تیم سرمایه گذاری صندوق پژوهش و فناوری گیلان جهت توانمندسازی استارتاپ ها و کسب و کارهای نوپا، فایل excel مورد نیاز جهت تحلیل مولفه های مالی را آماده نموده است. چنان چه تمایل به دریافت این فایل نمونه دارید، می توانید درخواست خود را با موضوع “دریافت فایل excel تحلیل مولفه های مالی” به آدرس پست الکترونیک صندوق گیلان ([email protected]) ارسال نموده یا در زیر همین پست آدرس پست الکترونیک خود را یادداشت بفرمایید.
معرفی صندوق های سرمایه گذاری
یک نهاد مالی است که با منابع حاصل از انتشار گواهی سرمایهگذاری را در موضوع فعالیت مصوب خود سرمایهگذاری میکند و مالکان آن به نسبت سرمایهگذاری خود، در سود و زیان صندوق شریک هستند. صندوق های سرمایه گذاری فرصت مناسبی هستند برای افرادی که فرصت، تخصص و منابع مالی محدودی دارند و می توانند با استفاده از دانش و تجربه و منابع در دسترس موسسان صندوق از فرصت های موجود در بازار سرمایه استفاده ببرند.
انواع صندوقهای سرمایه گذاری
صندوق های سرمایه گذاری بر اساس نوع ممکن است وجوه جمع آوری شده را در انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت، سهام و حق تقدم سهام، پروژه ساختمانی، طلا، ارز و . که مشخصات آنها در امیدنامه صندوق ذکر شده است سرمایه گذاری می کند. انواع صندوق های سرمایه گذاری به شرح زیر می باشد:
1- صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت
این نوع صندوقها حداقل بین ۷۰% تا ۹۰% از داراییهای خود را در اوراق مشارکت، سپرده بانکی، گواهی سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری میکنند. باقیمانده داراییهای صندوق نیز به اختیار مدیر صندوق (تا سقف ۱۰%) در بورس سرمایه گذاری میشود.
مزایا: بازدهی بالاتر از بانک | ریسکپذیری پایین | حداقل سود تضمین شده | پرداخت منظم سود رد بازه های معین |قابلیت نقد شوندگی
بالا | دارای ضامن(نهاد مالی) نقد شوندگی
2- صندوق سرمایه گذاری سهامی
این نوع از صندوقها حداقل ۷۰% از داراییهای خود را در سهام سرمایه گذاری میکنند. ۳۰% باقیمانده نیز به اختیار مدیر صندوق در سهام، اوراق مشارکت، سپرده بانکی یا سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری میشود.
مزایا : ریسک بیشتر از صندوق های درآمد ثابت | حداقل سود تضمین شده| مناسب افراد پرمشغله | مدیریت حرفه ای صندوق توسط
3- صندوق سرمایه گذاری مختلط
این نوع از صندوقها حداکثر ۶۰% از دارایی خود را در سهام سرمایه گذاری میکنند. حداقل ۴۰% از دارایی صندوق نیز در اوراق با درآمد ثابت مثل اوراق مشارکت و سپردههای بانکی سرمایه گذاری میشود.
مزایا: میزان ریسک مابین صندوق های درآمد ثابت و صندوق های درسهام | ریسک متوسط | دارای ضامن نقد شوندگی | حداقل سود
تضمین شده ندارند
۴- صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF)
فعالیت اصلی این صندوقها، سرمایه گذاری در اوراق بهادار یا داراییهای فیزیکی است که به عنوان دارایی پایه صندوق در نظر گرفته میشود. عملکرد این نوع از صندوقها به عملکرد دارایی پشتوانه آن بستگی دارد. میتوانند از هر کدام از ۳ نوع صندوق سرمایه گذاری قبلی باشند.
مزایا : ریسک های متفاوت براساس معاملات برحسب عرضه و تقاضا | خرید و فروش این صندوق ها در بورس بر میزان نقدشوندگی
آن ها تاثیر خواهد داشت
۵- صندوقهای سرمایه گذاری در طلا
صندوقهای سرمایه گذاری طلا با خرید و فروش سپرده سکه و انواع اوراق بهادار مبتنی بر طلا که معمولا در بورس پذیرفته شدهاند، به کسب بازده میپردازند .
۶- صندوقهای سرمایه گذاری زمین و ساختمان
صندوقهای سرمایه گذاری زمین و ساختمان، صندوقهایی هستند که سرمایههای کوچک اشخاص حقیقی یا حقوقی را به منظور سرمایهگذاری در پروژههای بزرگ ساختمانی جذب میکنند. با این کار امکان استفاده سرمایهگذاران خرد از فرصتهای سرمایهگذاری در پروژههای بزرگ و درآمدزای مسکن فراهم میشود.
۷- صندوقهای سرمایه گذاری پروژه
صندوق سرمایه گذاری پروژه، صندوقهایی هستند که منابع مالی سرمایهگذاران را برای تأمین مالی پروژههای صنعتی، معدنی، نفت و پتروشیمی جذب میکنند. هدف از تشکیل این نوع صندوقها، جمعآوری سرمایه از متقاضیان و اختصاص وجوه جمعآوری شده به ساخت و بهرهبرداری انواع پروژههای دارای توجیه است.
۸- صندوق سرمایه گذاری نیکوکاری
. افرادی که قصد حمایت از اهداف نیکوکارانه را دارند، بهجای پرداخت پولی که پس از یکبار پرداخت و هزینه شدن به پایان میرسد، در این صندوقها سرمایهگذاری میکنند و سود ناشی از این سرمایهگذاری بهصورت همیشگی به آن هدف اعطا میشود. البته فرد میتواند بخشی از سود ناشی از این سرمایهگذاری را برای خود و بخش دیگر برای آن هدف در نظر بگیرد.
۹- صندوق سرمایه گذاری جسورانه
صندوقهایی که بر ایدهها و کسبوکارهای نوآورانه سرمایهگذاری میکنند و ممکن است سودی فراوان عاید افراد کنند.
۱۰- صندوق سرمایه گذاری اختصاصی بازار گردانی
بازارگردانی به معنای خریدوفروش سهمهای شرکت یا صنعتی خاص است که موجب بهبود نقدشوندگی و متعادل نگهداشتن بازار میشود.
۱۱- صندوق سرمایه گذاری شاخصی
صندوقهای سرمایه گذاری شاخصی، صندوقهایی هستند که منابع مالی جمعآوری شده را درست به شکلی سرمایهگذاری میکنند که عملکردی مشابه با عملکرد یکی از شاخصهای بازار سرمایه را به دست بیاورند.
نرخ بازده ROI چیست؟ آموزش و معرفی کامل نرخ بازده برای سرمایه گذاری
نرخ بازده یا Return On Investment چیست؟ به طور خلاصه نرخ بازده (ROI) سود یا زیان خالص یک سرمایه گذاری در یک دوره زمانی مشخص است که به صورت درصدی از هزینه اولیه سرمایه گذاری بیان می شود. هنگام محاسبه این نرخ، درصد تغییر را چه مثبت چه منفی از ابتدای دوره تا پایان تعیین می کنید. این نرخ برای سرمایه گذاری در فارکس مورد مهم و اثر بخشی است چراکه میتوانید برای سرمایه گذاری با خیال راحت اقدام کنید و ببینید آیا صرفه منطقی دارد یا خیر؟
- نرخ بازده (ROI) برای اندازه گیری سود یا زیان یک سرمایه گذاری در طول زمان استفاده می شود.
- معیار RoR را می توان در انواع دارایی ها، از سهام گرفته تا اوراق قرضه، املاک و مستغلات و مسائل کلان مالی کمپانی ها استفاده کرد.
- اثرات تورم در محاسبه این مورد به شکل ساده در نظر گرفته نمی شود، بلکه در محاسبه نرخ بازدهی واقعی تعیین کننده است.
- Return on investment داخلی (IRR) ارزش زمانی پول را در نظر می گیرد.
- این نرخ در کنار دو عنصر شاخص pmi و شاخص cpi در معاملات سهام در کشورهایی مانند آمریکا بسیار حائز اهمیت است.
نرخ بازده ( ROI ) چیست؟
نرخ بازده (ROI) را می توان برای هر وسیله سرمایه گذاری، از املاک و مستغلات گرفته تا اوراق قرضه، سهام، و … اعمال کرد . این نرخ برای هر دارایی کار می کند، مشروط بر اینکه دارایی در یک نقطه از زمان خریداری شود و جریان نقدینگی در نقطه ای در آینده ایجاد کند. بنابر این برای تعیین نرخ بازدهی نیاز است در خط زمان در نقطه ای نقدینگی به دارایی و در نقطه بعدی دارایی به نقدینگی تبدیل شود!
سرمایهگذاریها تا حدی بر اساس نرخهای بازده گذشته ارزیابی میشوند که میتوان آنها را با داراییهای مشابه مقایسه کرد تا مشخص شود کدام سرمایهگذاری پر سود ترین و جذابترین است. بسیاری از سرمایه گذاران دوست دارند قبل از انتخاب سرمایه گذاری، نرخ بازدهی مورد نیاز را ارزیابی کنند.
فرمول محاسبه نرخ بازدهی
فرمول محاسبه نرخ بازده ( ROI ) به صورت زیر است:
این نرخ ساده گاهی اوقات نرخ رشد پایه یا به عبارت دیگر بازگشت سرمایه (ROI) نامیده می شود. اگر تأثیر ارزش زمانی پول و حداقل بازدهی سرمایه گذاری تورم را نیز در نظر بگیرید، نرخ بازدهی واقعی را میتوان به عنوان مقدار خالص جریانهای نقدی تنزیلشده (DCF) دریافتی روی سرمایهگذاری پس از تعدیل تورم نیز تعریف کرد.
نرخ (ROI) بازده در سهام و اوراق قرضه
محاسبات نرخ بازدهی برای سهام و اوراق قرضه کمی متفاوت است. فرض کنید یک سرمایه گذار سهامی را به قیمت 60 دلار برای هر سهم میخرد، سهام را به مدت پنج سال در اختیار دارد و مجموعاً 10 دلار سود سهام کسب میکند. اگر سرمایه گذار سهام را به قیمت 80 دلار بفروشد، سود هر سهم او 80 – 60 دلار = 20 دلار است. علاوه بر این، او 10 دلار درآمد سود سهام برای سود کل 20 دلار + 10 دلار = 30 دلار به دست آورده است. بنابراین، نرخ بازده سهام یک سود 30 دلاری به ازای هر سهم است، تقسیم بر هزینه هر سهم 60 دلار یا 50%.
از سوی دیگر، سرمایهگذاری را در نظر بگیرید که 1000 دلار برای اوراق کوپن 5 درصدی به ارزش اسمی 1000 دلار میپردازد . این سرمایه گذاری 50 دلار سود در سال به دست می آورد. اگر سرمایه گذار اوراق قرضه را به قیمت 1100 دلار به ارزش بالاتر بفروشد و 100 دلار سود کل به دست آورد، نرخ بازده سرمایه گذار سود 100 دلاری از فروش است، به اضافه سود 100 دلاری تقسیم بر هزینه اولیه 1000 دلار یا 20%.
نرخ بازده واقعی در مقابل نرخ بازده اسمی
ROI ساده یک نرخ بازدهی اسمی (برای مطالعه بیشتر کلیک کنید) در نظر گرفته می شود ، زیرا اثر تورم در طول زمان را در نظر نمی گیرد. تورم قدرت خرید پول را کاهش می دهد و بنابراین 335000 دلار در شش سال آینده با 335000 دلار امروز یکسان نیست.
تنزیل یا Discounting یکی از راه های محاسبه ارزش زمانی پول است. هنگامی که اثر تورم در نظر گرفته شد، آن را نرخ ROI واقعی (یا نرخ بازده تعدیل شده بر اساس تورم) می نامیم.
نرخ بازدهی حداقل بازدهی سرمایه گذاری واقعی ( ROI ) در مقابل نرخ رشد سالانه مرکب (CAGR)
یک مفهوم نزدیک به ROI ساده، نرخ رشد مرکب سالانه (CAGR) است. CAGR میانگین نرخ بازده سالانه یک سرمایه گذاری در یک دوره زمانی مشخص در بیش از یک سال است، که به این معنی است که باید محاسبه در دوره های مختلف رشد را نیز در نظر بگیرید. لازم به ذکر است شاخص قیمت pce در نرخ بازده اثر بخش است.
برای محاسبه نرخ رشد سالانه مرکب، ارزش یک سرمایه گذاری در پایان دوره مورد نظر را بر ارزش آن در ابتدای آن دوره تقسیم می کنیم. نتیجه را تقسیم بر تعداد دوره های نگهداری، مانند سالها، کنید. و از نتیجه بعدی یکی کم کنید.
مثالی از محاسبه این نرخ در دارایی ها
نرخ بازدهی را می توان برای هر حداقل بازدهی سرمایه گذاری سرمایه گذاری، با هر نوع دارایی محاسبه کرد. بیایید مثال خرید خانه را به عنوان یک مثال اساسی برای درک نحوه محاسبه ROI در نظر بگیریم. بگویید که خانه ای به قیمت 250000 دلار می خرید (برای سادگی فرض کنید 100٪ پول نقد پرداخت می کنید).
شش سال بعد، تصمیم می گیرید خانه را بفروشید – شاید خانواده شما در حال رشد است و شما باید به مکان بزرگتری نقل مکان کنید. شما می توانید خانه را به قیمت 335000 دلار پس از کسر هر گونه هزینه و مالیات مسکن بفروشید. نرخ بازده ساده خرید و فروش خانه به شرح زیر است:
34% = 100 * 250 , 000 / ( 335 , 000 − 250 , 000 )
حالا، اگر در عوض، خانه را کمتر از آنچه برای آن پرداخت کرده اید – مثلاً 187500 دلار – بفروشید، چه؟ از همین معادله می توان برای محاسبه ضرر یا نرخ بازده منفی در معامله استفاده کرد:
25%- = 100 * 250 , 000 / ( 187 , 500 − 250 , 000 )
نرخ بازده داخلی (IRR) و جریان نقدی تنزیل شده (DCF)
گام بعدی در درک ROI در طول زمان، محاسبه ارزش زمانی پول (TVM) است که در CAGR نادیده گرفته می شود. جریانهای نقدی تنزیلشده سود یک سرمایهگذاری را میگیرند و هر یک از جریانهای نقدی را بر اساس نرخ مربوطه تنزیل میکنند . نرخ تنزیل حداقل نرخ بازدهی قابل قبول برای سرمایه گذار یا نرخ تورم فرضی را نشان می دهد. علاوه بر سرمایه گذاران، کسب و کارها از جریان های نقدی تنزیل شده برای ارزیابی سودآوری سرمایه گذاری های خود استفاده می کنند.
به عنوان مثال فرض کنید یک شرکت در نظر دارد یک قطعه جدید از تجهیزات را به قیمت 10000 دلار خریداری کند و شرکت از نرخ تخفیف 5٪ استفاده می کند. پس از خروج 10000 دلار وجه نقد، این تجهیزات در عملیات کسب و کار استفاده می شود و جریان نقدی ورودی را 2000 دلار در سال به مدت پنج سال افزایش می دهد. این کسب و کار عوامل جدول ارزش فعلی را برای خروجی 10000 دلاری و ورودی 2000 دلاری هر سال به مدت پنج سال اعمال می کند.
ورودی 2000 دلاری در سال پنجم با استفاده از نرخ تنزیل 5 درصد برای پنج سال تخفیف داده می شود. اگر مجموع تمام ورودی ها و خروجی های نقدی تعدیل شده بیشتر از صفر باشد، سرمایه گذاری سودآور است. جریان خالص نقدی مثبت نیز به این معنی است که نرخ بازدهی بالاتر از نرخ تنزیل 5 درصدی است.
نرخ بازدهی سرمایه گذاری با استفاده از جریان های نقدی تنزیل شده به عنوان نرخ داخلی بازدهی (IRR) نیز شناخته می شود. نرخ بازدهی داخلی نرخ تنزیلی است که ارزش فعلی خالص (درباره NPV بیشتر بدانید) تمام جریان های نقدی یک پروژه یا سرمایه گذاری خاص را برابر با صفر می کند. محاسبات IRR بر همان فرمولی است که NPV انجام می دهد و از ارزش زمانی پول (با استفاده از نرخ بهره) استفاده می کند.
مولفههای مالی و اقتصادی تاثیرگذار در جذب سرمایه
همه افراد هر روز در معرض نوعی ریسک قرار میگیرند، خواه رانندگی و پیادهروی در خیابان ، خواه سرمایهگذاری یا مواردی دیگر. شخصیت، سبک زندگی و سن سرمایهگذار از مهمترین عواملی است که برای مدیریت سرمایهگذاری فردی و اهداف ریسک در نظر گرفته میشود. هر سرمایهگذار مشخصا دارای پروفایل ریسکپذیری متفاوتی است که بر اساس قدرت مقاومت او در برابر تغییر شرایط مشخص میشود. وقتی صحبت سرمایهگذاری به میان میآید باید در نظر داشت که رابطهی تنگاتنگی میان ریسک، خطر و پاداش وجود دارد. به قول معروف «نابرده رنج، گنج میسر نمیشود». به طور کلی، با افزایش ریسکهای سرمایهگذاری، سرمایه گذاران برای جبران پذیرفتن این ریسکها، انتظار بازده یا پاداش بیشتری را دارند. در ادامه پس از بررسی انواع ریسک های سرمایه گذاری، به بررسی مولفه های مالی و اقتصادی تاثیرگذار در جذب سرمایه می پردازیم.
در مقالات پیشین در ارتباط با “مسیر تبدیل استارتاپ از ایده تا عرضهی اولیه سهام” صحبت نمودیم حداقل بازدهی سرمایه گذاری و به بررسی مراحل سرمایه گذاری استارتاپ ها پرداختیم. در این مقاله با تمرکز بر شاخص های مالی و اقتصادی به نحوه جذب سرمایه گداران و نحوه تصمیم گیری آنها می پردازیم.
در شکل زیر شماتیکی از این رابطه بیان شده است. برای این که بتوانید درک کنید که چه عوامل و فاکتورهایی در یک کسب و کار برای سرمایهگذاران جذاب است، ابتدا باید با ریسکهای سرمایهگذاری آشنا شوید و بدانید که سرمایهگذاران چگونه و از طریق چه راههایی، کسب و کارها را میسنجند.
رابطهی ریسک یا خطر با بازگشت سرمایه یا پاداش (برگرفته از Investopedia)
ریسک در سرمایه گذاری
به طور کلی در اصطلاح مالی، ریسک اختلاف درآمد یا آوردهی واقعی یک کسب و کار نسبت به درآمد یا سود مورد انتظار آن کسب و کار، در گذر زمان رشد استارتاپ است. ریسک یا خطر در واقع احتمال از دست دادن بخش یا تمام سرمایهی اولیهای است که وارد کسب و کار کردهاید.
به صورت کمی، ریسک معمولاً با در نظر گرفتن رفتارها و نتایج تاریخی کسب و کار ارزیابی می شود. در امور مالی، «انحراف معیار» یک معیار متداول مرتبط با ریسک است. انحراف معیار به اندازهگیری نوسانات ارزش داراییها در مقابل میانگین ارزش داراییهای پیشین کسب و کار در یک بازه زمانی مشخص است.
بر اساس طبقه بندی سایت Investopedia و wallstreetmojo ریسکهای مالی به دو بخش کلی سیستماتیک و غیر سیستماتیک بخشبندی شده که دارای زیر بخشهای دیگری از قبیل شکل زیر هستند.
شماتیکی از ریسکهای مالی یک کسب و کار
در ادامه به شکل خلاصه به تعریف انواع ریسکها پرداخته میشود:
- ریسک بازار: به ریسکی گفته میشود که ممکن است یک سرمایهگذاری به دلیل تغییرات و تحولات اقتصادی در برابرش قرار گرفته و ممکن است ارزش و سرمایهی خود را از دست دهد. اصلیترین بخشهای ریسک بازار به قسم زیر است:
- ریسک سهامی
- ریسک نرخ بهره/ سود
- ریسک ارز
شماتیکی از تاثیر ریسک افقی بر سرمایه
- ریسک طول عمر: هر وقت هر سرمایهگذاری بیش از زمان پیشبینی شدهی سرمایهگذاران به طول میانجامد، دچار این قبیل ریسکها میشود که عموما وارد سرزمینی ناشناخته شده که عموما نمیتوان درکی از خطرات پیش رو داشت.
- ریسک سرمایهگذاری خارجی: به ریسکی گفته میشود که به دلیل سرمایهگذاری در کشورهای خارج از کشور به وقوع می پیوندد، در واقع سرمایهگذاران با عواملی چون پایین آمدن شاخص اقتصادی GDP آن کشور، بالا رفتن تورم، ناآرامیهای مدنی و … مواجه میشوند.
حال که با خطرات و ریسکهای یک سرمایهگذاری آشنا شدید، جدا از اینکه خودتان میتوانید از روشهای مدیریت و شناخت ریسک برای پایین آوردن و مطمئن کردن کسب و کار خود اقدام کنید، دید بهتری از روش تصمیمگیری سرمایهگذارها بر یک کسب و کار دارید. در ادامه به شاخصهای پر اهمیت یک کسب و کار برای سرمایهگذاران پرداخته میشود، تا بتوان دید بهتری برای سنجش یک کسب و کار پیدا کرد و با ریسکهای آن آشنا شد.
شاخصههای مالی سنجش کسب و کارها
عموما سرمایهگذاران برای شناسایی ریسک کسب و کار از روشهای مختلف ارزیابی شرکتها مانند روش نسبتها یا نرخ بازگشت سرمایه و … استفاده میکنند. عموما قبل از پذیرش سرمایهگذار خارجی، هر بنیانگذاری خود به نوعی در حال سرمایهگذاری بر روی کسب و کارش است، پس بهتر است که با برخی از این شاخصهای مالی آشنا شوید تا بتوانید پیشبینی درستی به سرمایهگذار از کسب و کارتان ارائه دهید.
از برخی شاخصهای اقتصادی مانند IRR و NPV می توان برای تعیین میزان مطلوبیت یک پروژه و ارزش افزوده ایجاد شده توسط آن شرکت استفاده کرد. در حالی که یکی از این شاخصها به صورت درصدی استفاده میشود، دیگری به صورت رقم واحد پولی (دلار، ریال و …) بیان میشود.
ارزش فعلی (PV) و ارزش فعلی خالص (NPV)
ارزش فعلی (PV) آن ارزشی است که است که خالص جریانات نقدی ورودی در حال حاضر برای شرکت دارند. خالص ارزش فعلی (NPV) همان ارزش فعلی است که میزان کل سرمایهگذاری انجام شده در پروژه از آن کم میشود. به بیانی حداقل بازدهی سرمایه گذاری دیگر در فرمولهای زیر آورده شده است:
شاخص سود آوری (PI)
شاخص دیگری که از PV و NPV میتوان استخراج کرد، شاخص سود آوری (PI) میباشد که به شکل درصد بیان شده و به قرار فرمول زیر است:
به طور مثال اگر در ابتدا یک سرمایهگذاری ۱۰۰ واحدی روی طرح انجام شده باشد و سپس در سال اول ۵۰ واحد درآمد و در سال دوم ۵۰ واحد هزینه و ۱۵۰ واحد درآمد در شرکت وجود داشته باشد (آورده شده در شکل ۱-۴)، با در نظر گرفتن نرخ بهره/ تنزیل ۱۰% شاخصها به صورت زیر محاسبه میشود.
جریانات درآمد – هزینهی شرکت (برگرفته از آموزههای مهندس پورمددکار)
درواقع ارزش خالص فعلی گویای آن است که اگر روی این طرح ۱۰۰ واحد پولی سرمایه گذاری شود با توجه به نرخ بهره / تنزیل ۱۰% (عموما در حالت واقعی نرخ سود بانکی برابر با نرخ تنزیل در نظر گرفته میشود) نه تنها بعد از دو سال ۱۰۰ واحد پولی به سرمایهگذار بازگشت داده میشود بلکه ۲۰ واحد پولی اضافی هم به آن داده میشود، به معنای دیگر نه تنها اصل ارزش سرمایه نگه داشته میشود، بلکه ۲۰ واحد پولی سود نیز به آن پول اضافه خواهد شد. اگر نرخ تنزیل بالاتر گرفته میشد امکان منفی شدن این شاخص هم وجود دارد.
بعد از مشخص شدن سوددهی طرح باید میزان سوددهی به صورت نسبی و بدون واحد مشخص شود تا دید آیا آن طرح با توجه به سودده بودن برای سرمایهگذاری مناسب است یا خیر، برای رسیدن به این مهم از شاخصهایی به نام نرخ بازده داخلی یا نرخ بازگشت سرمایه استفاده میکنند.
نرخ بازده داخلی (IRR) و نرخ بازگشت سرمایه (ROR/ROI)
نرخ بازده داخلی (IRR = Internal Rate of Return) نرخی است که سود و زیان یک پروژه را مشخص میکند. تحلیلگران اقتصادی معمولا از این فاکتور در کنار ارزش خالص فعلی (NPV) استفاده میکنند. این مسئله به این دلیل است که هردو روش، مشابهاند ولی متغیرهای متفاوتی دارند.
با کمک ارزش خالص فعلی، میتوانید به یک نرخ تنزیل مشخص برای شرکت خود دست پیدا کنید و سپس ارزش فعلی سرمایهگذاری را محاسبه کنید. اما در نرخ بازده داخلی، باید بازگشت واقعی جریانهای نقدی پروژه را محاسبه و سپس این نرخ بازگشت را با نرخ مانع شرکت (Hurdle Rate) مقایسه کنید. اگر نرخ بازده داخلی بیشتر باشد، سرمایهگذاری شما، یک سرمایهگذاری ارزشمند خواهد بود. ضرورتا IRR نرخی است که در آن NPV مربوط به یک سرمایهگذاری، برابر صفر است. فرمول IRR به قرار فرمول زیر است:
که در رابطه بالا:
- Ct = سود خالص برای دوره زمانی مورد نظر
- t = تعداد دوره زمانی
- r = نرخ بهره در دوره زمانی مورد نظر
- I = میزان سرمایهگذاری
در مثال ذکر شده در بخش قبلی میزان IRR به قرار زیر است:
هر سرمایهگذاری با توجه به زمینهی طرح و ریسکهای مورد انتظار، شاخصی به نام حداقل نرخ جذب کننده (MARR = Minimum Acceptable Rate of Return) برای خود تعریف میکند که اگر شاخص IRR بیشتر از آن باشد حتما بر روی طرح سرمایهگذاری میکند و اگر کمتر باشد ریسک سرمایهگذاری را نمیپذیرد.
نرخ بازده (RoR = Rate of Return/ Return on Investment) را می توان برای هر سرمایهگذاری، از وسیله نقلیه و املاک و مستغلات گرفته تا اوراق قرضه، سهام و هنرهای زیبا اعمال کرد. RoR با هر دارایی کار می کند به شرط آنکه دارایی در یک زمان خریداری شود و در دوره ای در آینده جریان نقدی ایجاد کند. سرمایه گذاریها، تا حدی بر اساس نرخ بازده گذشته ارزیابی میشوند، که میتواند در مقایسه با داراییهای همان نوع برای تعیین جذاب ترین سرمایه گذاریها ارزیابی شود. بسیاری از سرمایه گذاران دوست دارند قبل از انتخاب سرمایه گذاری ، نرخ بازده مورد نیاز را انتخاب کنند. این نرخ از فرمول زیر به دست میآید:
نقطهی سر به سر (Break Even Point)
در مقالات پیشین در ارتباط با دره مرگ و روش های تامین مالی آن صحبت نمودیم. چنان چه علاقه مند به این مقاله هستید میتوانید از طریق کلیک بر روی عبارت “راهکارهای تامین مالی در درهی مرگ استارتاپها” اقدام نمایید.
تجزیه و تحلیل نقطهی سر به سر در اقتصاد، کسب و کار و حسابداری هزینه به نقطهای اشاره دارد که در آن هزینه کل با درآمد کل برابر میشود. برای تعیین تعداد واحدها یا ارزش و میزان درآمد مورد نیاز برای تأمین کل هزینه ها (هزینه های ثابت و متغیر) از تحلیل نقطه سر به سر استفاده می شود.
به طور خلاصه:
- در نقطه سر به سر، شرکت هیچ ضرر و زیانی نمی کند.
- نقطه سر به سر در جایی رخ می دهد که میانگین درآمد = میانگین هزینهی کل (AR = ATC)
- نقطه سر به سر در جایی رخ می دهد که درآمد کل = هزینه کل (TC = TR)
طبق تعریف به دیاگرام زیر خواهیم رسید:
دیاگرامی از نقطهی سر به سر تعدادی و ارزشی
تعریف فرمولی نقطهی سر به سر
(هزینه متغیر در واحد محصول – قیمت فروش در واحد محصول) / هزینههای ثابت = نقطه سر به سر تعدادی
- هزینههای ثابت (Fixed Costs) به هزینههایی گفته میشود که با تغییر میزان محصول و تولید تغییری نمیکنند. (عموما در طی سال در نظر گرفته میشود، مانند، حقوق، اجاره، تجهیزات ساختی و …)
- قیمت فروش در واحد محصول (Price) به قیمت هر کدام از محصولات به صورت واحدی گفته میشود.
- هزینه متغیر در واحد محصول (Variable Costs) به هزینههایی گفته میشود که برای تولید یک واحد از محصول به صورت مستقیم نیاز است.
قابل ذکر است که قیمت فروش واحد محصول منهای هزینه متغیر واحد محصول، حاشیه سود هر واحد است. به عنوان مثال، اگر قیمت فروش کتاب 100 هزار تومان و هزینههای متغیر آن 5 هزار تومان برای ساخت کتاب باشد، 95 هزار تومان حاشیه سود در واحد محصول است و به جبران هزینههای ثابت کمک میکند.
اصولا نقطهی سر به سر در اولین مراحل تصمیمگیری برای سرمایهگذاری بر استارتاپها صورت میگیرد، زیرا دلایل زیادی وجود دارد تا به آن نقطه نرسید یا به عنوان استراتژی خود مشخص کنید که چه قدر از آن ارزش را میخواهید صرف چه هزینههایی کنید. به همین دلیل در اولین مرحله این شاخص تحلیل میشود تا در صورت منطقی بودن به مراحل بعدی رجوع شود. به طور مثال در مرحلهی بعدی با رسم جریان درآمد – هزینه در دو حالت عادی و تجمعی، زمان رسیدن به نقطه سر به سر تجمعی و عادی را محاسبه میکنند، تا با تحلیل آن دو نمودار، به میزان ریسکهای احتمالی موجود در روند رشد کسب و کار بپردازند.
تیم سرمایه گذاری صندوق پژوهش و فناوری گیلان جهت توانمندسازی استارتاپ ها و کسب و کارهای نوپا، فایل excel مورد نیاز جهت تحلیل مولفه های مالی را آماده نموده است. چنان چه تمایل به دریافت این فایل نمونه دارید، می توانید درخواست خود را با موضوع “دریافت فایل excel تحلیل مولفه های مالی” به آدرس پست الکترونیک صندوق گیلان ([email protected]) ارسال نموده یا در زیر همین پست آدرس پست الکترونیک خود را یادداشت بفرمایید.
نرخ بازده سرمایه گذاری چگونه است و چه کاربردی دارد؟
بازده سرمایه گذاری که به اختصار ROI گفته می شود. در شرایط کنونی که کشور ما دارد برای سرمایه گذران بسیار اهمیت دارد که در بازار پر ریسک که این روز ها در کشور وجود دارد حتما سرمایه آن ها در تجارت به سود آوری برسد. اولویت این سرمایه گذاری ها هم به این شکل است که در عین این که کمترین ریسک را داشته باشد بیشترین نرخ بازده سرمایه گذاری را نیز برای سرمایه گذار به ارمغان آورد.
نرخ بازده سرمایه گذاری چیست؟
اما بیایم نرخ بازده سرمایه گذاری را بیشتر تشریح کنیم تا دقیقا متوجه شویم منظور از این کلمه چیست.
ابتدای همه ی این موارد فرمول نرخ بازده یک فرمول بسیار ساده اما در عین حال بسیار کاربردی می باشد و در حوزه ی صنعت بسیار مورد قبول و استفاده است
نرخ بازده سرمایه گذاری (ROI) = (هزینه انجام شده سرمایه گذاری)- ( کل دست آورد به دست آمده از سرمایه گذاری ) / (هزینه سرمایه گذاری )
فرمول بالا همانطور که گفته شد نشان دهنده نرخ بازده سرمایه گذاری است . اگر بخواهیم در ابتدایی ترین شکل ممکن این مفهوم رو توضیح دهیم میتوانیم بگوییم یه مقیاس و پارامتری است که ما با به دست آوردن آن میتوانیم متوجه شویم که آیا سرمایه گذاری که انجام شده یک سرمایه گذاری درست و نتیجه بخش بوده یا خیر , که این موضوع گزارش هایی که در جلسات مهم اقتصادی برگذار میشود در تصمیم گیری های آتی یک شرکت و موسسه دخیل است و میتواند آینده آن شرکت را رقم بزند.
از کاربرد های دیگر میتوان به این اشاره کرد که به فرض یک شخص حقوقی یا حقیقی در چند حوزه یا بخش مختلف سرمایه گذاری کرده است و حالا میخواهد نتیجه این سرمایه گذاری ها را با هم مقایسه کند که کدام یک از این موارد بیشتر برایش سود آوری داشته است و اگر مجدد قصد سرمایه گذاری داشته باشد بیشتر تمرکزش را روی کدام قسمت بگذارد.
این نکته مهم است که بدانیم نرخ بازده سرمایه گذاری لزوما همیشه بر سود تمرکز ندارد و می توان معیار سود را با معیارهای متغیری همچون میزان سهم از بازار و غیره درنظر گرفت.فرمول نرخ بازده در بررسی موفقیت سرمایه گذاری مورد استفاده قرار می گیرد، نه لزوما در میزان سود حاصل از سرمایه گذاری.
چگونه بهتر سرمایه گذاری کنیم؟
حال این سوال مطرح میشود که با این دانش کسب شده چگونه بهتر سرمایه گذاری کنیم و به بهترین شکل به هدف مجموعه خود نزدیک شویم. همواره هر کار و روشی صد در صد بازدهی ندارد و علاوه به مزایایی که این روش ها دارند در کنار خود معایبی نیز دارند که میتوانیم با شناسایی و به حداقل رساندن این معایب بهترین عملکرد ممکن را از خودمان به جای بگذاریم.
اما بیاییم و این مشکلات نرخ بازده سرمایه گذاری را بررسی کنیم تا مفاهیم بهتر برایمان روشن شود
اولین موردی که ممکن است با آن روبرو شویم مشکل زمان در نرخ بازده سرمایه می باشد: یکی از موارد مهمی که باید به آن دقت کنیم زمان شروع یک سرمایه گذاری است و اگر قصد مقایسه آن با سرمایه گذاری دیگری را داشتیم باید این مورد را در نظر بگیریم که مدت زمان این دو سرمایه گذاری چه حداقل بازدهی سرمایه گذاری زمان بوده و یا حتی این اهمیت پیدا می کند که چه زمانی این سرمایه گذاری شروع شده است و با دقت به این موضوع باید این کار را صورت دهیم
مورد بعدی محاسبه نتایج کیفی است : این نوع محاسبات ما برای نرخ بازده سرمایه گذاری فقط و فقط مواردی که قابل اندازه گیری هستند را به ما نشان می دهد , بگذارید با یک مثال این قضیه را روشن کنم فرض کنیم که سرمایه گذاری یک شرکت بر این است که حقوق کارمندان یک بخش را افزایش دهد و طبق آمار ممکن است این را به ما نشان دهد که این مورد باعث شده سود بیشتری نسیب شرکت شود اما این قابل اندازه گیری نیست که تا چد اشتیاق این کارمندان افزایش پیدا کرده و این افزایش روحیه نیز در تولید این سود برای شرکت سهیم بوده است
موارد دیگر نیز از این قبیل وجود دارد و اگر که این موارد رعایت شود میتوانیم به بهترین شکل سرمایه گذاری خود را انجام دهیم.
با حداقل سرمایه از مزایای سرمایه گذاری در بورس بهره مند شوید
“بورس”، “سهام”، “افت سهام”، ” شاخص سهام”، “سرمایه گذاری”، “خرید و فروش”، “چقدر سهم داری” و … از جمله مواردی هست که داثما به گوشتان میخوره و مایلید ببینید اینا چیه و افراد چطوری سود زیاد از بورس کسب می کنند
با ما همراه باشید تا هر سوالی که داخل ذهنتان هست را ما پاسخ دهیم.
اهمیت سرمایه گذاری در بورس چیست؟
جزئیات در بورس فراوان و بسیار پیچیده است، اما اصل ماجرا خیلی ساده است. ماجرا از این قرار است که در بورس شما شریک شرکتها و سهامدارانشان میشوید. شرکتها سهام خود را میفروشند و سهامداران را شریک خود میکنند. شرکت از پول شما برای توسعه و بهبود کارش استفاده میکند و شما را در سود و زیان خود شریک میکند.
به بیان دیگر، ماجرا این است که بورس در هر کشوری بهعنوان بخشی از بازار سرمایه، رکن مهمی در توسعه اقتصادی کشور است. این بازار میتواند پساندازهای جزئی و راکد سرمایهگذاران خرد را جمعآوری کند و در امر تولید و تأمین مالی مؤسسهها، کارخانهها و کسبوکارهای مولد به کار بیاندازد.
خیلی از بنگاههای اقتصادی (کارخانجات، شرکتها و …) برای رشد خود نیاز به منابع مالی دارند. بنگاههای اقتصادی اگر بخواهند از تسهیلات بانکی استفاده کنند علاوه بر اصل پول باید نرخ بهره را به بانک پس بدهند اما اگر شرکتها سهام خود را در بازار سرمایه عرضه کنند، از سرمایههای خرد مردم استفاده خواهند کرد و در ازای فروش سهم، منابع مالی پایداری به دستشان میرسد که لازم نیست آن را پس بدهند و یا سود پولی که دریافت کردهاند را بپردازند، در عوض سهامدار را در سود کار خود شریک میکنند.
پس بدیهی است که گسترش بازار سرمایه در کشور میتواند زمینه رشد و توسعه شرکتها و بنگاههای اقتصادی را فراهم کند. بورس جان تازه به اقتصاد میبخشد، چرا که پساندازهای راکد را در امر تولید و ساخت و ساز به کار میاندازد و شکوفایی اقتصادی را به وجود میآورد.
بطور خلاصه مزایای سرمایه گذاری در بازار بورس عبارتند از:
- امنیت بازار بورس
- امکان سرمایه گذاری در بورس با مبالغ کم و محدود
- شفافیت اطلاعات
- نقدشوندگی بالا
- گزینه های متنوع سرمایه گذاری
- حفظ سرمایه در برابر تورم
- بازار قانونی و شرعی
- بازدهی خوب بورس نسبت به سایر بازارها
- قابلیت خوب برای نوسانگیری
- سرمایهگذاری آسان و بی دغدغه
در ادامه هریک از این موارد را به تفصیل با هم بررسی میکنیم.
امنیت بازار بورس، آیا سرمایه گذاری در بورس امن است؟
تمامی افرادی که در بورس سرمایهگذاری میکنند، از حمایت قانونی برخوردار هستند؛ زیرا بورس بازاری قانونی است. سازمان بورس بر معاملات بورس تهران نظارت میکند و اجازه هر فعالیتی را به افراد حقیقی و حقوقی متخلف نمیدهد. تمامی شرکتها برای اینکه وارد بورس شوند باید شفافیت مالی و اداری داشته باشند، سودده باشند و تمامی اطلاعاتشان را در «سامانه کدال» منتشر کنند. سامانه کدال یا سامانه اطلاع رسانی ناشران کدال جایی است که شرکتهای بورسی تمامی اطلاعات خود را آنجا منتشر میکنند. استفاده از این سامانه برای تمامی افراد رایگان و بدون هیچگونه محدودیتی است.
امکان ورود به بورس با مبالغ کم، سرمایه گذاری حتی با 100 هزار تومان
عموم افراد تصور می کنند که برای ورود به بورس سرمایه بالایی مورد نیاز است در حالی که حداقل مبلغ سرمایه گذاری در بورس تنها حدود 100 هزار تومان می باشد. به عبارت دیگر، شما با هر سرمایهای میتوانید به این بازار وارد شوید. در حالی که اغلب گزینههای دیگر سرمایه گذاری به سرمایه بالاتری نیاز دارند.
بطور مثال شما نمی توانید با سرمایه کم وارد بازار مسکن شوید یا برای سرمایه گذاری در بازار سکه باید حداقل سرمایه ای به اندازه یک سکه داشته باشید. خانمهای خانهدار، دانشجویان، دانشآموزان و اقشار مختلف دیگری وجود دارند که سرمایهشان کمتر از 5 میلیون تومان است و البته افرادی هم هستند که چندین میلیارد تومان سرمایه دارند.
بورس ایران تمامی سرمایهگذاران را از خرد تا کلان، میپذیرد و در ارتباط با حداکثر مبلغ سرمایه گذاری در بورس نیز محدودیت خاصی وجود ندارد. مبالغ بالا و هنگفت نیز در این بازار قابلیت سرمایه گذاری دارند. به عبارت دیگر، سرمایه های کوچک و عظیم هر دو می توانند در این بازار به کار گرفته شوند.
شفافیت اطلاعات در بازار بورس
در بازار بورس می توان تغییرات را به صورت لحظه ای رصد کرد. شرکت هایی که وارد بورس می شوند باید از چند سال قبل سودده باشند، سرمایه آن ها از مقدار معینی کمتر نباشد و تعهد نمایند که طبق استانداردهایی از پیش تعیین شده اطلاعات و صورت های مالی خود را برای استفاده عموم سهامدارن ارائه نمایند همین موضوع باعث ایجاد شفافیت این بازار نسبت به بازارهای دیگر مالی می شود.
نقدشوندگی خوب داراییها در بورس
نقدشوندگی بالا به این معناست که بتوان دارایی خود را به سرعت تبدیل به پول نقد کرد. به طور مثال اگر در بازاری مثل مسکن سرمایه گذاری کرده باشید احتمالا برای تبدیل کردن سریع دارایی خود به مشکل بر خواهید خورد در حالی که در بازار بورس اغلب می توانید خیلی سریع و راحت سرمایه خود را به وجه نقد تبدیل کنید.
اگر جزو آن دسته از افرادی هستید که تجربه سرمایهگذاری را داشتهاند، پس میدانید که نقد کردن سرمایه چه کار پر دردسری است. فروختن زمین و مستغلات و نقد کردن سرمایههای اینچنینی، مستلزم صرف زمان بسیاری است. مشتری پیدا کردن، انجام مراحل معامله و واگذاری، دریافت وجه و… همه و همه زمانبر است. فروش خودرو، طلا و ارز نیز دردسرهای خودشان را دارند.
اما در بورس ایران شما تنها با چند بار کلیک کردن روی ماوس کامپیوترتان یا حتی تلفن هوشمندتان، میتوانید سهامی که دارید را بفروشید و دارایی نقدیتان را از پرتفو یا سبد سرمایهگذاریتان به حساب بانکی خود منتقل کنید. انتقال پول به حساب بانکی نیز تنها 3 روز طول میکشد. به همین راحتی!
وجود گزینههای متنوع برای سرمایه گذاری
در بازار بورس ابزارهای بسیار متنوعی وجود دارد که هر سرمایه گذار می تواند با توجه به توان مالی خود، سطح انتظارات از منافع آتی سرمایه گذاری و همچنین میزان ریسک پذیری خود بهترین گزینه را انتخاب نماید. به عبارت دیگر برای هر فرد حداقل بازدهی سرمایه گذاری ابزار مناسب سرمایه گذاری با سطح ریسک پذیری او وجود دارد.
در امان ماندن سرمایه از تورم
شرایط تورمی همیشه این نگرانی را برای عموم افراد به دنبال دارد که بتوانند دارایی های خود را در برابر ریسک تورم و کاهش ارزش مصون نگاه دارند. بررسی آمار در سال های اخیر نشان می دهد که بازار سرمایه اغلب بازدهی بسیار بالاتری نسبت به تورم داشته است.
با سرمایهگذاری مناسب و آگاهانه در بورس، ارزش دارایی افراد در مقابل تورم حفظ میشود. زیرا فرد به نسبت سهام خود، در دارایی شرکت سهیم است و با رشد ارزش داراییهای شرکت به مرور زمان، ارزش سهام او نیز افزایش مییابد.
بورس میتواند برای شما ثروت عظیمی ایجاد کند. البته باید توجه کنید کسب ثروت از طریق سرمایهگذاری در سهام کار سادهای نیست و نیاز به کسب مهارت و تجربه دارد.
بورس، بازاری کاملا قانونی و شرعی
معاملات در این بازار بسیار نظام مند و بر پایه قانون است. تمامی ابزارهای مورد معامله در بورس قانونی و شرعی است. پس با سرمایه گذاری در این بازار نگرانی در این خصوص وجود ندارد.
کسب سود و بازدهی بالا
افرادی که در بورس سرمایهگذاری میکنند از دو محل سود کسب میکنند. شرکتها هر سال و در پایان سال مالی خود، سودی که کسب کردهاند را به صورت نقدی میان سهامدارانشان توزیع میکنند.
علاوه بر این، متناسب با رشد و توسعه شرکتها، قیمت اوراق بهادار یا سهامشان در بورس رشد میکند و سهامداران از محل رشد قیمت سهم نیز سود کسب میکنند.
بازده پاداشی است که سرمایه گذار در سرمایه گذاری به دست می آورد. شاید هدف نهایی هر سرمایه گذار در بازارهای مالی چیزی جز کسب سود و بازده نباشد. تمام مزیت های هر گزینه سرمایه گذاری در دل کسب بازدهی معنا می یابند.
از ابتدای سال 98 بورس نسبت به سایر بازارها بسیار بهتر عمل کرده است. به طوری که با اشباع بازارهای رقیب مثل طلا، ارز، مسکن و … بخشی بزرگی از نقدینگی جامعه به سمت بورس هدایت شده است. پیش بینی می شود در بلندمدت با بهبود فرهنگ سرمایه گذاری و حمایت های دولت شاهد رشد و بالندگی روز افزون در این بازار باشیم.
امکان نوسانگیری و سرمایهگذاری حتی برای چند دقیقه
در بورس ایران و البته تمامی بورسهای جهانی، سهامداران الزامی ندارند که حتما برای بازه زمانی مشخصی سهام یک شرکت را نگاه دارند. شما حتی یک ثانیه بعد از اینکه سهام یک شرکت را خریداری کردید، میتوانید تمامی سهامتان یا بخشی از آن را بفروشید.
بسیاری از معاملهگران در بورس از این ظرفیت استفاده میکنند و سودهای قابل توجهی به جیب میزنند. این افراد که اصطلاحا به آنها معاملهگران تکنیکال یا نوسانگیر میگویند، ممکن است در یک روز سهام یک یا چند شرکت را چند مرتبه بخرند و بفروشند و از محل نوسان قیمت روزانه، سود کسب کنند.
بورس سادهترین راه سرمایهگذاری
معامله کردن در بورس به روشهای مختلفی امکان پذیر است. معامله کردن در بورس به صورت حضوری، تلفنی و اینترنتی امکان پذیر است. سپردهگذاری در صندوقهای سرمایهگذاری نیز راه دیگری برای سرمایهگذاری در بورس است. اما اگر میخواهید خودتان طعم شیرین سرمایهگذاری و معاملهگری را بچشید با مراجعه به کارگزاریهای بورس و انجام مراحل لازم که وقت چندانی نمیگیرد، کد بورسی دریافت کنید.
بعد از آن بهراحتی وارد این بازار شوید. استفاده از سامانههای معاملاتی آنلاین سادهترین و البته جذابترین راه برای معاملهگری در بورس است. شما در بورس میتوانید سهام چندین و چند شرکت را خریداری کنید. به عبارتی سبد سرمایهگذاریتان در بورس متنوع باشد و سهام شرکتهای مختلفی اعم از پتروشیمی، فولاد، نفت، املاک، سرمایهگذاری و … را خریداری کنید.
امکان مشارکت در اداره شرکت
سهامداران به نسبت سهام خود، مالک شرکت محسوب میشوند، پس میتوانند به همان اندازه در تصمیمگیریهای مربوط به نحوه اداره شرکت، انتخاب مدیران و… مشارکت کنند.
البته به طور طبیعی میزان سرمایه یک سهامدار خرد به آن اندازه نیست که بتواند وارد سهامداران عمده شرکت شود. با این حال، خرید سهام شرکت به معنای مالکیت بخشی از آن شرکت است و تا زمانی که شخص آن سهام را نگه دارد، حق و حقوق یک سهامدار را خواهد داشت.
مثلا یک شخص عادی با سرمایه محدود خود نمیتواند شرکت بزرگی مانند شرکت پتروشیمی راهاندازی کند، ولی با خرید سهام یک شرکت پتروشیمی یا هر شرکت دیگری، در سودآوری آن شرکت سهیم میشود و البته در مجمع عمومی شرکت نیز دارای حق رأی خواهد بود.
دیدگاه شما