پرسش و پاسخ » سهام
۱ پرسش : برخی شرکت های بازرگانی و صنعتی از بانکهای ملی و یا دولتی اسلامی و یا غیر اسلامی وام ها بهره دار (ربوی) می گیرند و در اثر کار کردن بابانک ها سودهای کلان به دست می آورند ،آیا ما می توانیم از چنان شرکت هایی سهام بخریم و یا در پروژه های آنها شرکت کنیم ؟
پاسخ : اگر خرید سهام و یا شرکت در پروژه ها، نوعی شرکت در داد و ستدهای ربوی باشد چنان عملی جایز نیست، بلی اگر شرکت از آن مسلمانان باشد و آنان از بانک های غیر اسلامی سودهای را به دست می آورند از این جهت مانعی نیست.
پاسخ : اگر بانک معامله ربوى نداشته باشد اشکال ندارد و اگر می دانید که معاملات ربوی دارد، در صورتى خرید سهام بانک یا نگهدارى آن جایز است که به اداره بانک اطلاع دهید که او به عنوان یک سهام دار با انجام معاملات ربوى نسبت به سهم خود از سرمایه بانک موافق نیست هرچند بانک به آن ترتیب اثر ندهد، که بدین وسیله از گناه معاملات ربوى خلاص مى گردید.
۴ پرسش : یکی از شرکاء می گوید یا سهام مرا بخرید یا اینکه سهم خودتان را به من بفروشید و آنها قبول نمی کنند تکلیف من چیست ؟
۵ پرسش : پولی که بعنوان سود از بانکهای دولتی به اعضاء و سهامداران پرداخت می شود که نوعا سود آن در ظرف یکسال معین و طبق قرارداد است آیا حکم ربا دارد ؟
پاسخ : این نوع معامله مانند هر تجارت دیگر است سر سال حکم شرعی معاملات بورس بر اصل مبلغ و سودی که کرده اید خمس لازم است طبیعی است مقدار قرض جزء سود نیست .
آیا بورس قمار است؟ حکم شرعی بورس چیست؟ (+ویدئو)
چه شما در بازار بورس فعالیت کنید و چه نکنید یکی از سوالاتی که حتما برای شما ایجاد شده یا از شما پرسیده‌اند این است که:
آیا بورس قمار است؟
آیا بورس حرام است؟
حکم شرعی بورس چیست؟
حکم شرعی فعالیت در بورس چیست؟
در این ویدئوی آموزش بورس تلاش شده است تا نگاهی به قمار در کنار بازار بورس داشته باشیم و ببینیم آیا چنین چیزی ممکن است یا نه؟ در این ویدئو ۷ دقیقه‌ای تمام تلاش خانه سرمایه و مهندس صابریان این بوده است که به دور از بزرگنمایی و اغراق به حقیقتی از بازار بورس پرداخته شود که در مورد آن کمتر صحبت شده است.
سوالات شرعی متداول در مورد بورس
۱- آیا درآمدی که از طریق معامله در سازمان بورس و اوراق بهادار به دست می‌آید – با توجه به این که شاخص بورس ممکن است دچار صعود یا نزول شود – می‌تواند یک جور قمار به شمار آید یا نه؟
۲- آیا تاریخچه بورس به قماربازان حرفه‌ای باز می‌گردد؟
۳- فرق بین قمار و سازوکار بورس در چیست؟
۴- آیا مواردی در بورس وجود دارد که باعث ایجاد اشکالات شرعی در سود بورس شود؟
پاسخ به این سوالات توسط مرجع تقلید آیت حکم شرعی معاملات بورس الله مکارم
درآمد و کسبی که از طریق بورس و خرید و فروش اوراق بهادار بدست می‌آید – با وجود امکان کم یا زیاد شدن شاخص بورس – قمار محسوب نمی‌شود.
فرق قمار و بورس در این است که در قمار، خوردن مال به باطل صورت می‌گیرد. یعنی بدون مجوز یا عقود شرعی است. ولی در بورس اگر بر اساس عقود شرعی و اسلامی عمل شود خرید و فروش بی اشکال است.
از نظر اسلام انجام هر نوع معاملات – مانند بورس، خرید و فروش سهام و… – یا اینکه کسی کار خود را خرید و فروش سهام قرار دهد در صورتی که عقود و معاملات صوری نباشند، مطابق با احکام شرع و قوانین باشند، فروشنده واقعا مالک باشد یا از طرف مالک وکیل باشد و خریدار واقعا مالک و صاحب جنس خریداری شده شود، اشکال ندارد.
پاسخ به این سوالات توسط مرجع تقلید آیت الله خامنه‌ای
بورس بازاری حکم شرعی معاملات بورس است که در آن دارایی‌های مختلف مورد معامله قرار می‌گیرد. بنابراین بورس فی نفسه اشکال ندارد؛ ولی مهم این است که باید معاملات در بورس نامشروع و خلاف قانون نباشند؛ در غیر این صورت حرام است.
حکم حکم شرعی معاملات بورس شرعی بورس چیست؟ آیا بورس قمار است؟
این روزها که سرمایه‌گذاری در بازار بورس و خرید سهام غوغای زیادی در جامعه به پا کرده است، سوالات بی‌شماری در زمینه‌ی حکم شرعی بورس و آداب و احکام مربوط به انجام معاملات در آن پرسیده می‌شود. خب همانطور که می‌دانید بورس هم مانند هر بازار دیگری بالا و پایین دارد و گاهی با زیان و ریسک همراه می‌باشد. همین ریسک کردن در بورس باعث شده تا شبهات و سوالات متعددی در این‌باره به وجود آید. اغلب افرادی که قصد ورود به این بازار را دارند حتماً برایشان این سوال پیش آمده که آیا بورس یک نوع قمار است؟ حکم شرعی بورس چیست؟ اصلاً فعالیت در بازار بورس حلال است یا حرام؟ برای پاسخ به این سوالات بهتر است که ابتدا بررسی کنیم که اصلاً قمار چیست؟ سپس با نگاهی به قمار در کنار بازار بورس ببینیم که آیا چنین چیزی واقعاً ممکن است یا خیر؟ در این مطلب با سایت آموزشی چراغ همراه باشید.
قمار چیست و چرا حرام است؟
چرا قمار حرام است؟
در لغت قمار به معنای بازی کردن برای برد و باخت و غلبه بر یک نفر دیگر می‌باشد که ریشه‌ی آن به کلمه‌ی قامر برمی‌گردد. در قمار، افراد با هدف مغلوب کردن دیگری وارد یک بازی می‌شوند و بر سر برد و باخت شرط‌بندی می‌نمایند. در یک تعریف جامع‌تر می‌توان گفت که قمار به معنای قربانی کردن مال و شرف خود برای به دست آوردن مال دیگری آن هم با فریب و تزویر و احیاناً به‌عنوان تفریح! بله از دیدگاه دین مبین اسلام قمار حرام است به این جهت که شرط‌بندی در آن بر سر چیزهای غیرمتعارف انجام می‌شده است. نکته‌ی مهم دیگری که بازتاب روانی قمار می‌باشد این است که قمارباز همیشه بازنده است! زیرا او حتی اگر شرط را هم ببرد بالاخره در دفعات بعدی خواهد حکم شرعی معاملات بورس باخت و همه چیز را از دست می‌دهد. با این تفاسیر آیا به نظر شما حکم شرعی بورس با قمار یکی است؟
حکم شرعی بورس، بورس یک بازار مولد است…
حکم شرعی بورس ، بازار بورس یک مولد است
به حکم شرعی معاملات بورس جرات می‌توان گفت که بازار بورس، بازار به شدت مولدی است. شما وقتی که پول خود را برای خرید سهام شرکت داروسازی صرف می‌کنید می‌دانید که چه اتفاقی می‌افتد؟ خب شرکت داروسازی می‌تواند خط تولید جدیدی راه بیاندازد. با ایجاد این خط تولید، زمینه‌ی اشتغال‌زایی و کاهش بیکاری برای بسیاری از افراد به وجود خواهد آمد. طبق بررسی‌های انجا شده توسط کارشناسان، بیکاری ریشه‌ی بسیاری از معضلات اجتماعی در جامعه است. با راه افتادن چرخه‌ی اقتصاد در هر جامعه‌ای یقیناً معضل بیکاری هم حل خواهد شد. می‌دانید چرخه اقتصاد چطور ساخته می‌شود؟ با سرمایه‌گذاری و وارد شدن حجمی از پول به چرخه‌ی اقتصادی دولت‌ها، این اتفاق خواهد افتاد. حال چه جایی بهتر از بازار بورس می‌تواند این ساز و کار را برای مردم فراهم آورد؟ در چنین حالتی واضح است که حکم شرعی بورس را نمی‌توان مانند قمار حرام به حساب آورد.
حکم شرعی بورس، در بورس چه کسی برنده است؟
حکم شرعی بورس ، در بازار بورس چه کسی برنده است؟
شرکت‌هایی که سهام آنها را در بورس می‌خریم، چون توسط سرمایه‌گذاری و تزریق پول رشد می‌کنند و چرخه‌ی تولید آنها توسعه می‌یابد، برنده هستند. سرمایه‌گذاران هم در صورتی که سهام شرکت خوبی را برای خرید انتخاب کنند، پس از مدتی سهم‌شان سود خواهد کرد. بنابراین آنها هم برنده به حساب می‌آیند. اشخاصی که در شرکت‌هایی که سهام خود را در بورس به فروش می‌رسانند استخدام می‌شوند نیز برنده خواهند بود. حتی جامعه‌ای که به واسطه‌ی چنین گردش‌های معاملاتی سودبخشی، معضلاتش کاهش می‌یابد و اشتغال‌زایی در آن رشد می‌کند نیز برنده‌ی این میدان خواهد بود. حالا خودتان قضاوت کنید که آیا حکم شرعی بورس می‌تواند با قمار یکی باشد؟ نه! یک بازار مولد هرگز نمی‌تواند قمار باشد. چرا که باعث رونق کسب و کار و پویایی در اقتصاد جامعه و حتی کمک به معضلات اجتماعی می‌شود. این موضوع با تعاریفی که از قمار گفتیم کاملا متفاوت است.
موفقیت در بورس هرگز اتفاقی نیست! اما قمار شانس محض است!
قمار شانس محض است اما موفقیت در بورس اصلا اتفاقی نیست
آموزش بورس به شما کمک می‌کند که سهام‌های سودزا و در عین حال مورد اعتماد را خریداری نمایید. شما در بورس مطالعه می‌کنید و دانش خود را به افزایش خواهید داد. شما آموزش می‌بینید که چه سهامی خوب و چه سهامی نامرغوب است. این بصیرت را خواهید یافت که با توجه به تکنولوژی موجود در شرکت‌ها آینده‌ی سهام آنها را تحلیل و پیش‌بینی نمایید. اما کسانی که قمار بازی می‌کنند، هرگز به اتفاقات چند سال آینده فکر نمی‌کنند و همه چیز را بر اساس شانس و اقبال پیش می‌برند. در واقع قمار شانس محض است که در آن هیچ‌گونه دانش و آگاهی به کار گرفته نمی‌شود. با توجه به این موارد نمی‌تواند حکم شرعی بورس و قمار را یکسان در نظر گرفت و معاملات انجام شده در آن را باطل اعلام کرد.
چرا برخی معتقدند که حکم شرعی بورس و قمار یکی است؟
با توضیحاتی که در بخش‌های قبلی آورده شد می‌توان فهمید که بورس حکم شرعی معاملات بورس نمی‌تواند قمار باشد. پس نمی‌توان حکم شرعی بورس و قمار را یکسان دانست. بورس امکانی را فراهم می‌کند تا نقدینگی در جامعه در مسیر درست استفاده شود. با انتخاب آگاهانه در بازار بورس می‌توان سهامی را خرید و با گذشت زمان در سود این سهام شریک شد. البته به شرطی که نظارت‌های کافی بر بازار بورس و سرمایه وجود داشته باشد. به گفته‌ی حسین راغفر استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا در مورد بازار بورس باید توجه داشت که اصولا این بازار توام با ریسک‌های گسترده است؛ یعنی نفس فعالیت در بورس ریسک است. حال اگر در این شرایط مبهم، نظارت‌های کافی بر ابعاد و زوایای مختلف بورس وجود نداشته باشد و این نظارت‌ها واقعاً اعمال هم نشود، بازار بورس به یک قمارخانه‌ی بزرگ تبدیل خواهد شد. در این میان تعداد زیادی از افراد عادی ناآگاهانه وارد این بازی می‌شوند.
ممکن است افرادی که بدون آگاهی وارد این بازی مرگ و زندگی می‌شوند، تمام دارایی و هستی خود را ببازند. در سوی دیگر هم محتمل است جماعتی بیخود و بی‌جهت و بدون هیچ تلاشی سودهای بادآورده و کلانی را کاسب شوند. به همین جهت مدیرانی که در راس نظارت بازار سرمایه هستند موظف‌اند تا از دانش نظری و تسلط علمی بر تمام ابعاد فعالیت بورس، برخوردار باشند. آنها باید درک کافی از اهمیت نظارت بر بازار سرمایه و آثار گسترده‌ی آن بر اقتصاد کشور و رفاه مردم داشته باشند. مهم‌تر از همه، مدیران ناظر باید در مقابل انبوهی از منافع که در مقابل آنها صف می‌کشد، از شجاعت مقاومت برخوردار باشند. بنابراین رهبری بازار سرمایه، کاری بس دشوار است و رسالتی حساس! به گفته‌ی رهبر انقلاب بسیار مهم است که معاملات در بورس خلاف قانون و نامشروع نباشند که در غیر این صورت حکم شرعی بورس هم حرام خواهد بود!
حکم شرعی بورس از دیدگاه برخی از مراجع تقلید
- به عقیده‌ی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب حکم شرعی بورس، فی نفسه حرام نیست. چرا که در این بازار دارایی‌های مختلف مورد معامله قرار می‌گیرند. لذا تا زمانی که این‌گونه معاملات در بورس از راه مشروع و قانونی صورت گیرند، حرام نیستند.
- از دیدگاه آیت‌الله مکارم شیرازی درآمد و کسبی که از طریق خرید و فروش اوراق بهادار در بورس به دست می‌آید، قمار محسوب نمی‌شود. حتی اگر امکان کم یا زیاد شدن شاخص بورس وجود داشته باشد. وی معتقد است که نمی‌توان حکم شرعی بورس را همانند قمار حرام دانست. چرا که در قمار خوردن مال به باطل صورت می‌گیرد؛ یعنی بدون مجوز و عقود شرعی است. در حالی که در بورس اگر به عقود شرعی و اسلامی عمل شود، خرید و فروش بی اشکال است.
- آیت‌الله سیستانی راجع به حکم شرعی بورس می‌گوید که : «اگر معاملات شرکت سهامی حرام نباشد؛ یعنی به داد و ستد شراب و یا معاملات ربوی مشغول نباشد، خرید و فروش سهام صحیح خواهد بود و اشکالی ندارد.»
- مراجع تقلید دیگری همچون آیت‌الله وحید خراسانی، صافی گلپایگانی و نوری همدانی نیز همگی معتقد هستند که اگر معاملات بورسی در چارچوب شرع و قوانین اسلامی باشند، صحیح و بلامانع هستند. با این اوصاف حکم شرعی بورس در صورتی که با قوانین شرعی در اسلام منافات نداشته باشد، حلال خواهد بود. پس واضح است که باید از درآمدهای حرام در آن پرهیز شود.
رعایت برخی از احکام شرعی در رابطه با سرمایه‌گذاری در بورس
رعایت احکام شرعی در رابطه با سرمایه‌گذاری در بازار بورس
در رابطه با حکم شرع بورس موارد دیگری هم وجود حکم شرعی معاملات بورس دارد که باید رعایت شوند. مثلاً بسیاری از افراد این سوال را می‌پرسند که آیا پرداخت خمس برای خرید و فروش سهام در بورس لازم است؟ در پاسخ گفته می‌شود که عواید حاصل از خرید و فروش سهام در بورس، از آنجایی که در رسته‌ی درآمدهای فرد قرار خواهد گرفت مشمول پرداخت خمس خواهد شد. سوال دیگری که مطرح می‌شود این است که آیا کارگزاری‌ها مجاز به دریافت اجرت و کمیسیون هستند؟ پاسخ به این صورت است که چون کارگزاری‌ها حکم نماینده و وکیل سهامداران و متقاضیان را دارند، مجاز هستند تا مبلغی را به عنوان کمیسیون در ازای خرید و فروش سهام بردارند. از منظر فقهی این امر ایرادی ندارد و مجاز می‌باشد. همچنین بد نیست بدانید که سهام بورس و اوراق بهادار نیز مانند دارایی‌های دیگر قابل وقف هستند.
موضوع مهم دیگری در رابطه با حکم شرعی بورس و خرید و فروش طلا، ارز و نفت در بورس‌های جهانی توسط اینترنت وجود دارد که باید به آن توجه ویژه‌ای داشت. این‌گونه معاملات با توجه به اینکه فارکس شرعیه‌ی معاملات را ندارند، جایز نیستند.
سخن آخر
در این مقاله به بررسی حکم شرعی بورس پرداختیم. باید بگوییم آن‌چه که بیش از هر چیزی در این زمینه مهم است، موضوع نظارت کافی بر تمام ابعاد و زوایای بورس می‌باشد تا خلافی در آن اتفاق نیافتد. برای مثال اگر نظارت‌های قوی و اصولی در این زمینه وجود نداشته باشد، عده‌ای با همکاری هم قیمت سهمی را به صورت کاملاً صوری بالا و پایین خواهند برد. یا اینکه شرکت‌هایی که به داد و ستد حرام مشغول هستند، سهام خود را در بورس به فروش خواهند رساند. در چنین حالتی بازار بورس هیچ فرقی با یک قمارخانه‌ی بزرگ نخواهد داشت. البته الحق که در کشور ایران تلاش‌های بسیاری در جهت تطابق ابزارهای مالی رایج با موازین اسلامی صورت می‌گیرد. چراغ به عنوان پیشرفته‌ترین سامانه‌ی آموزش و کاریابی ، آموزش‌های لازم برای فعالیت در بورس را در قالب ویدیوهای آموزش بورس به شما ارائه می‌دهد تا با دانش و آگاهی کافی وارد این میدان شوید.
پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
توجّه: برای انجام دادن هر کار باید با اندیشیدن، راه صحیح را انتخاب کرد و در مرحله بعد با افراد با تجربه مشورت نمود؛ چنانچه نتیجه ای حاصل نشد می توان استخاره کرد. فال گیری با قرآن (اطّلاع از آینده شخص یا عمل) جایز نیست.
شما با کلیک کردن روی گزینه «استخاره» آیه ای از قرآن را انتخاب می کنید ، سپس نظر معظّم له در مورد آن آیه را خواهید دید.
نرم افزار استخاره با توجه به نظرات حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی )
در این نرم افزار همچون وقتی که خودتان بعد از خواندن دعای استخاره صفحه ای از قرآن را به صورت اتفاقی باز می‌کنید، با فشار دادن دکمه‌ی «استخاره» نیز به همان شکل به صورت اتفاقی صفحه ای از قرآن را انتخاب می‌کنید؛
توجه کنید بر خلاف برخی نرم افزار ها که تنها بین تعداد محدودی از آیات امکان انتخاب وجود دارد (302 آیه) و کل قرآن موجود نیست، در این نرم افزار تمام قرآن موجود است و شما در حقیقت در بین تمامی صفحات، صفحه‌ای را انتخاب می‌کنید.
در واقع خودتان استخاره گرفته اید نه دیگری، همانطور که در مفاتیح هم آمده است، اگر کسی خودش استخاره بگیرد بهتر از آن است که دیگری برای او این کار را انجام دهد.
حالا باید جواب استخاره‌ی خود را از اولین آیه‌ی صفحه‌ی سمت راست بدست آورید و ما در این نرم افزار نظر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله) در مورد همان آیه را به شما نمایش می‌دهیم؛ چرا که تفسیر یک مرجع فقیه و مفسر قرآن از یک آیه بسیار بهتر از تفسیر خود ماست.
لازم به ذکر است برای استخاره تنها کافیست سه بار صلوات بفرستید و دعاهای مختلفی که آمده است همه مستحب هستند.
پیام کوتاه
سامانه پیام کوتاه دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی مدظله در سال 1387 برای ارائه خدمات هر چه بهتر و سهولت دسترسی مقلدین به پاسخ سوالات شرعی، راه اندازی شده است
1- عادی: مقلدین معظم له می توانند متن سوالات شرعي خود را پیامک کرده و در کمتر از 24 ساعت پاسخ آن را دريافت کنند.
2-آنی: کاربر با ارسال عدد 1 فهرست احکام با شماره مربوطه را دریافت می کند و با انتخاب هریک از شماره ها،حکم آن ارسال می شود.
آیا سرمایه گذاری در شرکت های بورس خارج از کشور اشکال دارد؟
یکی از موضوعاتی که در مورد آن پرسش‌های زیادی مطرح می‌شود مسائل مربوط به بورس و خرید و فروش سهام در این بازار است.
به گزارش خبرنگار مهر، یکی از مهمترین واجبات دین مبین اسلام که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد، فراگیری احکام دین است. کسی که اسلام را به عنوان دین خود بر می‌گزیند باید برنامه‌های آن را به طور کامل در همه قلمروهای زندگی خود بپذیرد و رفتار و عملکرد خویش را مطابق با احکام دین تنظیم نماید، انجام چنین تکلیفی می‌طلبد فرد مسلمان نسبت به مقدار مورد نیازش از احکام دین که به آن احتیاج دارد و برایش پیش می‌آید، شناخت پیدا کند تا بتواند آن را در زندگی خود اجرا نماید. می‌توانید در اینجا پاسخ به سوالات فقهی که پیش‌تر منتشر شده است را ببینید.
یکی از موضوعاتی که در مورد آن پرسش‌های زیادی مطرح می‌شود مسائل مربوط به بورس و خرید و فروش سهام در این بازار است.
حضرت آیت الله خامنه‌ای
پرسش: خرید و فروش سهامی که شرکت‌های صنعتی یا تجاری یا بعضی از بانک‌ها در معرض فروش می‌گذارند، چه حکمی دارد؟ بدین ترتیب که شخصی یکی از آن سهام را می‌خرد و در بازار بورس مورد خرید و فروش و معامله قرار می‌گیرد و در نتیجه قیمت آن از قیمت خرید بیشتر یا کمتر می‌شود و می‌دانیم که خود سهم مورد خرید و فروش قرار می‌گیرد نه سرمایه. همچنین در صورتی که شرکت‌های مزبور فعالیت‌های ربوی داشته باشند یا در این مورد شک داشته باشیم، مسأله چه حکمی دارد؟
پاسخ: اگر ارزش مالی سهام کارگاه، کارخانه، شرکت و یا بانک به اعتبار خود سهام و براثر اعطای اعتبار به آنها توسط کسی که انجام این کار به وسیله او صحیح است، باشد، خرید و فروش آن اشکال ندارد و همچنین اگر به اعتبار قیمت کارگاه، شرکت، کارخانه و یا بانک و یا سرمایه آنها باشد، با توجه به اینکه هر سهمی بیانگر جزئی از آن است، در نتیجه خرید و فروش سهام اشکال ندارد به شرطی که علم به مجموع سهام شرکت و امور دیگری که عرفاً برای رفع غرر ، علم به آنها لازم است داشته باشد و فعالیت‌های شرکت یا کارِ کارخانه و کارگاه و یا بانک شرعاً حلال باشد.
پرسش: خرید و فروش سهام در بورس جمهوری اسلامی ایران یا خارج از کشور چه حکمی دارد؟
پاسخ: به طور کلی فعالیت در بورس جمهوری اسلامی ایران با رعایت قوانین مربوطه، اشکال ندارد و در بورس‌های خارج از ایران، اگر با رعایت مقررات مربوطه و طبق موازین شرعی باشد (مثلاً ربوی نباشد، سهام شرکت‌های دارای فعالیت حرام، مانند شراب و خوک نباشد)، اشکال ندارد.
حضرت آیت الله سیستانی
پرسش: به طور کلی شرکت در معاملات بورس واقعی نه مجازی چه حکمی دارد؟
پاسخ: خرید و فروش سهام صحیح است، البته اگر معاملات شرکت سهامی حرام باشد، مثل آنکه به داد و ستد شراب و یا معاملات ربوی مشغول باشد، خرید سهام آن، و مشارکت در این معاملات جایز نیست.
پرسش: برخی شرکت‌های بازرگانی و صنعتی از بانکهای ملی و یا دولتی اسلامی و یا غیر اسلامی وام‌ها بهره دار ( ربوی ) می‌گیرند و در اثر کار کردن با بانک‌ها سودهای کلان به دست می‌آورند، آیا ما می‌توانیم از چنان شرکت‌هایی سهام بخریم و یا در پروژه‌های آنها شرکت کنیم؟
پاسخ: اگر خرید سهام و یا شرکت در پروژه‌ها، نوعی شرکت در داد و ستدهای ربوی باشد چنان عملی جایز نیست، بلی اگر شرکت از آن مسلمانان باشد و آنان از بانکهای غیر اسلامی سودهای را به دست می‌آورند از این جهت مانعی نیست.
پرسش: حکم خرید سهام بانک‌ها که بعضی از بانک‌ها معاملات ربوی دارند چیست؟
پاسخ: اگر بانک معامله ربوی نداشته باشد اشکال ندارد و اگر می‌دانید که معاملات ربوی دارد، در صورتی خرید سهام بانک یا نگهداری آن جایز است که به اداره بانک اطلاع دهید که او به عنوان یک سهام دار با انجام معاملات ربوی نسبت به سهم خود از سرمایه بانک موافق نیست هرچند بانک به آن ترتیب اثر ندهد، که بدین وسیله از گناه معاملات ربوی خلاص می‌گردید.
پرسش: آیا سرمایه گذاری در بازار سهام وخرید وفروش سهام واقعی جایز است؟
پاسخ: اگر احتمال دهید، معاملات شرکت سهامی حرام نباشد، جایز است.
پرسش: یکی از شرکاء می‌گوید یا سهام مرا بخرید یا اینکه سهم خودتان را به من بفروشید و آنها قبول نمی‌کنند تکلیف من چیست؟
پاسخ: ملزم نیستند نه به خرید و نه به فروش، حکم شرعی معاملات بورس حکم شرعی معاملات بورس و شریک می‌تواند سهم خود را به دیگری بفروشد.
پرسش: پولی که بعنوان سود از بانکهای دولتی به اعضاء و سهامداران پرداخت می‌شود که نوعاً سود آن در ظرف یکسال معین و طبق قرارداد است آیا حکم ربا دارد؟
پاسخ: خریدن سهام بانکهائی که معامله ربوی انجام می‌دهند جایز نیست و سود آنها حرام است.
پرسش: آیا خرید و فروش سهام در بورس اوراق بهادار تهران خمس دارد؟
پاسخ: این نوع معامله مانند هر تجارت دیگر است سر سال بر اصل مبلغ و سودی که کرده‌اید خمس لازم است طبیعی است مقدار قرض جزء سود نیست.
حضرت آیت الله مکارم شیرازی
پرسش: سرمایه گذاری در بورس از نظر شرعی مانعی دارد؟
پاسخ: بورس هرگاه مربوط به سهام کارخانه‌ها یا مراکز اقتصادی دیگر باشد که وجود خارجی دارند، و مقدار سهم و قیمت آن کاملاً روشن باشد، مانعی ندارد.
پرسش: آیا خرید و فروش سهام شرعا جایز است؟
پاسخ: هرگاه سهام، مربوط به کارخانه‌ها یا مراکز اقتصادی دیگر باشد که وجود خارجی دارد، و مقدار سهم و قیمت آن کاملاً روشن باشد، مانعی ندارد.
پرسش: آیا سرمایه گذاری در شرکت‌های بورس خارج از کشور اشکال دارد؟
پاسخ: در صورتی که سرمایه گذاری در جای مشروعی باشد اشکالی ندارد.
پرسش: آیا معامله فارکس شرعا صحیح می‌باشد؟
پاسخ: با توجّه به اینکه فارکس شرایط شرعیّه معاملات را ندارد جایز نیست.
دیدگاه شما