تالیف نموده است.

از علاقمندان و خوانندگان محترم این بلاگ به همکاری و همفکری در زمینه های فوق با کمال امتنان دعوت بعمل میآید.

◄ با عرض ادب و احترام نویسنده بلاگ اکبر زواری رضائی "

مختصری از شرح حالم:
متولد 1354 - ساکن و اهل اورمیه - عضو هیئت علمی گروه حسابداری دانشگاه اورمیه - مدرک دکترای حسابداری و مدیریت مالی دانشگاه غازی - فوق لیسانس حسابداری دانشگاه تهران - لیسانس حسابداری مالیاتی دانشکده امور اقتصادی و دارایی.