درک مفهوم معاملات مشتقه

پراکندگی شعب کارگزاری‌ها در شهرهای مختلف ایران

انواع معامله در فارکس کدامند؟

به دلیل آنکه فارکس بسیار جذاب و متنوع است و پتانسیل سود سازی بالایی دارد، انواع معامله در فارکس هم بسیار متنوع است و معامله گران و تریدرهای بیشماری، رو به روش‌ های زیادی برای نوسان گیری و سوداگری در ارزها آوردند. در بین نماد‌ها یا بهتر است بگوییم اینسترومنت‌ها ( به چیزهایی می‌گویند که میتوان آنها را ترید کرد، مثل هر نمادی که معامله پذیر باشد : جفت ارز، انس، نفت و … پرداخت (instrument))

معروف‌ترین آن‌ها فارکس خرده‌فروشی (retail forex) ،‌ فارکس اسپات (spot forex) ، آتی یا فیوچر (future) ، آپشن‌ها (option) ، ETF که مخفف exchange-traded funds ، CFD ها و در آخر Spread betting است که در این مقاله تمام آن‌ها را به طور کامل توضیح می‌دهیم. مطمئن باشید در انتهای این مقاله دیگر هیچ ابهامی دراین مورد نخواهید داشت.

قبل از ادامه مطلب باید عنوان کنیم که در این مطلب، انواع معامله درفارکس و روش‌های مختلفی که یک تریدر خرده یا خانگی (retail trader)می‌تواند از آن سود کسب کند را توضیح می‌دهیم، چراکه انواع دیگر، برای تریدرهایی مثل ما کاربردی ندارد! روش‌هایی مثل سواپ (FX swaps) و فوروارد‌ (forward) در این مقاله پوشش داده نشده، زیرا مخصوص تریدرهای سازمانی است.

پس بریم به سراغ انواع معامله در فارکس

آتی‌ ارز (currency futures)

آتی یا فیوچر، قراردادی است که شما یک نماد را در قیمتی مشخص در آینده می‌خرید یا می‌فروشید. یعنی ساده بگوییم، شما آن چیز را با قیمت آینده‌اش ترید می‌کنید، مثال ساده آن دلار فردایی یا بازار آتی زعفران خودمان است. نرخ آن چیز برای آینده است اما شما در حال حاضر با همان نرخ، آن را معامله میکنید. یک آتی ارز قراردادی است که تعیین می‌کند در یک قیمت مشخص آن ارز خرید یا فروش رود و در کنارش یک تاریخ مشخص برای تسویه (بستن معامله) مشخص می‌شود. آتی ارز در سال ۱۹۷۲ در بورس کالای شیکاگو Chicago Mercantile Exchange (CME) به وجود آمد.

از آنجایی که قراردادهای آتی به نوعی استاندارد ‌شده هستند و به صورت متمرکز هستند، بازار آن بسیار شفاف و رگوله است. معنای این جمله این است که اطلاعات قیمت و تراکنش‌ها برای همه در دسترس است.

آپشن ارز (currency options) یا اختیار معامله ارز

یک آپشن، یک اینسترومنت مالی است که به خریدار این حق یا اختیار را می‌دهد که در یک قیمت مشخص و در یک تاریخ انقضای مشخص، نمادی را بخرد یا بفروشد (توجه کنید که اختیار می‌دهد و الزام و تعهد نیست) اگر یک معامله گر یک آپشن را بفروشد، او ملزم و متعهد است که در تاریخ انقضای مشخص آن نماد را بخرد یا بفروشد( درست برعکس خریدار) یعنی ساده بگوییم، خریدار آپشن تعهدی ندارد اما فروشنده آپشن متعهد و ملزم است (حتی اگر به ضررش منجر شود) درست مثل آتی ، آپشن‌ها هم در بازار کالای شیکاگو، بورس اوراق بهادار بین‌المللی (ISE) یا در بورس فیلادلفیا (PHLX) وجود دارد.

برای یادگیری بازار ارز جهانی به صورت رایگان کلیک کنید: آموزش فارکس

ETF ارز

یک ETF به نوعی سبدی از چند ارز است. این نوع معامله به تریدر اجازه می‌دهد که بدون آن‌که معاملات زیادی کند با یک صندوق در بازار فارکس شرکت کند. این نوع معامله کاربردی در پورفو سازی یا هج کردن (درآینده یاد می‌گیرید) علیه ریسک است. روش کار آن این است که موسسات مالی این ارزها را به صورت ذخیره نگه داشته و آن را به صورت سهم تقسیمی به عموم می‌دهند و مثل سهام بورس آن را می‌توان خرید. درست مثل آپشن، این نوع معامله دیگر در ۲۴ ساعت نمی‌گنجد و در ساعات اداری معامله شده و کمیسیون به آن تعلق می‌گیرد.

اسپات‌ها (spot)

بازار اسپات یک بازار مبادله‌ای (off-exchange) است که همچنین آن را به عنوان OTC – over-the-counter می‌شناسند. بازار آف اکسچنج یک بازار بزرگ، در حال رشد و شناور در بازار مالی است ک به صورت ۲۴ ساعته فعال است. این بازار مثل بازار سنتی نیست که یک مرکز داشته باشد. در یک بازار OTC، اشخاص به صورت مستقیم با طرف مقابل ترید و معامله می‌کنند. بیشتر معاملات به صورت الکترونیکی انجام می‌شود. بازار اولیه در فارکس را interdealer می‌نامند که در آن دلالان یا dealer های فارکس با هم معامله می‌کنند. یک دلال شخص یا سازمانی است که آماده میانجیگری در خرید یا فروش ارزها با مشتری است. به این بازار همچنین بین بانکی یا interbank هم میگویند چرا که بانک‌ها بخش عمده معاملات را قصب کرده‌اند.

این دلالان بین بانکی تنها با موسسات مالی و نهادهایی کار می‌کنند که رقم‌های بالایی سرمایه دارند. این سازمان‌ها شامل بانک‌ها، بیمه‌ها، صندوق ‌های بازنشستگی، شرکت‌ّای بزرگ و موسسات مالی بزرگ دیگر است که مدیریت ریسک را در نوسانات نرخ ارز حفظ می‌کنند.در بازار اسپات، یک تریدر سازمانی در حال خرید و فروش یک توافقنامه یا قرارداد است که یک ارز خاص را جابجا کند. پس به طور ساده اسپات فضایی دوطرفه است که توافقی مبنی بر جابجایی فیزیکی یک ارز با ارزی دیگر صورت می‌گیرد. این توافق منجر به قرارداد شده که به آن قرارداد اسپات می‌گویند که تعهد خرید یا فروش مقداری مشخص از ارز خارجی در قیمتی مشخصی که به آن نرخ ارز اسپات می‌گویند را میدهد. پس اگر درک مفهوم معاملات مشتقه شما EUR/USD را در بازار اسپات بخرید، یک قرارداد را معامله می‌کنید که شما در ازای دریافت مقداری مشخص یورو، دلار بپردازید (روی قیمتی مشخص) درک این نکته مهم است که شما خود ارز را معامله نمی‌کنید بلکه قراردادی را معامله می‌کنید که آن ارز را در خود جای داده. در واقعیت، با وجود آنکه به آن اسپات (نقطه معین) می‌گویند اما معاملات در دو روز کاری بعد به ثمر می‌رسد. آن را به این شکل می‌شناسند T+2 یعن دو روز بعد از عقد قرارداد، بسیار شبیه به زمان تسویه از کارگزاری در ایران است. این بدان معنا است که زمان تحویل باید تا دو روز کاری بعد صورت گیرد. پس جالب است بدانید علت بعضی تغییرات قیمتی در فارکس وابسته به همین موضوع در اسپات است.

مثلا معاملاتی در دوشنبه روی یورو دلار انجام می‌شود؛ تاریخ تحویل چهارشنبه است و آن طرف مقابل در روز چهارشنبه تحویل خود را دریافت می‌کند.

یک نکته دیگر وجود دارد، بعضی جفت ارزها تاریخ T+1 دارند مثل : USD/CAD, USD/TRY, USD/RUB , USD/PHP

اما متاسفانه تا اینجای مطلب از انواع معامله در فارکس هرچه گفتیم مختص ما تریدرهای خرده نبود، حتی بانک‌های رسمی ایران و موسسات نیز در حال حاضر به دلیل تحریم‌ها، نمی‌توانند در آپشن، آتی و اسپات فعالیت کنند. اما دانستن و درک آن‌ها برای شما که می‌خواهید در فارکس معامله کنید ضروری است و دلیل آن این است که شما باید با حرکات این غول‌های بازار همگام باشید و بدون شناختن انواع معاملات نمی‌توانید آن را تشخیص دهید.

حالا به سراغ بخشی می‌رویم که مربوط به معامله گران خرده مثل ما می‌شود

فارکس خرده فروشی (Retail Forex)

یک بازار ثانویه در OTC وجود دارد که به خرده کارها (فقرا ?) اجاز می‌دهد در بازار فارکس شرکت کنند و به قول معروف سهم خود را از آن بردارند.

این دسترسی امثال ما با بخشی انجام می‌گیرد که به آن‌ها forex trading providers یا فراهم‌ کنندگان معامله در فارکس می‌گویند.

این فراهم کنندگان، بهترین قیمت را شناسایی می‌کنند و با افزودن سود خود به آن، قیمت را برای نمایش به ما فراهم می‌کنند. در بحث انواع معامله در فارکس ، این بخش بیشتر به درد ما می‌خورد.

این پروسه شبیه زمانی است که یک مغازه خرده فروش، از یک بازار عمده فروش جنسی را بخرد و سود خود را روی آن بکشد و قیمت نهایی را به ما نشان دهد.

اگرچه گفتیم یک قراردار فارکسی اسپات، در دو روز زمان تحویل دارد اما در عمل هیچ کسی ارز خارجی را در معاملات فارکس تحویل نمی‌دهد. در واقع موقعیت شما به عنوان خریدار یا یا فروشنده به زمان تحویل لیست می‌شود. مخصوصا در بازار فارکس خرده فروشی.

حتما به یاد دارید که گفتیم شما در حقیقت قراردادی که در خود ارز را جای داده معامله می‌کنید، نه خود ارز را. این قرارداد حتی یک اهرم نیز در خود جای داده که در آینده مفهوم آن را می‌آموزید.

پس خیلی ساده بگویم، اگر شما در فارکس به ازای مقداری دلار، یورو بخرید، شخصی قرار نیست آن یورو را برای شما به درب خانه بفرستد یا به حسابتان بریزد، بلکه شما بر حسب درست تشخیص دادن قیمت یورو که بالا یا پایین می‌رود، روی قرارداد سود یا ضرر می‌کنید و تحویلی صورت نمی‌گیرد. اما برای آنکه گیج نشوید، مفهوم ساده لوریج یا اهرم را خیلی ساده می‌گویم:

کارگزاران بازار فارکس به مشا اجازه می‌دهند با چند برابر پولی که سرمایتان است، به معامله بپردازید. مثلا شما بتوانید با ۱۰۰ دلار به اندازه ۱۰۰ هزار دلار معامله کنید. دیگر بیش از این کنجکاو نشوید چون در آینده به آن می‌پردازیم. پس ادامه دهیم

اسپرد بت در ارزها (spread bet)

یکی دیگر از انواع معامله در فارکس، اسپرد بتینگ است که یک نوع کالای مشتق است، یعنی شما هیچ‌گاه صاحب آن نماد نمی‌شوید و فقط می‌توانید با پیشبینی درست این‌که قیمت به چه سمتی می‌رود، سود کسب کنید. قیمت جفت ارزها که در این نوع معامله وجود دارد، مشتقی از قیمت بازار اسپات است. سود یا زیان شما به این بستگی دارد که تا چه حد قیمت از نقطه ورود شما دور شده (بر اساس حجم وارده) قبل از آنکه شما معامله را ببندید. این نوع معامله هم با فراهم‌کنندگان خود انجام می‌شود.

در ایالات متحده، spread betting ممنوع است و غیر قانونی شناخته می‌شود. با وجود آنکه توسط FSA در انگلستان رگوله شده است، ایالات متحده این نوع معاملات را نوعی قمار اینترنتی می‌داند و به همین دلیل در آمریکا ممنوع است. لازم است به خوانندگان میهن چارت متذکرشویم که در آینده مقالات بسیاری در مورد کلاهبرداری سودجویان در این حوزه خواهیم داشت، چراکه بسیاری با نداشتن آگاهی کامل در این حوزه، سرمایه خود را سوزانده و هرگز متوجه نمی‌شوند در کدام بخش از اقیانوس فارکس قدم گذاشته‌اند. این دنیای وسیع نیازمند ملوانی است که مسیر را نشان دهد و متاسفانه ضعف شدیدی در منابع برای این امر وجود دارد. هدف ما این است این ضعف را تا جای ممکن جبران کنیم.

CFD ها در فارکس

CFD مخفف عبارت contract for difference ، به معنای قرارداد برای تفاوت قیمت است. این نوع از معامله نیز مشتق است. همانطور که گفتیم یک محصول یا نماد مشتق، معامله روی قیمت را ممکن می‌کند. یعنی شما می‌توانید بر اساس دانش تحلیل گری خود تصمیم بگیرید که قیمت آن نماد بالا رفته یا پایین و روی قیمت معامله کنید. قیمت یک CFD نیز مشتقی از قیمت اصلی خود آن نماد است. مثلا برای سهام یک CFD هم وجود دارد.

شاید اشخاصی با کل این مفهوم غریبه باشند و حق دارند چون توضیح درستی در هیچ منبعی وجود ندارد.

اجازه دهید یک مثال ساده بزنم. شخصی دوست دارد یک دارایی از خود داشته باشد و آن را بخرد چون دوست دارد سهمی از آن دارایی داشته باشد. مثال سهام، شما وقتی سهام یک شرکت را بخرید، به اندازه دارایی خود از آن شرکت هم سهیم هستید، شرکت و سیاست‌هایش تعیین می‌کنند که شما به عنوان نوعی شریک آیا سود می‌کنید یا ضرر؛ اما شخصی وجود دارد که دانش فوق‌العاده دارد و همانطور که حتما شنیده‌اید، یک کیمیاگر است و می‌تواند با احتمال خوبی قیمت را از روی علم خود پیشبینی کند. به جای آنکه مثل افراد بدون دانش، خود را به دست شرکت بسپارد و منتظر باشد شرکت با سیاست و تصمیمات خود ، قیمت سهامش را افزایش دهد تا بلکه او هم سودی ببرد، شخص با دانش ما تصمیم می‌گیرد یک تحلیل انجام دهد و در لحظه موعود، CFD را معامله کند، چه خرید چه فروش؛ او می‌داند قیمت قرار است در جهت پیشبینی او حرکت کند پس صبر می‌کند و بوم!

قیمت حرکت کرده و او حالا در سود است. هر وقت این معامله را ببندد، سودش را می‌گیرد. او نه درگیر شرکت است و نه شراکتی با آن‌ها دارد، او تنها نوسانی گرفته و به سراغ بعدی رفته.

در داخل آمریکا این نوع معامله ممنوع است پس به جای آن نامش را همان retail می‌گویند ? فکر می‌کنم دلیل ممنوعیت این دو نوع شیوه کپیتالیسم در سیاست آمریکا است.

اما در باقی جهان آزاد است.

این مقاله بسیار طولانی بود زیرا دانستن این‌که انواع معامله در فارکس چگونه است، یکی از اصول فهم باقی مفاهیم آن است.

کارگزاری چیست؟ کارگزاران بورسی چه وظایفی دارند؟

برای ورود به بازار سهام حتما باید از طریق کارگزاران بورس اقدام کنیم. نوشتار پیش‌رو هر آنچه را که لازم است شما درباره کارگزاران بورس بدانید، مورد بحث قرار گرفته است.

آنچه در این مطلب می‌خوانید:

• کارگزاری چیست؟
• چرا حضور کارگزاران لازم است؟
• نگاهی بر تاریخچه کارگزاری‌ها
• کارگزاری‌ها چه خدماتی ارائه می‌دهند؟
• کارگزاری‌ها چه خدمات مازادی برای جذب مشتری در فضای رقابتی ارائه می‌کنند؟
• کانون کارگزاران چیست و چه وظایفی دارد؟
• چند کارگزاری‌های فعال در بازار سرمایه وجود دارد؟
• کارگزاران بر چه اساسی رتبه‌بندی می‌شوند؟
• چگونه بهترین کارگزار را انتخاب کنیم؟

کارگزاری چیست؟

دنیای بورس | بسیاری از افراد که قصد سرمایه‌گذاری در بازار سهام را دارند، احتمالا با واژه کارگزاری آشنا هستند. در واقع شما برای ورود به بورس باید حتما از طریق کارگزاری‌ها اقدام کنید. کارگزاران بورس شرکت‌های واسطی هستند تا شما بتوانید به‌راحتی معاملات بازار را انجام دهید. در حقیقت کارگزاران خریدار و فروشنده را در بازار سهام به هم وصل کرده و در ازای این کار دستمزد یا همان کارمزد دریافت می‌کنند.

کارگزاری‌ها برای فعالیت در بازار سرمایه باید مجوز تاسیس و فعالیت خود را از سازمان بورس و اوراق بهادار اخذ کنند و به عضویت کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار و بورس مربوطه درآیند.

چرا حضور کارگزاران الزامی است؟

برای درک بهتر نقش کارگزاری فرض کنید که شرکت‌های کارگزاری‌ نبودند؛ در این صورت شما برای انجام معاملات در بازار سهام مجبور بودید در ساعات فعالیت بازار، دائماً در ساختمان مرکزی بورس واقع در خیابان حافظ حاضر می‌شدید و در بین جمعیت انبوه معامله گران به خرید و فروش می‌پرداختید.

درحالی‌که با وجود کارگزاری‌ها شما به راحتی در قیمت و تعداد مدنظر خود سفارش را ثبت کرده و پس از آن تمامی فعالیت‌ها به‌صورت خودکار و خرید یا فروش انجام می‌گیرد.

بنابراین نقش کارگزاری‌ها لازمه فعالیت، حیات و گسترش بازار سرمایه است و این موضوع برای تمامی اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی صادق است.

تاریخچه کارگزاری‌ها

شیوه قدیم معاملات کارگزاران بورسی در بازارهای جهانی

- فعالیت کارگزاران در ایران از کی و با چند کارگزاری آغاز شد؟

بورس تهران در سال 1346 تاسیس شد. همزمان با تاسیس آن کارگزاران بورسی هم فعالیت خود را آغاز کردند. اما در ابتدای امر 13 کارگزار فعال که عمدتا بانکی بودند در بازار سرمایه ایران مشغول به کار بودند.

این تعداد در سال‌های بعد به تدریج افزایش پیدا کرد. این کارگزاران تنها در 2 روز معاملاتی طی هفته و در ساعت‌های 10 الی 12 در تابلوی مظنه، معاملات را ثبت می‌کردند.

در سال 1348 برای اولین بار 2 کارگزار از بخش خصوصی به این تعداد اضافه شد و بعدها یک کارگزار خصوصی دیگر هم فعال شد. به طوری که تا قبل از انقلاب یعنی سال 1357، 3کارگزار خصوصی و 26 کارگزار نهادی در بازار فعالیت داشتند.

تاثیر کارگزاری‌های خصوصی بر بازار سرمایه

ورود کارگزاران بخش خصوصی در آن سال‌ها به بازار سرمایه به عنوان نقطه عطفی برای رونق معاملات و افزایش حجم دادوستد‌ها مطرح شد. در سال 1352، 50 درصد از کل معاملات در اختیار دو کارگزاری خصوصی (کارگزاری محمود رضویان و محمود کریشچی) قرار داشت. بعد از اضافه شدن کارگزار سوم از بخش خصوصی (احمد سلطانی) یک سوم از کل معاملات در اختیار این 3 کارگزار بود.

فعالیت کارگزاران از چه زمانی رونق گرفت؟

در درک مفهوم معاملات مشتقه سال‌های بعد از انقلاب در یک دوره معاملات کارگزاری‌ها از رونق افتاد، به‌طوری‌که حجم معاملات تا سال 1367 در حد صفر بود.

از سال 1367 به بعد و به‌خصوص در دهه 70، بورس یک جان تازه‌ای گرفت. بر این اساس 7 کارگزار خصوصی به فهرست کارگزاران اضافه شدند. این تعداد کارگزار خصوصی‌ به‌همراه 8 کارگزاری نهادین، معاملات را مجدد آغاز کردند.

در دهه 70، با مجوزهای جدیدی که سازمان کارگزاران بورس به کارگزاران اعطا کرد، معاملات آن‌ها درک مفهوم معاملات مشتقه قوت گرفت اما اصل معاملات و ایجاد روند واقعی در دادودستد‌ها از دهه 80 آغاز شد. تصویب قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی در این دوره انجام شد.

به این ترتیب با تغییر ساختار بازار سرمایه و اعطای مجوز به چندین کارگزاری در بازار سرمایه شاهد تغییرات اساسی در کلیت بازار سرمایه، ارکان و ساختار آن بودیم. از آن زمان به بعد یک توسعه چشمگیری در بازار سرمایه ایجاد شد. هر چند صنعت فعالیت کارگزاری‌ها قدمت 50 ساله دارد، اما عمده پیشرفت و توسعه آن در 10 سال اخیر صورت گرفته است.

کارگزاری‌ها چه وظایفی دارند؟

از جمله خدماتی که کارگزاران بورسی به مشتریان خود می‌دهند:

- کلیه معاملات اوراق بهادار: خرید و فروش سهام، حق تقدم سهام، اوراق بدهی، اوراق مشتقه و معاملات آتی و. در بورس، فرابورس، بورس کالاو بورس انرژی به صورت مستقیم و آنلاین (معاملات بر خط)

- خدمات مشاوره‌ای: پذیرش و ثبت شرکت‌ها و انتشار و عرضه اوراق بهادارشان در بورس‌های مربوطه، ارائه خدمات مشاوره‌ای به شرکت‌های پذیرش شده در بورس یا فرابورس جهت نحوه انتشار اوراق، انجام افزایش سرمایه و. ، ارایۀ خدمات و نظرات مشورتی به سرمایه‌گذاران (خرید و فروش سهام یا سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها، اوراق با درآمد ثابت و. )

- بازارگردانی اوراق بهادار: بازارگردانی یعنی فعالیتی که با اخذ مجوزهای لازم عرضه و تقاضا را در بازار سرمایه تنظیم کرده و مانع از نوسان شدید قیمت‌ها می‌شود. این‌کار افزایش نقدشوندگی بازار را به دنبال دارد.

- خدمات مالی: ارائه اطلاعات مربوط به ورقه بهادار، معامله، سفارشات خرید و فروش و ناشر ورقه بهادار به مشتریان

- تعهد پذیره نویسی: انجام تعهد خرید اوراق بهاداری که ظرف مهلت “پذیره‌نویسی” به ‌فروش نرسیده است.

کارگزاری‌ها چه خدمات مازادی برای جذب مشتری ارایه می‌کنند؟

- اعتبار معاملاتی: برخی از کارگزاری‌ها براساس گردش مالی مشتریان خود (میزان و حجم خرید و فروش) به آن‌ها اعتبار معاملاتی می‌دهد.

به این صورت که فرد بدون پرداخت مبلغ سهام خود را از طریق اعتباری که کارگزاری به آن‌ها می‌دهد، خرید یا فروش می‌کند. این شیوه به عبارتی نوعی وام از سوی کارگزار به مشتریان با سطح اعتباری بالا است.

- تخفیف معاملاتی: کارگزاران بورسی در ازای دریافت حق الزحمه خرید و فروش سهام را برای مشتریان خود میسر می‌کنند که سقف آن توسط سازمان بورس تصویب شده است. برخی از کارگزاران به منظور جذب مشتری تخفیفانی در کارمزد معاملات اعمال می‌کنند.

- دوره‌های آموزشی: برخی از کارگزاری‌ها دوره‌هایی تحت عنوان آموزش بورس به صورت حضوری یا غیرحضوری برگزار می‌کنند.

نهاد کانون کارگزاران در ایران

کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار در سال 1386 به عنوان یک مؤسسه غیردولتی فعالیت خود را آغاز کرد. اعضای آن کارگزاران فعال در بازار سرمایه هستند.

به عبارتی تمامی کارگزاری‌های بورسی برای فعالیت در بازار سرمایه باید به عضویت این کانون درآیند. کارگزاری‌ها تابع قوانین واحد و استانداردی هستند که توسط کانون کارگزاران وضع می‌شود.

وظایف کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار چیست؟ مهم‌ترین وظیفه این کانون نظارت و قانو‌ن‌گذاری برای شرکت‌های کارگزاری است.

نحوه و کیفیت خدمات‌رسانی اعضا، پیشنهاد تغییر سقف کارمزدها و نرخ‌های خدمات اعضای کانون به سازمان، ارتباط با سایر ارکان و فعالان بازار اوراق بهادار، ایجاد سازش و حل اختلافات و مشکلات بین کارگزاران، کارگزار معامله‌گران و بازارگردانان و سایر اشخاص ذیربط، تنظیم روابط بین اعضای کانون با یکدیگر و با اشخاص وابسته به اعضاء، کمک به تهیه و تدوین قوانین، مقررات و آئین‌نامه‌های مربوط به اعضای کانون و بازار اوراق بهادار، کمک به ایجاد یک بازار اوراق بهادار عادلانه، رقابتی و کارا در کشور به منظور جلب اعتماد سرمایه‌گذاران، ارتقاء اعتبار اعضای کانون و اشخاص وابسته به اعضاء نزد سرمایه‌گذاران و . از جمله وظایف کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار است.

کارگزاران بورس در ازای خدمات به مشتریان خود کارمزد دریافت میکنند

چند کارگزاری‌ فعال در بازار سرمایه وجود دارد؟

براساس آخرین گزارش که مربوط به اطلاعات کارگزاری‌ها تا پایان سال 97 است، 108 شرکت کارگزاري در بورس‌هاي کشور فعالند که 106 شرکت از کارگزاران فعال در بورس اوراق بهادار، 88 شرکت از کارگزاران فعال در بورس کالا، 105 شرکت از کارگزاران فعال در فرابورس، 62 شرکت از کارگزاران فعال در بورس انرژي، 20 شرکت از کارگزاران صرفاً فعال در بازار اوراق بهادار، 2 شرکت از کارگزاران صرفاً فعال در بازار کالایی و 86 شرکت از کارگزاران فعال در هر دو بازار هستند.

دفاتر و شعب کارگزارن در چه شهرهایی هستند؟

یکی از نکاتی که باید به هنگام انتخاب کارگزار بورسی به آن توجه کنیم، تعدد شعب و دفاتر مربوط به آن‌ها در نقاط مختلف کشور است.براساس آخرین آمار و اطلاعات تا پایان سال 97، تهران با 457 شعبه، اصفهان 80 شعبه، مشهد 54 شعبه، کرج 50 شعبه و تبریز با 39 شعبه به عنوان 5 شهر با بیشترین شعب کارگزاری‌ها هستند.

لیست کامل دفاتر کارگزاری را هم میتوانید اینجا دریافت کنید.

پراکندگی شعب کارگزاری‌ها در شهرهای مختلف ایران

چگونه کارگزاران رتبه‌بندی می‌شوند؟

شرکت‌های کارگزاری به صورت ماهانه در ۲۹ استان، بر اساس ارزش کل معاملات (حجم خرید و فروش)، ارزش معاملات خرد و بلوک کل، ارزش معاملات خرد و بلوک عادی و ارزش معاملات الکترونیکی رتبه‌بندی می‌شوند.

بر اساس آخرین آمار از 9 ماه ابتدایی سال 98، به ترتیب شرکت‌های کارگزاری مفید با ارزش معاملات کل 72.843میلیارد تومان، کارگزاری آگاه با 40.551 میلیارد تومان، کارگزاری فارابی با 17.821 میلیارد تومان، کارگزاری مبین سرمایه با 13.660 میلیارد تومان و کارگزاری بانک پاسارگاد با 21.045 میلیارد تومان به عنوان 5 رتبه برتر از لحاظ ارزش معاملات کل و الکترونیکی هستند.

همچنین از نظر ارزش معاملات خرد و بلوک کل به ترتیب کارگزاری‌های مفید، آگاه، فارابی، بانک پاسارگاد و مبین سرمایه و از نظر ارزش معاملات خرد و بلوک عادی کارگزاری‌های حافظ، بانک پاسارگاد، صبا تامین، بانک رفاه کارگران و مفید 5 رتبه برتر هستند.

چگونه بهترین کارگزار را انتخاب کنیم؟

شاید این پرسش برای شما ایجاد شود که چگونه کارگزار بورسی خود را انتخاب کنیم و یا بهترین کارگزار کدام است؟

مشتری مداری، کسب رتبه بالا در رتبه‌بندی سالانه، فعالیت در بازارهای مختلف بورس (بورس، فرابورس، کالا و انرژی)، عملکرد مطلوب سیستم معاملات آنلاین، تعدد شعب و نمایندگی در استان‌های مختلف، سیستم پاسخگویی مناسب به مشتریان، بهترین خدمات مشاوره‌ای، سلسله برنامه‌های آموزش حضوری یا مجازی، ارتباط خوب با صندوق‌های سرمایه‌گذاری، ارائه خدمات مالی از جمله وام قرض السحنه، اعتبار معاملاتی و . از جمله مواردی است که در انتخاب کارگزار خوب باید به آن توجه کرد.

کتابی درباره بازارهای مشتقه؛ مهندسی مالی و مدیریت ریسک

کتاب بازارهای مشتقه یکی از مشهورترین منابع درسی رشته مالی است که به شناخت بازارهای مالی و علم مالی نوین می‌پردازد. این کتاب به خواننده کمک می‌کند بازارهای مشتقه را بشناسد و نحوه قیمت‌گذاری و استفاده از آنها را بیاموزد.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «بازارهای مشتقه(مهندسی مالی و مدیریت ریسک)» اثر رابرت مک‌دانلد، به همت محمدرضا رستمی، فریده ولی‌زاده و جعفر کمری ترجمه و از سوی سازمان سمت در 484 صفحه، با شمارگان 200 نسخه و قیمت 154 هزار تومان منتشر شد.

حسین عبده تبریزی در مقدمه‌ای بر این کتاب می‌نویسد: «بازار سرمایه جوان ایران ظرفیت بالایی برای رشد دارد، و قابل پیش‌بینی است که تغییرات ساختاری بسیاری در آن به‌وقوع خواهد پیوست: ممکن است نهادهای مالی عمده در هم ادغام شوند، شرکت‌های زیادی فرصت توسعه در سطح بین‌المللی را بیابند و در رقابت‌های فشرده‌تری شرکت کنند، و روندی که بانک‌ها و شرکت‌های جهان به سمت تغییرات بلندمدت‌تر و تغییر اساسی ساختار مالی خود طی کرده‌اند، در آینده نزدیک در ایران نیز اتفاق افتد. این گسترش‌ها باعث فزونی ریسک اعتباری و عملیاتی خواهد شد. بسیاری از شرکت‌های ایرانی ممکن است به جای مراجعه به بانک‌ها و اخذ تسهیلات از آن‌ها، مستقیماً به مردم رجوع کنند. بدین ترتیب بازار سرمایه قدرت و وسعت بیشتری می‌یابد و نهادهای بانکی در سال‌های آینده رقابت شدیدتری با بازار سرمایه خواهند داشت که کاهش حاشیه‌های سود و اعطای تسهیلات بلندمدت‌تر یکی از پیامدهای آن خواهد بود. مشتریان نیز به مرور زمان روش‌های پیچیده‌تری را برای تأمین مالی فعالیت‌های خود برمی‌گزینند. آن‌ها برای اینکه خود را در مقابل ریسک‌های مختلف پوشش دهند و نیاز خود به دارایی‌های با نقدینگی بالا را تأمین کنند یا حتی در دارایی‌های با نقدشوندگی بالا سرمایه‌گذاری کنند، به‌ناچار به سمت بازار سرمایه خواهند رفت. در چنین وضعیتی، بازار مشتقات ایران با تحولات عمده‌ای روبه‌رو خواهد شد.»

در ادامه نیز یادآور شده است: «در سال‌های پیش رو، بدون شک بنگاه‌های بزرگ ایرانی بانک‌ها را ظرف مناسبی برای سرمایه‌گذاری و تأمین مالی خود نمی‌یابند و به سمت بازار سرمایه خواهند رفت. از این‌رو، این بنگاه‌ها استفاده از مشتقات را برای اداره ریسک اقتصاد کلان فعالیت‌های خود ضروری می‌یابند. مدیران این بنگاه‌ها که در آینده از مشتقات استفاده بیشتری خواهند کرد، به‌ویژه در حیطه ارز و نرخ سود، باید با محصولات مشتقه کاملاً آشنا شوند.»

وی بیان می‌کند: «بحران جهانی مالی سال 2008 تحت تأثیر عوامل مختلفی به وجود آمد که سه عامل: بزرگی بخش ساختمان، مشتقات پیچیده، و سیاست‌های غلط پولی در ایجاد آن تأثیر عمده‌ای داشت. محققان استفاده گسترده از ابزارهای مالی پیچیده مانند مشتقات را مهم‌ترین عامل می‌دانند. بنابراین، در عین حال که با نقاط قوت و فواید متعدد مشتقات آشنا می‌شویم، باید از ریسک‌های مرتبط با مشتقات نیز کاملاً آگاه گردیم.»

عبده در بخش دیگری از سخنانش بیان می‌کند: «باید درباره ابزارهای مشتقه قضاوتی عادلانه داشت؛ حتی در بحران ۲۰۰۸ که «سوآپ نکول اعتباری» نقش عمده‌ای در تحرکات سفته‌بازانه و عمیق‌کردن بحران داشت و ریسک سیستمیک بازار را شعله‌ور کرد، مشتقات دیگر مثل سوآپ نرخ بهره و سوآپ نرخ ارز در گسترش بحران هیچ نقشی نداشتند و حتی تا حدی به کنترل بحران کمک کردند. بنابراین، همه چیز بستگی به این دارد که چگونه به‌درستی از مشتقات به‌ویژه در مدیریت ریسک استفاده شود.»

عبده در جایی دیگر درباره ظرفیت مشقه‌ها می‌نویسد: «پس، با اینکه مشتقه‌ها بازارهای کارآمدتری را برای دارایی‌های مبنا ایجاد می‌کنند اما در عین حال ظرفیت بر هم زدن سازوکار بازارها را نیز دارند، چون مشتقات امکانات بیشتری را برای اتخاذ مواضع سفته‌بازانه در بازار در اختیار می‌گذارند. دلیل اصلی نگرانی درباره بازار مشتقات این است که به‌راحتی می‌توان اوراق را زیر قیمت نگاه داشت؛ یعنی دست‌کاری قیمت در بازار مشتقات ساده‌تر از بازار دارایی‌های مبناست. مشتقات به لحاظ اثر اهرمی، به‌سادگی حجم را گسترش می‌دهند و با حجم بالا ساده‌تر به ابزار سفته‌بازی بدل می‌شوند. البته، در سمت مثبت ماجرا همین تأثیر اهرمی است که سبب حمایت مشتقات از معاملات کلان می‌شود. توان اهرمی مشتقات، شمشیری دولبه است. در نهایت بزرگ‌ترین خطری که مشتقات ایجاد می‌کنند، پیوندزدن و همبسته‌کردن بازارها به یکدیگر است؛ ارتباطی که بین بازارها ایجاد می‌کنند باعث می‌شود یک رویداد خارج از کنترل، به‌سادگی به بحران مالی عمده‌ای تبدیل شود چون ارتباط بازارها و امکان سرایت را افزایش می‌دهند.
بنابراین، باید به مزایا و معایب معاملات مشتقه هر دو توجه کرد. بازار در زمان‌های مختلف هم از نظرکنترل ریسک، هم از نظر کسب سود، هم از نظر نقدشوندگی، و هم در جهت توسعه جهانی سبدهای سرمایه‌گذاری فرصت‌های متعددی برای استفاده کارآمد از مشتقات ارائه می‌کند؛ اما استفاده نابجا از مشتقات به دارایی‌های سمّی و زیر ارزش منجر می‌شود. از این‌رو، باید از مشتقات درست استفاده کرد.»

نویسنده در مقدمه آورده است: «علوم نوین مالی و بازارهای آن را بدون آگاهی از مشتقات نمی‌توان به‌خوبی درک کرد. در این کتاب تلاش شده است تا ابزارهای مشتقه موجود معرفی شوند تا شما با نحوه استفاده از آن‌ها آشنا شوید، نحوه قیمت‌گذاری آن‌ها را بدانید و دریابید که چگونه ابزارها و مفاهیم پایه مشتقات در علوم مالی مفید واقع می‌شوند.
مشتقات بی‌شک موضوعی تحلیلی است اما در این کتاب تلاش شده است تا خواننده به توانایی درک فرمول‌ها دست یابد. فرض بر این است که خواننده مفاهیم اولیه مالی از قبیل ارزش فعلی، و مفاهیم آماری مقدماتی مثل میانگین و انحراف معیار را می‌داند. کوشیده‌ام کتاب برای خوانندگانی با پیش‌زمینه و تجارب مختلف مفید باشد، از این‌رو از سطوح مختلف ریاضی بهره برده‌ام. از محاسبات ارزش فعلی در فصل‌های اول تا نهم استفاده شده و تقریباً از دیفرانسیل و انتگرال در هیچ بخشی از کتاب استفاده نشده است.»

در پیشگفتار مترجمان بر این کتاب نیز آمده است: «از اوایل دهه هشتاد خورشیدی در پی رشد و توسعه بازارهای مالی، رشته مالی نیز در ایران توسعه یافت. توسعه اقتصادی کشور و در پیِ آن گسترش نهادهای مالی مانند بورس، بانک‌های تجاری، شرکت‌های بیمه بازرگانی، لیزینگ‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، کارگزاری‌ها، و شرکت‌های تأمین سرمایه، نیاز به فارغ‌التحصیلان رشته مالی را دوچندان نمود. این نیاز سبب تأسیس رشته مدیریت مالی زیرگروه رشته مدیریت در دانشگاه‌ها شد که به‌تازگی با عنوان «مالی» در گرایش‌های مختلف توسعه یافته است. جذابیت این رشته و بازار کار رو به‌گسترش آن موجب شد دانشجویان دیگر رشته‌ها به‌ویژه فنی­ مهندسی و علوم پایه جذب آن شوند و این رشته غنی‌تر شود.»

بازارهای مشتقه اثر رابرت مک‌دانلد کتاب درسی مشهوری است که اکنون با همت مترجمان در دسترس شما قرار دارد. نگارنده در 14 فصل می‌کوشد ابزارهای مشتقه را معرفی کند و کاربردهای آن‌ها را توضیح دهد. در هر بخش توضیح داده شده است که چگونه می‌توان از این ابزارها برای کنترل ریسک استفاده کرد. استفاده از مشتقات در حوزه‌های نرخ سود، ارز و اعتبار به‌تفصیل توضیح داده شده، به‌ویژه در فصل هشتم قراردادهای سوآپ معرفی شده است. این قراردادها از معاملاتی است که درآینده نزدیک در بازارهای مالی ایران معمول خواهد شد. مباحث پیچیده‌تر درباره اوراق مشتقه در فصل‌های آخر کتاب آمده است.

كتاب حاضر براي دانشجويان رشته حسابداری و مالی در مقطع کارشناسی ارشد به عنوان منبع اصلی درس «مهندسی مالی و مدیریت ریسک» ترجمه شده است.

اختیار معامله چیست و چه کاربرد هایی دارد؟

اختیار معامله یا Option ، اصطلاحی است که معمولا توسط فعالان بازار سهام استفاده می‌شود. این قرارداد میان خریدار و فروشنده نوشته می‌شود به صورتی که دو طرف توافق می‌کنند که در آینده معامله مشخصی را انجام دهند. خریدار در ازای پرداخت مبلغ مشخصی، حق خرید یا فروش دارایی ثبت شده در قرارداد را با قیمت مشخص شده در قرارداد و در زمان تعیین شده به دست می‌آورد. فروشنده هم حق خرید یا فروش دارایی مذکور را به خریدار می‌دهد. حال ممکن است در زمان مشخص شده خریدار دارایی مورد نظر را خرید و فروش نکند، در این حالت دارایی مذکور در اختیار فروشنده قرار خواهد گرفت و خریدار مبلغ پرداخت شده را از دست خواهد داد.

به شما حق می‌دهیم که احساس سردرگمی ‌داشته باشید، مفهوم اختیار معامله یکی از پیچیده ترین مفاهیم بازار سرمایه است اما شاید برایتان جالب باشد که بدانید ما در زندگی روزمره از این مفهوم بسیار استفاده می‌کنیم; در واقع مفهوم اصلی اختیار معامله این است که در زمان حال، ابهامات آینده را پیش بینی کرده و آنها را ارزش گذاری کنیم.اجازه بدهید با چند مثال مفهوم اختیار معامله را به ساده ترین صورت توضیح دهیم.

از قضیه تالس تا اختیار معامله

شاید بتوان گفت تالس ( فیلسوف اهل میلیتوس) اولین کسی است که از اختیار معامله استفاده کرده است. شهر میلیتوس در غرب ترکیه امروز درختان زیتون فراوانی داشت و کشت زیتون و روغن کشی از آن از شغل‌های رایج آن روزگار بوده است. به دلیل تغییرات محیطی و آب و هوا تولید محصول زیتون هر ساله متغیر بود تولید کنندگان زیتون در یک سال سود بسیار خوبی کسب می‌کردند و سال بعد ضرر می‌دیدند. تالس با صاحبان دستگاه‌های روغن کشی قرارداد جالبی بست. محصولات زیتون در فصل بهار برداشت می‌شدند، تالس در فصل زمستان در ازای پرداخت مبلغی، دستگاه‌های روغن کشی را برای فصل بهار اجاره کرد با این شرط که اگر دستگاه‌ها را نخواستم مبلغ اجاره برای خود صاحبان دستگاهها باشد و تالس ادعایی بابت ان نداشته باشد.

سال بعد که زیتون‌ها بسیار زیاد بودند، تالس دستگاه‌ها را با همان مبلغ توافق شده اجاره کرد و دوباره آنها را در اختیار صاحبان دستگاه‌ها و سایر افراد قرار داد و از این راه سود زیادی به دست آورد. در واقع در این معامله، یک اختیار مورد توافق قرار گرفت. تالس چون بهای اجاره را از پیش پرداخت کرده بود این اختیار را داشت که از دستگاه‌ها استفاده کند یا نکند، دقت کنید که الزام و تعهدی نداشت، صاحبان دستگاهها هم تعهد داده بودند که اگر تالس بخواهد از دستگاه‌ها استفاده کند باید با همان قیمت از درک مفهوم معاملات مشتقه قبل تعیین شده موافق باشند. خب حالا این سوال پیش می‌آید که چرا صاحبان دستگاه‌ها با این معامله موافقت کردند؟ دلیل اصلی وجود ابهام در آینده کاری آنها بود. آنها نمی‌دانستند که در سال بعد می‌توانند قرارداد‌های خوبی ببندند یا خیر، پس ابهام آینده را ارزش گذاری کردند; به این معامله اختیار خرید (Call Option) می‌گوییم.

هر وقت دوست داشتی از پارکینگ استفاده کن

یک مثال دیگر پرداخت حق پارکینگ است، فرض کنید شما پارکینگ یک مرکز تجاری یا مسکونی را برای مدت مثلا یک سال در قبال مبلغ مشخصی اجاره می‌کنید. شما این اختیار را دارید که از پارکینگ استفاده کنید یا خیر. اما مبلغ توافق شده را در همان ابتدای سال پرداخت می‌کنید و صاحب پارکینگ هم متعهد است که در این یک سال هر وقت خواستید پارکینگ را در اختیار شما قرار دهد. شما با این کار ابهام نداشتن پارکینگ در طول یک سال را با پرداخت مبلغی به حداقل رسانده‌اید.

رزرو هتل و اختیار معامله

بیشتر هتل‌ها این امکان را برای مشتریان فراهم می‌کنند که با پرداخت مبلغی به عنوان اجاره، امکانات و خدمات مورد نظر خود را برای مدت زمان خاص مثلا شش ماهه یا یک ساله رزرو کنند.در این حالت حتی در شلوغ ترین زمان استفاده از هتل‌ها هم خیالتان راحت است که هتل همیشه جایی را برای شما خالی می‌گذارد و اگر هم از امکانات استفاده نکنید، پول پرداخت شده درک مفهوم معاملات مشتقه در اختیار هتل است و شما حقی نسبت به آن ندارید. ذخیره سازی سلول‌های بنیادی، اجاره پرواز چارتر، پیش خرید تورهای مسافرتی، خرید بیمه عمر یا شخص ثالث همگی نوعی اختیار معامله است که در زندگی از آنها استفاده می‌کنیم.

حالا با توجه به مثال‌های بالا می‌توانیم بگوییم اختیار معامله باید 4 اصل زیر را داشته باشد:

• نوع اختیار معامله مشخص باشد ( اختیار خرید یا اختیار فروش)(Call or Put Options)
• زمان سررسید (Expiration Date) که خریدار می‌تواند از حق اختیار خود استفاده کند.
• قیمت اعمال (Strike Price) که در زمان سررسید، خرید یا فروش بر اساس آن صورت می‌گیرد.
• قیمت اختیار (Premium) که همان مبلغی است که در ابتدا خریدار بابت حق اختیار پرداخت می‌کند.

انواع اختیار معامله

1- اختیار خرید

این نوع اختیار به خریدار این حق را می‌دهد که در زمان مشخص در ازای مبلغ تعیین شده مقدار مشخصی از یک دارایی را از فروشنده خریداری کند.

2- اختیار فروش

این نوع اختیار به خریدار این حق را می‌دهد که در زمان مشخص در ازای مبلغ تعیین شده مقدار مشخصی از یک دارایی را به فروشنده بفروشد.

انواع سبک اعمال اختیار معامله

1- اختیار معامله اروپایی

در اختیار معامله اروپایی، خریدار در سررسید زمان مشخص شده می‌تواند از اختیار خود استفاده کند و قبل از سررسید نمی‌تواند. به عنوان مثال اگر قرارداد اختیار معامله یک ساله بسته شده باشد، خریدار در پایان یک سال می‌تواند حق اختیار خود را اعمال کند.

2- اختیار معامله آمریکایی

در اختیار معامله امریکایی خریدار در طول زمان مشخص شده، اگر احساس کند که با استفاده از حق اختیار خود می‌تواند سود بیشتری به دست آورد، از اختیار خود استفاده می‌کند و نیاز نیست حتما زمان تعیین شده به پایان برسد. اختیار معامله آمریکایی نسبت به نوع اروپایی ریسک بالاتری دارد و به همین دلیل قیمت بیشتری برای آن تعیین می‌شود.

سود و زیاد خریدار و فروشنده چگونه محاسبه می‌شود؟

در معاملات اختیار معامله با دو گروه خریداران (Holder) و فروشندگان (Writer) طرف هستیم. هر دو گروه می‌توانند اختیار خرید یا فروش را در اختیار داشته باشند. سود خریداران اختیار معامله (خرید دارایی یا فروش آن فرقی ندارد) نامحدود است، و میزان زیان همان مقدار مبلغی است که در ابتدا در برابر خرید حق اختیار پرداخت کرده اند. سود فروشندگان اختیار معامله (فروش دارایی یا خرید آن فرقی ندارد) محدود است. در واقع همان میزانی است که در ابتدا در ازای اعطای حق اختیار از خریدار دریافت کرده اند، اما اگر نتوانند پیش بینی خوبی از آینده داشته باشند ممکن است متحمل ضرر بسیار زیادی شوند.

مزایای قرارداد اختیار معامله

1- زمان بخرید

با توجه به اینکه در قراردادهای اختیار معامله بازه زمانی در نظر گرفته می شود، سرمایه گذار یا همان خریدار این فرصت را دارد که برای تصمیم گیری مناسب زمان بخرد. خریدار می تواند تصمیم خود مبنی بر خرید یا فروش را تثبیت کند و در مدت زمان باقیمانده تصمیم بگیرد که چه زمانی سهام خود را بفروشد و یا نگه دارد.

2- ریسک معامله را کاهش دهید

همانطور که در ابتدای مقاله گفتیم اختیار معامله در واقع این امکان را به ما می‌دهد که با پیش بینی اتفاقات آینده، ابهام را به حداقل خود برسانیم و میزان ریسک پذیرفته شده ارزش گذاری کنیم. در اختیار معامله خریدار فقط به میزان هزینه ای که برای خرید حق اختیار پرداخت کرده است، متضرر می شود.

3- درآمد کسب کنید

سرمایه گذار می‌تواند با فروش قرارداد اختیار معامله سهام، درآمد خود از سهام را تنها به بازدهی سهام و سود تقسیمی محدود نکند. فروش اختیار معامله سهام متعلق به سرمایه گذار یا سهامی که قصد خرید آن را دارد، یکی از ساده ترین راهبردهای معاملاتی است.

4- با نقدینگی کمتر،سود بیشتر کسب کنید

آورده اولیه خریدار یا سرمایه گذار در قراردادهای اختیار معامله، همان مبلغ اختیار معامله است، اما در صورتی که خریدار سود کند، ارزش سود وی چندین برابر آورده اولیه خواهد بود و اگر ضرر کند فقط به میزان آورده اولیه زیان خواهد دید.

به مثال زیر دقت کنید:

فرض کنید سرمایه گذار با پرداخت ۵۰۰۰ ریال اختیار خرید ۱۰ هزار سهم شرکت ایران خودرو با قیمت توافقی ۳۳۰۰ ریال با سررسید شش ماهه خریداری می کند. با رشد گروه خودرویی فرض کنید قیمت هر سهم ایران خودرو در سررسید به ۴۰۰۰ ریال رسیده است . در این صورت خریدار اختیار با اعمال اختیار خود مبلغ ۷۰۰۰۰۰۰=(۱۰۰۰۰*(۳۳۰۰-۴۰۰۰)) ریال سود در مقابل پرداخت ۵۰۰۰ ریال دریافت می کند و فروشنده اختیار با دریافت مبلغ ۵۰۰۰ ریال متحمل زیان ۷۰۰۰۰۰۰ ریالی می شود. در انتها می توان گفت توانایی پیش بینی آینده بازار، استمرار در انجام این نوع معاملات، استعداد تحلیل بازار و نگاه رو به جلو عواملی هستند که موجب می شوند افرادی که در این نوع معاملات وارد می‌شوند بتوانند در دراز مدت سود خوبی کسب کنند و قدرت ارزش گذاری ابهامات آینده را در خود تقویت کنند. برای مطالعه مقاله آشنایی با ریسک سرمایه گذاری در طلا کلیلک کنید.

موقعیت های معاملاتی لانگ (Long) و شورت (short) چیست؟

این دو اصطلاح بیانگر این است که معامله گر پیش بینی می کند قیمت ارز دیجیتال قصد افزایش یا کاهش دارد و بر این اساس موقعیت معاملاتی خود را ایجاد می کند.

معامله گران کریپتوکارنسی اغلب از اصطلاحات مخصوص به خود استفاده می کنند که کاملاً برای تازه واردان قابل درک نیست. در حالی که “لانگ” و “شورت” فنی ترین اصطلاحات موجود نیستند ، در واقع ، آنها در معاملات اصلی مورد استفاده قرار می گیرند و ما این دو مفهوم را در این مقاله به ویژه برای تازه واردان توضیح خواهیم داد، که احتمالاً در بحبوحه کاهش ارزش فیات و بحران اقتصادی فعلی وارد بازار ارزهای دیجیتال شده اند.

به طور خلاصه ، موقعیت های لانگ و شورت نشان دهنده پیش بینی دو جهت احتمالی قیمت برای کسب سود هستند. در یک موقعیت لانگ ، معامله گر امیدوار است که قیمت از یک نقطه مشخص افزایش یابد. در این حالت ، می گوییم تریدر وارد موقعیت لانگ شده است ، یا کریپتوکارنسی را خریداری می کند. در نتیجه ، در یک موقعیت شورت ، معامله گر انتظار دارد که قیمت از یک نقطه مشخص کاهش یابد ، به عنوان مثال ، معامله گر وارد موقعیت شورت می شود ، یا کریپتوکارنسی را می فروشد.

در حالی که خرید و فروش در اکسچنج های نقدی معمول است ، شما می توانید در خصوص یک کریپتوکارنسی موقعیت لانگ یا شورت باز کنید بدون اینکه واقعاً آن را بخرید یا بفروشید. این روش در اکسچنج های مشتقات که معاملات آتی (futures) ، اختیار یا آپشن (options)، قرارداد برای تفاوت (CFD – Contract for Difference) و سایر محصولات مشتقه را ارائه می دهند ، امکان پذیر است. هنگامی که این قراردادهای مشتقه را معامله می کنید ، از طریق موقعیت های لانگ و شورت در بازار کریپتوکارنسی مشارکت خواهید داشت بدون اینکه به صورت “فیزیکی” صاحب آنها باشید.

در یک بازار صعودی موقعیت های لانگ بیشتری نسبت به شورت مشاهده خواهید کرد ، زیرا معامله گران بیشتری می خواهند از افزایش قیمت بهره مند شوند. وقتی بازار نزولی است ، موقعیت های شورت معمولاً بیشتر از موقعیت های لانگ هستند. با این حال ، این فقط یک نظریه است نه قانونی که باید از آن پیروی کرد. معامله گران و سرمایه گذاران حرفه ای معمولاً در هنگام افت قیمت می خرند و هنگام افزایش قیمت می فروشند یعنی وقتی قیمت از اوج اخیر سقوط می کند ، آنها موقعیت های لانگ ایجاد می کنند و وقتی قیمت به سطح مقاومت می رسد ، کریپتوکارنسی را می فروشند.

چه زمانی برای ایجاد یک موقعیت لانگ مناسب است؟

معامله گران زمانی باید پوزیشن لانگ باز کنند که انتظار دارند قیمت کریپتوکارنسی افزایش یابد.

زمانی که احساس می کنید قیمت کریپتوکارنسی افزایش خواهد یافت ، بسته به تایم فریمی که فعالیت می کنید می توانید پوزیشن خرید خود را باز کنید. به عنوان مثال ، اگر در نمودار روزانه معامله می کنید و اعتقاد دارید که قیمت طی روزهای بعدی یا حتی هفته های بعدی افزایش خواهد یافت ، می توانید پوزیشن خرید باز کنید. شما می توانید دارایی را در اکسچنج نقدی خریداری کنید یا از طریق قراردادهای آتی ، آپشن یا سایر قراردادهای مشتقه یک موقعیت لانگ ایجاد کنید.

بدیهی است که تصمیم شما باید بر اساس نوعی تحلیل فاندامنتال یا تکنیکال انجام شود. به عنوان مثال ، اگر متوجه شوید که یک پروژه بلاکچین (Blockchain) شراکتی در سطح بالا را آغاز کرده است یا در حال انجام یک بروزرسانی مهم است ، می توانید موقعیت خرید خود را بر روی توکن آن ایجاد کنید. به طور کلی ، شما باید در شبکه های اجتماعی بسیار فعال باشید و به طور منظم اخبار را دنبال کنید تا درک دقیقی از وضعیت بازار داشته باشید. همچنین می توانید الگوهای نمودار را بررسی کنید ، مثلاً آیا قیمت از یک خط مقاومت مهم فراتر رفته است یا خیر ، که ممکن است نشان دهنده گسترش روند صعودی باشد.

مهم نیست که به چه نوع تحلیلی اعتماد می کنید ، باید اطمینان داشته باشید که اگر پوزیشن لانگ ایجاد می کنید ، قیمت بالا می رود. در غیر این صورت ، خلاف روند بازار عمل خواهید کرد و متضرر می شوید.

کریپتوکارنسی ها مانند سهام شرکت عمل می کنند به این معنی که معمولاً با ارزهای فیات ، به ویژه دلار آمریکا معامله می شوند و همیشه در صدد صعود هستند. به همین دلیل است که بسیاری از سرمایه گذاران ترجیح می دهند خصوصاً در مورد بیت کوین (Bitcoin) ، بر اساس استراتژی “خرید و نگهداری” عمل کنند.

چه زمانی برای ایجاد یک موقعیت شورت مناسب است؟

هنگامی که پیش بینی می کنید قیمت کریپتوکارنسی کاهش خواهد یافت ، باید موقعیت شورت یا فروش ایجاد کنید.

همانطور که در بالا توضیح داده شد ، شما باید با تجزیه و تحلیل جامع بازار تصمیم بگیرید. به عنوان یک قاعده ، فروشندگان موقعیت خود را زمانی باز می کنند که بازار به سطح اشباع خرید رسیده باشد ، یعنی مدت طولانی افزایش یافته و روند صعودی ممکن است بیش از حد اشباع شود. همچنین ایجاد موقعیت فروش زمانی منطقی است که قیمت نتواند از سطح مقاومت عبور کند و شروع به کاهش می کند.

از آنجا که بازار کریپتوکارنسی هنوز در مرحله رشد است ، بیت کوین (BTC) و آلت کوین ها اغلب می توانند نوسانات شدیدی را نشان دهند بدون اینکه هیچ فاندامنتالی از این حرکت پشتیبانی کند ، که این موضوع روند تحلیل را کمی مشکل می کند. با این حال ، همیشه باید قبل از باز کردن موقعیت خرید یا فروش از همه فاکتورهای موثر بر بازار آگاه باشید.

از چه طریقی می توانید موقعیت لانگ یا شورت ایجاد کنید؟

شما می توانید در هر پلتفرم معاملاتی و یا اکسچنج های کریپتوکارنسی که خدمات معاملات مشتقه یا نقدی را ارائه می دهند موقعیت لانگ یا شورت ایجاد کنید.

معامله گران معمولاً پلتفرم های کاملاً تایید شده نظیر کوین بیس (Coinbase) یا بایننس (Binance) و موارد دیگر را انتخاب می کنند. کوین بیس بزرگ ترین اکسچنج کریپتوکارنسی در ایالات متحده است ، در حالی که بایننس یکی از بزرگ ترین پلتفرم های معاملات ارزهای دیجیتال در جهان است. این سرویس طیف گسترده ای از خدمات مانند معاملات نقدی ، معاملات آتی ، آپشن ها و معاملات خارج از اکسچنج را شامل می شود.

شایان ذکر است که کوین بیس و بایننس و درک مفهوم معاملات مشتقه همچنین سایر اکسچنج های محبوب ممکن است برای تازه واردان پیچیده به نظر برسند. اگر به تازگی وارد فضای ارزهای دیجیتال شده اید و به دنبال تجربه ساده تری هستید ، می توانید از چنجلی پرو (Changelly Pro) استفاده کنید. این اکسچنج در حالی که چندین ویژگی اساسی را ارائه می دهد ، معامله در آن نیز به دلیل داشبورد های بصری ساده است. با این حال ، این اکسچنج فقط برای مبتدیان نیست ، معامله گران باتجربه نیز می توانند موقعیت های خرید و فروش خود را در چنجلی ایجاد کنند ، زیرا دارای بسیاری از ابزارها و مزایای مختلف ، از جمله کیف پول چند ارزی ، لایه های امنیتی و انواع سفارشات متعدد و ویژگی های دیگر است.

چگونه معاملات مارجین (margin trading) می توانند موجب سود بیشتر در موقعیت های شورت و لانگ شوند؟

معاملات مارجین می توانند نتایج احتمالی موقعیت های لانگ و شورت را با اهرم (leverage) ، یعنی دارایی قرض گرفته شده ، تقویت کنند.

پوزیشن های خرید و فروش ممکن است سودآور باشند ، به ویژه هنگامی که کریپتوکارنسی در نوسان باشد. با این حال معامله گران حرفه ای معاملات مارجین را ترجیح می دهند ، زیرا می توانند سودهای احتمالی خود را چندین برابر کنند. با این حال ، ریسک آن نیز به همان اندازه افزایش می یابد ، به همین دلیل است که از معاملات مارجین باید با احتیاط استفاده شود.

معامله مارجین شامل معاملات با اهرم است و می تواند برای موقعیت های لانگ و شورت مفید باشد. حساب های مارجین از دارایی ارائه شده توسط اشخاص ثالث استفاده می کنند ، مانند پلتفرم اکسچنج یا سایر معامله گرانی که تمایل به ارائه دارایی های خود دارند. بنابراین ، شما می توانید با استفاده از موقعیت های دارای اهرم ، مبالغ بیشتری سرمایه گذاری کرده و سود خود را چندین برابر کنید.

مبلغ مورد نیازی که باید به عنوان درصدی از مبلغ کل سفارش برای وجه تضمین ارائه دهید ، مارجین نامیده می شود. اهرم به معنی نسبت وام های قرض گرفته شده به مارجین است. به عنوان مثال ، اگر می خواهید با اهرم ۱۰ به یک (یا اهرم ۱۰ برابری) موقعیت خریدی به ارزش ۱۰،۰۰۰ دلار باز کنید ، باید ۱۰۰۰ دلار از پول خودتان را سرمایه گذاری کنید.

معاملات مارجین روشی برای افزایش سود بالقوه موقعیت های خرید و فروش شما هستند.